Page 136 - journal-14-proceeding

บทคัดยอประกวดผลงานวิชาการประจําปการแพทยแผนไทย การแพทยพื้นบาน และการแพทยทางเลือกแหงชาติ ครั้งที่ 14

PP60G0009 ผลของโปรแกรมการจัดการกับอาการรวมกับการนวดกดจุดสะทอน

ฝาเทาตอการฟนตัวดานการทําหนาที่ของลําไสในผูปวยภายหลังผาตัดลําไสใหญ

และลําไสตรงแบบเปดชองทอง

2
2
1
รัชดา อนุวงศศิลปชัย , ปชาณัฏฐ ตันติโกสุม , ประนอม รอดคําดี
1 หอผูปวย ไอซียูศัลยกรรม โรงพยาบาลพระมงกุฎเกลา, คณะพยาบาลศาสตร จุฬาลงกรณมหาวิทยาลัย
2

หลักการและเหตุผล การผาตัดลําไสใหญและลําไสตรงแบบเปดชองทองทําใหเนื้อเยื่อของลําไสไดรับการ
บาดเจ็บและสงผลใหเกิดปฏิกิริยาการอักเสบ มีการสูญเสียหนาที่ชั่วคราวของการเคลื่อนไหวของลําไส ทําให
เกิดอาการแนนอึดอัดทอง ไมผายลม ไมถายอุจจาระ อัตราการเคลื่อนไหวของลําไสลดลง และคลื่นไส อาเจียน
นอกจากนี้ทําใหเพิ่มคารักษาพยาบาลและเพิ่มระยะเวลานอนโรงพยาบาลนานขึ้น การจัดโปรแกรมการ
เคลื่อนไหวรางกายหลังผาตัดสามารถชวยใหอวัยวะตางๆกลับคืนสูสภาพปกติ รวมกับการนวดกดจุดสะทอนฝา

เทาชวยใหเลือดมีการไหลเวียนไปเลี้ยงลําไสไดอยางมีประสิทธิภาพและสงผลทางออมทําใหผูปวยรูสึกผอน
คลาย ลดความวิตกกังวลได

วัตถุประสงค เพื่อศึกษาผลของโปรแกรมการจัดการกับอาการรวมกับการนวดกดจุดสะทอนฝาเทาตอการฟน

ตัวดานการทําหนาที่ของลําไสในผูปวยภายหลังผาตัดลําไสใหญและลําไสตรงแบบเปดชองทอง

วิธีดําเนินการ งานวิจัยนี้ใชแนวคิดการจัดการอาการของ Dodd (2001) และแนวคิดการนวดกดจุดสะทอนฝา

เทา กลุมตัวอยาง คือ ผูปวยที่มีอายุระหวาง 18-59 ป ไดรับการผาตัดลําไสใหญและลําไสตรงแบบเปดชองทอง
เขารับการรักษาตัวที่หอผูปวยศัลยกรรม โรงพยาบาลพระมงกุฎเกลา แบงเปนกลุมควบคุมและกลุมทดลอง
กลุมละ 22 คน โดยจับคู อายุ ระดับความเสี่ยงการเกิดภาวะลําไสหยุดทํางานชั่วคราวหลังผาตัด และระดับ
โพแทสเซียมในเลือดหลังผาตัด กลุมควบคุมไดรับการพยาบาลตามปกติ กลุมทดลองไดรับโปรแกรมการจัดการ
กับอาการรวมกับการนวดกดจุดสะทอนฝาเทา เครื่องมือที่ใชในการทดลอง คือ โปรแกรมการจัดการกับอาการ

รวมกับการนวดกดจุดสะทอนฝาเทา ประกอบดวย 3 ขั้นตอน คือ 1) การประเมินประสบการณการมีอาการ
ลําไสหยุดทํางานชั่วคราวหลังผาตัด 2) กลวิธีการจัดการอาการลําไสหยุดทํางานชั่วคราวหลังผาตัด และ 3) การ
ประเมินผลการจัดการอาการลําไสหยุดทํางานชั่วคราวหลังผาตัด และเครื่องมือที่ใชในการเก็บรวบรวมขอมูล

คือ แบบประเมินการฟนตัวดานการทําหนาที่ของลําไสของ ศิริพรรณ ภมรพล (2556) ซึ่งทดสอบความเที่ยง
โดยการหาคาสัมประสิทธิ์แอลฟาของครอนบาค ไดเทากับ 0.75 สถิติที่ใชในการวิเคราะหขอมูล ไดแก
คาความถี่ รอยละ คาเฉลี่ย สวนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และสถิติการทดสอบคาที (Independent t-test)

ผลการศึกษา หลังการทดลอง ผูปวยหลังผาตัดลําไสใหญและลําไสตรงแบบเปดชองทองในกลุมควบคุมและ
กลุมทดลอง มีคาเฉลี่ยคะแนนการฟนตัวดานการทําหนาที่ของลําไสเทากับ 11.82 (SD 2.04) และ 13.46 (SD
2.48) ตามลําดับ

ขอสรุป การฟนตัวดานการทําหนาที่ของลําไสของผูปวยหลังผาตัดลําไสใหญและลําไสตรงแบบเปดชองทอง
กลุมที่ไดรับโปรแกรมการจัดการกับอาการรวมกับการนวดกดจุดสะทอนฝาเทา ดีกวากลุมที่ไดรับการพยาบาล
ตามปกติ อยางมีนัยสําคัญทางสถิติที่ระดับ .05

134