Page 159 - วารสารการแพทย์แผนไทย ปีที่ 20 ฉบับที่ 3 กันยายน-ธันวาคม 2565

J Thai Trad Alt Med Vol. 20 No. 3 Sep-Dec 2022 573

ควรมีกำรพัฒนำสมรรถภำพของผู้สูงอำยุ โดยเฉพำะ พระเส้น’’ ซึ่งในปัจจุบันกรมกำรแพทยแผนไทยและ
ด้ำนสำธำรณสุข เพื่อให้ได้รับกำรดูแลทั้งสุขภำพทำง กำรแพทยทำงเลือก กระทรวงสำธำรณสุข ได้ประกำศ

ร่ำงกำยและจิตใจ ท�ำให้สำมำรถใช้ชีวิตประจ�ำวันต่อ ให้คัมภีรธำตุพระนำรำยณ ฉบับใบลำน (ต�ำรำพระ
ไปได้อย่ำงสะดวกสบำย เพรำะเมื่อมีอำยุมำกขึ้น จะ โอสถพระนำรำยณ) เป็นต�ำรำกำรแพทยแผนไทยของ
เกิดควำมเสื่อมของร่ำงกำยมำกขึ้นตำมไปด้วย ชำติ และต�ำรับยำในคัมภีรเป็นต�ำรับยำแผนไทยของ

จำกกำรส�ำรวจขององคกำรอนำมัยโลก (WHO) ชำติ รวมทั้งได้คัดเลือกยำต�ำรับนี้เป็นหนึ่งในต�ำรับ
พบว่ำ มีผู้ป่วยโรคกระดูกและข้อ เพิ่มขึ้นจำกจ�ำนวน ยำในต�ำรำยำแผนไทยแห่งชำติ พ.ศ. 2564 อีกด้วย
400 ล้ำนคนในปี พ.ศ. 2551 เป็นจ�ำนวน 570 ล้ำน ต�ำรับ “ยำทำพระเส้น’’ มีลักษณะของต�ำรับ เป็น

คน ในปี พ.ศ. 2563 โดยเฉพำะโรคข้อเสื่อม(osteo- ยำน�้ำใช้ภำยนอก ตำมต�ำรำพระโอสถพระนำรำยณ
[2]
arthritis) ส่วนในประเทศไทย มีรำยงำนกำรศึกษำ ดั้งเดิม กล่ำวว่ำ “ยาทาพระเส้น ให้เอาพริกไทย ข่า
เชิงส�ำรวจในโครงกำร COPCORD ช่วงปี พ.ศ. 2541 กระชาย หอม กะเทียม มหาหิงคุ์ ยาดำา สิ่งละส่วน

เป็นกำรเก็บข้อมูลด้วยแบบสอบถำม WHO-ILAR ตะไคร้หอม ใบขี้เหล็ก ใบตองแตก ใบมะขาม ใบเลี่ยน
COPCORD โดยพยำบำลวิชำชีพ พบอุบัติกำรณโรค สิ่งละ ๔ ส่วน เอาใบมะคำาไก่ ๑๖ ส่วน นำ้าสุรา นำ้าส้มสาชู

[3]
ข้อเสื่อมมำกที่สุดร้อยละ 11.30 นอกจำกนี้ ยังพบ ก็ได้ เป็นกระสาย นำ้าส้มสาชูทาแก้พระเส้นพิรุธ แลแก้
รำยงำนผลกำรส�ำรวจสุขภำวะผู้สูงอำยุไทยในปี พ.ศ. ลมอัมพาต ลมปัตฆาฏ กล่อน ตะคริว จับโปง เมื่อยขบทั้ง
2556 ซึ่งเก็บข้อมูลจำกผู้สูงอำยุจ�ำนวน 14,000 คน ปวงหายสิ้นแลฯ’’ และในต�ำรับยำแผนไทยแห่งชำติ
[6]
มีกลุ่มที่เคยได้รับกำรตรวจและวินิจฉัยเป็นโรคข้อ พ.ศ. 2564 กล่ำวถึง สรรพคุณของต�ำรับยำทำ
เข่ำเสื่อมร้อยละ 8.6 นับเป็นปัญหำสุขภำพที่ส�ำคัญ พระเส้น คือ แก้ปวดเมื่อยตำมเส้นเอ็น ในโรคอัมพำต
[4]
มำกในคนไทย ซึ่งโรคข้อเสื่อมเป็นโรคที่เกิดจำกควำม ปัตฆำต เป็นตะคริว ปวดบวมตำมข้อ ขนำดและวิธีกำร
เสื่อมของกระดูกอ่อนที่บุปลำยกระดูกข้อ ท�ำให้มีกำร ใช้ ละลำยเหล้ำหรือน�้ำส้มสำยชูทำหรือพอกวันละ 2-3
ติดขัดขณะเคลื่อนไหว จึงเกิดควำมเจ็บปวดขึ้น มัก ครั้ง เช้ำ (กลำงวัน) เย็น เป็นยำใช้ภำยนอกห้ำมกิน [7]

พบกับข้อที่มีกำรเคลื่อนไหวมำก สำเหตุอำจเกิดได้ จำกสรรพคุณของต�ำรับยำทำพระเส้นดังกล่ำว ท�ำให้
จำกกำรบำดเจ็บของข้อ อำยุที่มำกขึ้น ผู้ที่มีน�้ำหนัก ในหลำยโรงพยำบำลในปัจจุบัน ได้มีกำรน�ำมำใช้ใน
ตัวมำก ผู้ที่มีโรคกระดูกพรุน ผู้ที่มีอำชีพที่ต้องยืนหรือ กำรรักษำ และท�ำวิจัยในผู้ป่วยที่มีอำกำรปวดและ

เดินเป็นประจ�ำ [5] อักเสบของกล้ำมเนื้อในคลินิก ควบคู่กับกำรหัตถกำร
กำรแพทยแผนไทยมีวิธีรักษำ ป้องกัน และฟื้นฟู ทำงกำรแพทยแผนไทย พบว่ำ ผลที่ได้หลังจำกกำรใช้
โรคข้อเสื่อมหลำยวิธี ได้แก่ หัตถบ�ำบัด กำรประคบ ยำอำกำรดีขึ้นเป็นที่น่ำพอใจอีกด้วย เช่น โรงพยำบำล

สมุนไพร กำรกินยำ กำรทำยำ กำรพอกยำ กำรแปะ กำรแพทยแผนไทยและกำรแพทยผสมผสำน
ยำ โดยตั้งแต่สมัยอยุธยำ มีกำรบันทึกต�ำรับยำที่ใช้ โรงพยำบำลพระนำรำยณ โรงพยำบำลเจ้ำพระยำ

รักษำโรคเกี่ยวกับกล้ำมเนื้อและเส้นเอ็นไว้ในต�ำรำ อภัยภูเบศร โรงพยำบำลส่งเสริมสุขภำพต�ำบล
พระโอสถพระนำรำยณ ขนำนที่ 58 ชื่อว่ำ ต�ำรับ “ยำทำ เชิงทะเล โรงพยำบำลส่งเสริมสุขภำพต�ำบลบ้ำนเหล่ำ