Page 155 - J Trad Med 21-1-2566
P. 155
J Thai Trad Alt Med Vol. 21 No. 1 Jan-Apr 2023 135
เขาไ- ขัดสา
8. (ป)เกิดเมืองฟ้าเมืองบนในตนเขาอยู่ 15. พยาธิอันบ่ดีอันมีในต้นว่าไข้เจ็บเล็บ
มลากอยู่ดีอย่า เหนื่อย
9. ไข้เจ็บเล็บเหนื่อยเมลื่อยห้านคร้านอิด 16. (เมลื่อย)ห้านคร้านอิดเป็นหิดเป็นฝีอันบ่
เป็นหิดเป็น [ฝีดัง?] ดีกล่าวฝ้าตา
10. [อั้]นะะด้วยผลบุญอันกูปรารถนานิโสด [4] 17. ___________ แลแก้ถ้วนสิ่งอันร้ายยิ่ง
ชื่ออาการเจ็บป่วยที่ปรากฏในบริบทนี้ คือ การ กว่าว่าฝีบ่
กล่าวอาการเจ็บป่วยโดยรวม คือ “ไข้เจ็บเล็บเหนื่อย 18. _________ [ฝี]เต่งฝีมะเร็งลําโหด(พ)
เมลื่อยห้านคร้านอิด’’ เป็นส�านวนหมายถึงอาการ วกไผอยา [4]
[7]
เหมื่อยล้า กล่าวถึงชื่อโรค คือ หิดและฝี จากข้อความ บรรทัด ที่ 11-18 สรุปได้ว่า เจ้า
ช่วงที่ 2 ข้อความบรรทัด ที่ 11-18 ความว่า ศรัทธาได้อธิษฐานว่า ไม่ว่าจะไปเกิดที่ใดขอให้เป็นผู้ดี
11. จักเกิดแห่งใดแห่งใดก็ดีขอจุ่งให้กูเป็น มีร่างกายและผิวพรรณงดงาม อย่าได้มีพยาธิ (โรค)
ผู้ดีมีสรี [ระงา-] อันไม่ดี ข้อความช่วงที่ 2 นี้ยังพบข้อความว่า “ไข้เจ็บ
12. [ม](ม)ลากงามหนักหนาเป็นคนก็ดีจุ่ง เล็บเหนื่อยเมลื่อยห้านคร้านอิด’’ และ “เป็นหิดเป็น
อย่าให้รู้ว่า . . . ฝี’’ เช่นเดียวกับข้อความช่วงที่ 1 นอกจากนี้ในบรรทัด
13. (ง)ามดั่งนางพิสาขาตราบไป ได้แก่ ที่ 16-18 กล่าวถึงอาการและชื่อโรคอื่น ๆ อีก เช่น ฝ้า
อรหัตตผลมีอา- ตา (ฝี)เต่ง ฝีมะเร็ง ล�าโหด เป็นต้น
14. ตมสนิทอันอ่อนเกลี้ยงดั่งผิวค�าอันท่าน
ภาพที่ 2 แสดงลักษณะตัวอักษรของจารึกคำาอธิษฐาน บรรทัดที่ 15-18
ที่มา: สืบค้นจาก https://db.sac.or.th/inscriptions/inscribe/image_detail/25730 เมื่อวันที่ 29 มีนาคม
2565
2. โรคและอ�ก�รเจ็บป่วยที่ปร�กฏในวรรณคดี เกลื้อนแลกลาก หูดแลเปา เป็นต่อมเป็นเต้า เป็นง่อย
สมัยสุโขทัย เป็นเพลีย ตาฟูหูหนวก เป็นกะจอกงอกง่อย เปือยเนื้อ
ในวรรณคดีสมัยสุโขทัยเรื่องไตรภูมิกถา พระ เมื่อยตน ท้องขึ้นท้องพอง เจ็บท้องต้องไส้ ปวดหัวมัว
[3]
ราชนิพนธ์พระยาลิไทย ปรากฏชื่อโรคและอาการที่ไม่ ตา ไข้เจ็บเหน็บเหนื่อย...’’ ค�าว่า “หูดแลเปา’’ หมาย
[9]
[8]
ปรากฏในชาวอุตรกุรุทวีป ความว่า “...เป็นหิดแลเรื้อน ถึง อาการหลังโกง เนื้องอก ก้อนเนื้อ ปุ่ม ปม โน ใน
