Page 151 - J Trad Med 21-1-2566

วารสารการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ ทางเลือก Journal of Thai Traditional & Alternative Medicine
ปีที่ 21 ฉบับที่ 1 มกราคม-เมษายน 2566 Vol. 21 No. 1 January-April 2023
J Thai Trad Alt Med Vol. 21 No. 1 Jan-Apr 2023 131

นิพนธ์ต้นฉบับ

การศึกษาวิเคราะห์โรคและอาการเจ็บป่วยในจารึกสมัยสุโขทัย:

จารึกคำาอธิษฐาน

กัมพล มะลาพิมพ์ , กังวล คัชชิมา
*
สถานีอนามัยเฉลิมพระเกียรติฯตำาบลคูบัว อำาเภอเมือง จังหวัดราชบุรี 70000
ภาควิชาภาษาตะวันออก คณะโบราณคดี มหาวิทยาลัยศิลปากร เขตพระนคร กรุงเทพฯ 10200
ผู้รับผิดชอบบทความ: paleosamlly@gmail.com
*

บทคัดย่อ
จารึกคำาอธิษฐานเป็นจารึกสำาคัญหลักหนึ่งเกี่ยวกับด้านการแพทย์แผนโบราณของประเทศไทย จารึกขึ้นในสมัย
สุโขทัยประมาณ พุทธศตวรรษที่ 20 บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาลักษณะของโรคและอาการที่ปรากฏในจารึก
คำาอธิษฐานหลักนี้ ผลการศึกษาพบว่า ในจารึกคำาอธิษฐานปรากฏชื่อโรคและอาการ ทั้ง หมด 3 กลุ่มโรคและอาการ
คือ กลุ่มที่ 1 โรคและอาการของผิวหนัง ได้แก่ (1) หิด (2) ฝี (3) ฝีเต่ง (4) ฝีมะเร็ง และ(5) ลำาโหด กลุ่มที่ 2 โรคและ
อาการกล้ามเนื้อและกระดูก ได้แก่ อาการห้าน หรือลักษณะขาพิการ ขากะเผลก กลุ่มที่ 3 โรคและอาการของตา ได้แก่
อาการฝ้าตา ชื่อโรคและอาการที่ปรากฏในจารึกหลักนี้เป็นโรคและอาการที่เกี่ยวกับโรคผิวหนัง กล้ามเนื้อและกระดูก
และการมองเห็น เป็นโรคซึ่งถือว่าเป็นโรคที่ร้ายแรง เป็นที่หวาดกลัวสำาหรับผู้คนในสังคม และบางโรคเป็นโรคติดต่อ
เช่น หิด บางโรคใช้เวลาในการรักษานาน เช่น ฝีมะเร็งและลำาโหด เกิดแผลเป็นหรือรอยโรค บริเวณผิวหนัง และหากมี
อาการรุนแรงสามารถนำาไปสู่ความพิการของอวัยวะในร่างกาย ส่งผลต่อการดำาเนินชีวิตและการทำากิจกรรมในสังคม
ทำาให้ผู้คนไม่ปรารถนาที่จะเจ็บป่วยด้วยโรคและอาการเหล่านี้

คำ�สำ�คัญ: จารึกสุโขทัย, จารึกคำาอธิษฐาน, การแพทย์แผนไทย, ลักษณะโรคและอาการ

Received date 11/06/22; Revised date 22/03/23; Accepted date 04/04/23

131