Page 161 - J Trad Med 21-1-2566
P. 161
J Thai Trad Alt Med Vol. 21 No. 1 Jan-Apr 2023 141
หรือ มะเร็งคุดราด เป็นลักษณะของโรคที่แสดงออก สกัดตัวยาให้เข้มข้นรูปแบบหนึ่งในการบริหารยา
มาทางผิวหนัง ฟกบวมแตก มีแผลเปื่อยเน่ามีน�้า จากต�ารับยาขนานต่าง ๆ ในการรักษาโรค
หนองและโลหิตไหลออกมาซึ่งต่างจากความหมายของ ผิวหนังทั้งจากจารึกและต�ารายาพื้นบ้าน มักปรากฏ
“มะเร็ง’’ ในปัจจุบันที่หมายถึง เนื้องอกชนิดร้าย เกิด การใช้เครื่องยาสมุนไพรที่เรียกว่า ก�ามะถัน (Sul-
ขึ้นเพราะเซลล์แบ่งตัวอย่างรวดเร็ว ควบคุมไม่ได้ แล้ว phur) หรือ ก�ามะถันเหลือง สุพรรณถัน ลางต�าราเรียก
แทรกไปตามเนื้อเยื่อข้างเคียง และสามารถหลุดจาก มาด มาดเหลือง เป็นแร่ธาตุที่เกิดขึ้นในธรรมชาติ มีสี
แหล่งเริ่มต้นไปแบ่งตัวเพิ่มจ�านวนที่บริเวณอื่น ๆ ได้ เหลืองนวล มีสรรพคุณรสเมา ฝืดคอ ขับลมในกระดูก
[10]
รักษาไม่ค่อยหาย ซึ่งค�าว่า “มะเร็ง’’ หรือ “บะเฮง’’ แก้น�้าเหลืองเสีย แก้ประดง ฆ่าพยาธิทั้งภายนอกและ
ในต�ารายาล้านนาหมายถึงโรคผิวหนังไม่ร้ายแรง มี ภายใน แก้จุกเสียดในโรคป่วง แก้โรคผิวหนัง ผื่นคัน
[28]
หลายชนิด เช่น มะเร็งไข่ปลา ลักษณะเป็นตุ่มใส พุพอง ท�าเป็นยาขี้ผึ้งก�ามะถัน ใช้ทาแก้หิด และ
เม็ดเล็ก ๆ คล้ายไข่ปลา ขึ้นเป็นผื่นมีอาการคัน ถ้าเก่า ปรากฏในต�ารับยาพื้นบ้านหลายขนานด้วยกัน ใช้
จะตุ่มแตก มีน�้าเหลืองออกมา จะรู้สึกทั้งแสบและคัน เป็นส่วนประกอบทั้งยากินและยาทา เช่น ยาต้มแก้
หากเป็นที่บริเวณอื่น ๆ จะไม่อันตรายแต่ถ้าเป็นที่คอ คุดทะราด ท่านให้เอา ข้าวเย็นทั้ง 2 ขันทองพยาบาท
ปล่อยให้ลุกลามรอบล�าคอ ก็อาจถึงตายได้ [26] ซังข้าวโพด ก�ามะถันเหลือง สิ่งละ 2 ต�าลึง 2 บาท ใส่
การรักษา ในคัมภีร์สรรพคุณยา ใช้สมุนไพร 2 หม้อต้มรับประทานครั้งละ 1 ถ้วยช้า ก่อนอาหารเช้า
ชนิด คือดองดึง และ ข้าวเย็นโคกข้าว มีสรรพคุณใน เย็นแก้ คุดทะราด กลาก เกลื้อน มะเร็งผิวหนัง หิดด้าน
[29]
การรักษาโรคผิวหนัง เป็นส่วนประกอบในการรักษา หิดเปื่อย หายดีนักแล และต�ารับยาทา เช่น ยาแก้
ระบุว่า “...ดองดึงนั้นแก้โรคเรื้อน มะเรง แลคชราชแล โรคผิวหนัง ท่านให้เอาก�ามะถัน น�้าประสานทองสะตุ
บาดแผล...และยาข้าวเย็นโคกขาว ดอก ใช้แก้มะเรง สีเสียดอย่างละ 4 กรัม น�้ามันขี้ผึ้งขาว 30 กรัม บด
[17]
แลคชราช...’’ ส่วนในต�ารายาพื้นบ้านล้านนา ได้ ผสมเข้าด้วยกันใช้ความร้อนอุ่น ๆ ใส่แก้หิดแก้แผล
บอกถึงต�ารับยา ความว่า “ซะมะเร็ง พาก 1 เป็นยา เปื่อยต่าง ๆ ดีนักแล ซึ่งก�ามะถันถือว่าเป็นเครื่อง
[29]
ซะมะเรง จับร้อนไหม้นัก หือเอารากผักก้นเถิง ราก ยาส�าคัญในการประกอบการรักษาโรคผิวหนังตั้งแต่
ปอบ้าน รากผักหวานบ้าน หัวถั่วพลู น�้าข้าวเจ้าฝนขุ้น อดีตจนปัจจุบันก็ยังปรากฏการใช้อยู่ในรูปแบบขี้ผึ้ง
ทา หายแท้แล ฝีฟกฝีสานออกยัง’’ จากลักษณะ ชนิดต่าง ๆ เช่น ขี้ผึ้งก�ามะถัน รักษาหิด ในสูตรต�ารับ
[27]
ต�ารายายังกล่าว “มะเร็ง’’ เป็นโรคผิวหนังชนิดหนึ่ง ประกอบด้วยตัวยาส�าคัญ คือ Sublimed Sulphur
ท�าให้ผิวหนังมีความร้อนมีลักษณะคล้ายฝี และเป็น 10%w/w [30]
แผลเปื่อยเน่า ต�ารับยารักษาดังที่ปรากฏในจารึกวัด 1.5 ล�าโหด ค�าว่า “ล�าโหด’’ หรือ “ล�าโหก’’
ราชโอรสาราม และในคัมภีร์ปฐมจินดา จึงเป็นต�ารับ พบในจารึกแผ่นที่ 19 แผนปลิงหงาย ในจารึกต�ารายา
ยาทาหุงด้วยน�้ามัน และหากเป็นยารับประทานจะ วัดราชโอรสาราม เป็นการเรียกบริเวณจุดต�าแหน่งที่
เป็นยาที่มีความเข้มข้นสูงดังจากต�ารับยาในจารึกวัด เกิดพยาธิสภาพของโรค ค�าว่า “แก้ลมล�าโฮก 9 ตัว’’
ราชโอรสารามที่ใช้ส่วนประกอบของตัวยาต้องใช้วิธีน�า ซึ่งมีต�าแหน่งที่ตรงกันกับคัมภีร์แผนนวด (แผนปลิง)
ไปท�าเป็นยาดองเหล้า และใช้วิธีต้ม 3 เอา 1 ซึ่งเป็นการ ในต�าราเวชศาสตร์ฉบับหลวงสมัยรัชกาลที่ 5 เรียกว่า
