Page 162 - วารสารการแพทย์แผนไทย ปีที่ 20 ฉบับที่ 3 กันยายน-ธันวาคม 2565

576 วารสารการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ ทางเลือก ปีที่ 20 ฉบับที่ 3 กันยายน-ธันวาคม 2565

ของกำรรักษำ ประเมินจำกกำรตรวจร่ำงกำยจำกค่ำ 4. ก�รศึกษ�ฤทธิ์ท�งเภสัชวิทย�ของสมุนไพร
ทำงห้องปฏิบัติกำรกำรท�ำงำนของไตและตับ พบว่ำ ในตำ�รับย�ท�พระเส้น

ยำทั้ง 2 ชนิดมีผลไม่แตกต่ำงกันอย่ำงมีนัยส�ำคัญทำง ใบมะค�ำไก่ ชื่อวิทยำศำสตร Drypetes rox-
สถิติ (p < 0.05) สำมำรถบรรเทำอำกำรปวดข้อได้ แต่ผู้ burghii (Wall.) Hurusawa. มีฤทธิ์ระงับอำกำร
เข้ำร่วมวิจัยที่ใช้ยำทำพระเส้นมีระยะเวลำกำรเดิน 100 ปวดและต้ำนกำรอักเสบ จำกกำรศึกษำฤทธิ์ของกำร

เมตร และกำรประเมินอำกำรโดยรวมดีกว่ำใช้ยำครีม สกัดใบมะค�ำไก่ด้วยอีเทอรในหนูทดลอง ทดสอบ
ทำแก้ปวด (p = 0.027 และ < 0.01) ตำมล�ำดับ อำกำร ฤทธิ์ระงับอำกำรปวดด้วยวิธี acetic acid-induced
ไม่พึงประสงคพบเมื่อใช้ติดต่อกันเป็นเวลำนำน 14 วัน writhing ที่ควำมเข้มข้น 100, 200 และ 400 มก./กก.

อยู่ระดับเล็กน้อย ได้แก่ ผื่นแดง คัน และระคำยเคือง พบว่ำ สำมำรถลดอำกำรปวดได้ และ วิธี hot plate
บริเวณที่ทำเพียงร้อยละ 6.45 ซึ่งถือว่ำอยู่ในเกณฑดี [16] พบว่ำ ไม่มีผลอย่ำงมีนัยส�ำคัญทำงสถิติ เมื่อทดสอบ
นอกจำกนี้ยังมีกำรศึกษำประสิทธิผลของยำทำ ฤทธิ์ต้ำนกำรอักเสบในหนูทดลอง โดยประเมินกำร

พระเส้นในกำรบรรเทำปวดจำกโรคหัวไหล่ติดของ บวมน�้ำที่อุ้งเท้ำจำกกำรฉีดคำรำจีแนน และกำรอักเสบ
นิติรัตน มีกำย, เอกกฤษ จันทรโต, เกีย แซ่ลี และ ที่หูและรูทวำรจำกกำรทำ croton-oil พบว่ำ สำมำรถ

ครรชิต คมนัยศักดิ์ (2564) ในผู้เข้ำร่วมวิจัยโรคหัว ยับยั้งกำรอักเสบจำกอำกำรบวมน�้ำที่อุ้งเท้ำของหนู
ไหล่ติด จ�ำนวน 28 คน โดยให้ผู้เข้ำร่วมวิจัยทำยำ ได้ในระดับปำนกลำง และสำมำรถยับยั้งกำรอักเสบ
บริเวณหัวไหล่ วันละ 2 ครั้ง เวลำเช้ำ-เย็น ติดต่อกัน บริเวณหูของหนูได้ โดยขึ้นกับควำมเข้มข้นของสำร

เป็นเวลำ 14 วัน ประเมินผลก่อนและหลังกำรใช้ยำด้วย สกัด (1.25, 2.5 และ 5.0 มก./หู) ส่วนกำรอักเสบที่
แบบบันทึกข้อมูล กำรวิเครำะหข้อมูลระดับควำมเจ็บ ทวำรหนักของหนู จะเกิดขึ้นเมื่อใช้สำรสกัดในปริมำณ

ปวด Visual Analog Scale (VAS) และประเมินผล สูง 800 มก./กก. นอกจำกนี้ยังพบว่ำใบมะค�ำไก่
[18]
พิสัยกำรเคลื่อนไหวของหัวไหล่ด้วยเครื่องมือ Thai สำมำรถรักษำอำกำรปวดข้อ และรักษำโรค rheu-
[19]
Arthrometric Navigator Scale (TAN Scale) matoid arthritis จำกกำรท�ำแบบสอบถำมข้อมูล
[20]
พบว่ำ ระดับควำมเจ็บปวดหลังจำกกำรใช้ยำทำพระ สมุนไพรโดยผู้ใช้งำนจริง ในรัฐทมิฬนำฑู และชำว
เส้นลดลงอย่ำงมีนัยส�ำคัญทำงสถิติ (p-value < อะบอริจิน ในประเทศอินเดีย
0.001) ระดับพิสัยกำรเคลื่อนไหวของข้อไหล่ในท่ำ ใบขี้เหล็ก ชื่อวิทยำศำสตร Senna siamea

ยกแขนขึ้นไปด้ำนหน้ำและท่ำกำงแขนเพิ่มขึ้นอย่ำงมี (Lam.) Irwin & Barneby มีฤทธิ์ต้ำนกำรอักเสบ
นัยส�ำคัญทำงสถิติที่ระดับ (p-value < 0.001) ด้ำน และระงับอำกำรปวด จำกกำรศึกษำฤทธิ์ของกำรสกัด
ควำมปลอดภัย พบอำกำรไม่พึงประสงคที่ไม่รุนแรง [17] ใบขี้เหล็กด้วยน�้ำในหนูทดลอง โดยให้สำรสกัดขนำด

จำกกำรสืบค้นข้อมูลดังกล่ำวข้ำงต้น เป็นกำร 400 และ 800 มก./กก. ทำงปำก พบว่ำ มีฤทธิ์ต้ำนกำร
ศึกษำของตัวยำสมุนไพรทั้งต�ำรับยำทำพระเส้น ส่วน อักเสบเฉียบพลันของอุ้งเท้ำที่ถูกท�ำให้บวมด้วยกำร

กำรออกฤทธิ์ของสมุนไพรแต่ละตัวในต�ำรับยำทำ ฉีดคำรำจีแนน หลังจำกได้รับสำรสกัด 1 ชม. อย่ำงมี
พระเส้นที่มีควำมสอดคล้องกับผลกำรศึกษำทำง นัยส�ำคัญทำงสถิติ (p < 0.001) มีฤทธิ์ต้ำนกำรอักเสบ
วิทยำศำสตร ได้รวบรวมข้อมูล (ตำรำงที่ 1) เรื้อรัง ด้วยวิธี granuloma cotton pellet หลังจำก