Page 196 - วารสารการแพทย์แผนไทย ปีที่ 20 ฉบับที่ 3 กันยายน-ธันวาคม 2565
P. 196
610 วารสารการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ ทางเลือก ปีที่ 20 ฉบับที่ 3 กันยายน-ธันวาคม 2565
1) การประสบความส�าเร็จจากการกระท�าด้วย ท�าได้ ชักจูงให้เห็นประโยชน์ของการกระท�าพฤติกรรม
ตนเอง (mastery experience) หากบุคคลได้กระท�า เป็นต้น
พฤติกรรมใดแล้วส�าเร็จย่อมช่วยเสริมการรับรู้ความ 4) การกระตุ้นทางอารมณ์ (emotional arousal)
สามารถของตนเอง ซึ่งเป็นวิธีที่มีประสิทธิภาพสูงสุด การกระตุ้นทางอารมณ์มีผลต่อการรับรู้ความสามารถ
ดังนั้นควรฝึกฝนบุคคลให้กระท�าพฤติกรรมจนเกิด ของตนเอง เช่น หากกระตุ้นอารมณ์เชิงลบอาจท�าให้
ทักษะ พร้อมสร้างการรับรู้ต่อบุคคลว่ามีความสามารถ บุคคลเกิดประสบการณ์ล้มเหลว รับรู้ถึงความสามารถ
ในการกระท�าพฤติกรรมเป้าหมายได้อย่างแน่นอน ของตนเองระดับต�่า หากกระตุ้นอารมณ์เชิงบวกอาจ
2) การได้รับประสบการณ์จากตัวแบบ (vica- ท�าให้เกิดความรู้สึกเชื่อมั่นในตนเองได้ดีขึ้น
rious experience) การที่บุคคลได้สังเกตเรียนรู้ การประยุกต์ใช้ทฤษฎีนี้พบอยู่ในรูปแบบ
ประสบการณ์ของผู้อื่นที่ส�าเร็จและเห็นผลกรรมที่พึง โปรแกรมพัฒนาสุขภาพ เช่น การประยุกต์ทฤษฎีการ
พอใจ มักท�าให้เกิดความมั่นใจว่าตนสามารถกระท�า รับรู้ความสามารถของตนเองในการออกก�าลังกาย
พฤติกรรมนั้นได้ และย่อมได้รับผลกรรมนั้นเช่นกัน ด้วยโยคะ หรือการออกก�าลังกายแบบฤๅษีดัดตน [18]
[17]
3) การใช้ค�าพูดชักจูง (verbal persuasion) พบว่า กลุ่มเป้าหมายมีการรับรู้ความสามารถตนเอง
ความเชื่อมั่นของบุคคลสามารถกระตุ้นจากการใช้ค�า เพิ่มมากขึ้นและมีสุขภาพร่างกายและจิตใจที่ดีขึ้น
พูดชักจูงได้ เช่น การกล่าวชื่นชม การเน้นย�้าว่าคุณ เป็นต้น ทฤษฎีนี้สามารถประยุกต์ใช้ได้ (ตารางที่ 2)
ตารางที่ 2 ตัวอย่างการประยุกต์ใช้ทฤษฎีการรับรู้ความสามารถของตนเองในการออกกำาลังกายแบบฤๅษีดัดตน
การพัฒนาการรับรู้ความสามารถ แนวทางดำาเนินงาน
ของตนเอง
การประสบความสำาเร็จจากการกระทำา 1. ประเมิน พิจารณาข้อจำากัด อุปสรรค และร่วมกันกำาหนดเป้าหมายที่เหมาะสม
ด้วยตนเอง (mastery experience) ในการออกกำาลังกายแบบฤๅษีดัดตนระหว่างแพทย์แผนไทยและกลุ่มเป้าหมาย
2. การสาธิตการออกกำาลังกายแบบฤๅษีดัดตนที่สอดคล้องกับเป้าหมาย
3. การให้ความรู้ แจกเอกสารประกอบการบรรยาย และฉายวีดิทัศน์เกี่ยวกับการ
ออกกำาลังกายแบบฤๅษีดัดตนที่กลุ่มเป้าหมายสามารถปฏิบัติตามได้
4. ให้กลุ่มเป้าหมายฝึกปฏิบัติด้วยตนเองตามจำานวนท่าและความถี่ตามเป้าหมาย
5. แพทย์แผนไทยประเมินผลร่วมกับกลุ่มเป้าหมาย เพื่อปรับความถี่และระยะเวลา
6. ค้นหาปัญหา อุปสรรค และกำาหนดเป้าหมายใหม่
การได้รับประสบการณ์จากตัวแบบ 1. การเสนอตัวแบบที่มีคุณลักษณะคล้ายกลุ่มเป้าหมายที่ปฏิบัติจริงและประสบ
(vicarious experience) ความสำาเร็จมาแลกเปลี่ยนเรียนรู้ประสบการณ์
2. การอภิปรายกลุ่มเพื่อค้นหาปัจจัยแห่งความสำาเร็จ
การใช้คำาพูดชักจูง และ 1. การพูดชักจูงให้ความรู้เป็นรายบุคคลบอกประโยชน์ของการออกกำาลังกายแบบ
การกระตุ้นอารมณ์ (verbal persuasion ฤๅษีดัดตน
and emotional arousal) 2. การอภิปรายกลุ่มเพื่อให้กำาลังใจ กล่าวคำาชื่นชม ปรบมือ ภายใต้บรรยากาศ
ผ่อนคลายและเป็นกันเอง
3. การส่งเสริมให้รู้วิธีจัดสิ่งแวดล้อมให้ปลอดภัยและเหมาะสมกับการออกกำาลัง
กายแบบฤๅษีดัดตนด้วยตนเอง