Page 198 - วารสารการแพทย์แผนไทย ปีที่ 20 ฉบับที่ 3 กันยายน-ธันวาคม 2565
P. 198

612 วารสารการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ ทางเลือก       ปีที่ 20  ฉบับที่ 3  กันยายน-ธันวาคม 2565




           แพทย์แผนไทยอาจพบกลวิธีการส่งเสริมสุขภาพหลาย  กายบริหารแบบฤๅษีดัดตน ผู้สอนเลือกช่วงเวลาและ
           รูปแบบ เช่น การจัดการเรียนรู้สุขศึกษา (สุขศึกษา)   สถานที่ให้เหมาะสมปลอดภัย ผู้สอนบรรยายขั้นตอน

           การให้ค�าปรึกษา การให้ค�าแนะน�า การสื่อสารแบบมี  การท�ากายบริการแบบฤๅษีดัดตนแต่ละท่าให้กลุ่ม
           ส่วนร่วม เป็นต้น                            เป้าหมายฟังผ่านสื่อที่เหมาะสม ผู้สอนสาธิตการท�า
                การศึกษานี้มุ่งทบทวนกลวิธีสุขศึกษาเป็น  กายบริการแบบฤๅษีดัดตนแต่ละท่า แต่ละขั้นตอน

           หลัก ซึ่งเป็นกลวิธีที่ได้รับความนิยม อีกทั้งหลักสูตร  จากนั้นให้กลุ่มเป้าหมายปฏิบัติตาม เมื่อปฏิบัติถูกต้อง
           ที่เกี่ยวข้องกับแพทย์แผนไทยยังมีการจัดการเรียน  ผู้สอนกล่าวชื่นชมหรือให้รางวัล เป็นต้น
           การสอนหรือฝึกทักษะกลวิธีนี้ด้วย กลวิธีสุขศึกษามี     2)  ปัญญานิยม (cognitivism) เป็นทฤษฎี

           ขอบเขตที่เน้นการจัดการปัจจัยของพฤติกรรมสุขภาพ  ที่เน้นการสร้างกระบวนการคิดวิเคราะห์ในกลุ่มเป้า
           ระดับบุคคลและระดับระหว่างบุคคลมากกว่าระดับ  หมาย โดยผู้สอนเป็นผู้เตรียมสาระและกระบวนการ
           ชุมชน เป็นการจัดประสบการณ์การเรียนรู้บนพื้นฐาน  ให้กับกลุ่มเป้าหมาย จากนั้นกลุ่มเป้าหมายจึงจัดการ

           ทฤษฎีเชิงปฏิบัติให้บุคคลหรือกลุ่มบุคคลมีโอกาสรับ  กับสาระเหล่านั้นเอง ก่อให้เกิดการคิดวิเคราะห์
           รู้ข้อมูลข่าวสารและมีทักษะที่จ�าเป็นในการตัดสินใจ  และตอบสนองออกมาเป็นพฤติกรรมสุขภาพ [26]

                       [23]
           เพื่อสุขภาวะที่ดี  โดยแบ่งตามทฤษฎีที่เหมาะกับงาน  โดยสาระที่ให้นั้นต้องชัดเจน เป็นเหตุเป็นผล และ
           แพทย์แผนไทย ดังนี้                          กระบวนการที่จัดต้องเน้นพัฒนาทักษะการคิด
                1)  พฤติกรรมนิยม (behaviorism) เป็นทฤษฎี  วิเคราะห์ แบ่งเป็นวิธีทางอ้อม เช่น การอภิปราย

                      [25]
           ด้านการเรียนรู้  เหมาะส�าหรับผู้ป่วยหรือประชาชน   กระบวนการแก้ปัญหาซับซ้อน กรณีศึกษา การสะท้อน
           (กลุ่มเป้าหมาย) ที่มีความรู้พื้นฐานเรื่องนั้น ๆ ในระดับ  กลับ เป็นต้น และวิธีการมีส่วนร่วม เช่น การอภิปราย

           ต�่า แพทย์แผนไทยหรือแพทย์แผนไทยประยุกต์ (ผู้  กลุ่ม บทบาทสมมุติ การระดมความคิด การเรียนรู้
           สอน) ต้องจัดประสบการณ์ที่เน้นการสอนโดยตรง   ร่วมกันแบบกลุ่ม การโต้วาที สถานการณ์จ�าลอง การ
           อย่างละเอียด เช่น การบรรยาย การสาธิตแต่ละขั้น  ใช้ชุดโครงการจัดการปัญหา เป็นต้น อย่างไรก็ตาม

           ตอน ให้ฝึกปฏิบัติตาม กลุ่มเป้าหมายจึงสามารถตอบ  ทฤษฎีนี้ใช้ได้ดีเมื่อกลุ่มเป้าหมายมีความรู้พื้นฐาน
           สนองหรือเรียนรู้ได้ดี จากนั้นจึงให้แรงเสริมทางบวก  หรือมีประสบการณ์ร่วมในเรื่องนั้นอยู่แล้ว นอกจาก
           เพื่อสนับสนุนพฤติกรรมที่เกิดขึ้น เช่น ให้รางวัล กล่าว  นี้ยังจ�าเป็นต้องใช้ทรัพยากรการเรียนรู้มากพอสมควร

           ชื่นชม เป็นต้น ทฤษฎีนี้เหมาะกับกลุ่มเป้าหมายทั้งที่  และเวลาที่ใช้ในการจัดกระบวนการนี้ต้องมากเพียง
           มีหรือไม่มีประสบการณ์ร่วม แต่ต้องอาศัยองค์ความ  พอเช่นกัน อีกทั้งความสนใจในสาระอาจลดลงได้ หาก
           รู้ (สาระ) ที่ถูกต้อง ด�าเนินการรวดเร็ว และสามารถ  กลุ่มเป้าหมายไม่มีความรู้หรือประสบการณ์ร่วม
                                                                                             [25]
           จัดการเรียนรู้ให้จบภายในวันเดียวได้ อย่างไรก็ตาม  ตัวอย่างการประยุกต์ใช้ เช่น การปรับพฤติกรรม
           กลุ่มเป้าหมายมักกระท�าตามที่บอกเท่านั้น ไม่สามารถ  การเลือกใช้ยาสมุนไพรในผู้ป่วยโรคเบาหวานเหมาะ

           สร้างกระบวนการให้เกิดความคิดสร้างสรรค์ การคิด  กับผู้ที่มีประสบการณ์การเลือกใช้สมุนไพรเพื่อลด
                                                 [24]
           แบบมีวิจารณญาณ หรือการแก้ไขปัญหาที่ซับซ้อนได้    น�้าตาลในเลือดอยู่แล้ว ผู้สอนเน้นสร้างการรับรู้การ
           ตัวอย่างการประยุกต์ใช้ เช่น การสอนผู้ป่วยท�าท่า  ใช้ยาสมุนไพรที่ถูกต้องปลอดภัย อาจยกตัวอย่าง
   193   194   195   196   197   198   199   200   201   202   203