Page 141 - journal-14-proceeding
P. 141
บทคัดยอประกวดผลงานวิชาการประจําปการแพทยแผนไทย การแพทยพื้นบาน และการแพทยทางเลือกแหงชาติ ครั้งที่ 14
PP60GR0077 การพิสูจนเอกลักษณทางเคมีของตนโดไมรูลมดวย HPLC diode
array
1
2
หทัยชนก ปนดิษฐ , สุเมธ คงเกียรติไพบูรย , ผศ.วีระศักดิ์ รุงเรืองวงศ 1
1 ภาควิชาชีววิทยา คณะวิทยาศาสตร มหาวิทยาลัยเชียงใหม
2
ศูนยวิจัยคนควาและพัฒนายา มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร (ศูนยรังสิต)
หลักการและเหตุผล โดไมรูลม (Elephantopus scaber L.) วงศ Asteraceae เปนพืชสมุนไพรพื้นบานที่ถูก
นํามาใชเปนระยะเวลายาวนาน เปนที่รูจักอยางแพรหลายโดยเฉพาะในหมูชาวเขา โดยนําพืชทั้งตนมาตมน้ํา
เพื่อใชดื่มเปนยาบํารุงกําลัง บํารุงหัวใจ บํารุงกําหนัด ยาฝาดสมาน รักษาแผลในกระเพาะอาหาร ฆาเชื้อ ขับ
ระดู น้ําเหลืองเสีย เปนตน จากการพิสูจนฤทธิ์ทางเภสัชวิทยา พบวาสารสกัดจากทั้งตน มีฤทธิ์ลดไข กระตุน
การทํางานของมดลูก ลดระดับความดันโลหิตและอัตราการเตนของหัวใจของหนูทดลอง มีฤทธิ์ฆาเชื้อทั้งแกรม
บวกและลบ ลดเอนไซมที่ทําใหเกิดความเปนพิษตอเซลลตับและลดความเปนแผลของเซลลตับ นอกจากนี้ยัง
พบวาสามารถตานมะเร็งไดอีกดวย นับเปนพืชสมุนไพรที่มีความนาสนใจที่จะสามารถนํามาพัฒนาในรูป
ผลิตภัณฑ เพื่อใชในการรักษาโรคโดยเฉพาะโรคมะเร็งที่นับเปนภัยคุกคามแกมนุษยในปจจุบัน ในประเทศไทย
สามารถพบตนโดไมรูลมที่มีลักษณะภายนอกที่แตกตางกันอยางชัดเจน โดยความยาวของใบ ที่พบไดทั้งใบสั้น
และใบยาว แตอยางไรก็ตามยังไมมีการศึกษาความแตกตางทางดานองคประกอบทางเคมี ลักษณะทาง
พันธุกรรม และฤทธิ์ทางชีวภาพอยางชัดเจน ซึ่งหาความแตกตางของเอกลักษณทางเคมีนับเปนวิธีที่สามารถทํา
ไดงายและเร็วที่สุด เพื่อใชในการระบุชนิดของพืช
วัตถุประสงค เพื่อพิสูจนเอกลักษณทางเคมีของตนโดไมรูลมที่มีลักษณะความยาวของใบที่แตกตางกัน โดยใช
HPLC diode array
วิธีการดําเนินงาน เก็บตัวอยางพืชจากหลายแหลงในจังหวัดเชียงใหมที่มีลักษณะความยาวของใบที่แตกตาง
กันชัดเจน จากนั้นนํามาสกัดดวยวิธีการตมน้ํา (Decoction) และนําสารสกัดที่ไดมาทําการเปรียบเทียบ
เอกลักษณทางเคมีโดยใช HPLC diode array เพื่อเปรียบเทียบความแตกตางของ HPLC chemical
fingerprints
ผลการศึกษา ไมมีความแตกตางกันของเอกลักษณทางเคมีของตนโดไมรูลมที่มีความยาวของใบที่แตกตางกัน
ขอสรุป โดไมรูลมที่มีความยาวของใบตางกัน มีเอกลักษณทางเคมีที่เหมือนกัน ซึ่งอาจทําใหมีฤทธิ์ทางชีวภาพที่
เหมือนกัน จึงสามารถนําไปใชประโยชนไดเชนเดียวกัน ทั้งนี้การศึกษาความแตกตางของปริมาณสารออกฤทธิ์
และฤทธิ์ทางชีวภาพ รวมทั้งความแตกตางของลักษณะทางพันธุกรรมยังตองมีการศึกษาตอไป
139