Page 160 - วารสารการแพทย์แผนไทย ปีที่ 20 ฉบับที่ 3 กันยายน-ธันวาคม 2565

574 วารสารการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ ทางเลือก ปีที่ 20 ฉบับที่ 3 กันยายน-ธันวาคม 2565

สำมัคคี และโรงพยำบำลส่งเสริมสุขภำพต�ำบลแก่ง เนื้อห�ที่ทบทวน
โสภำ เป็นต้น นอกจำกนี้ ทำงสถำบันไทยคดีศึกษำ

มหำวิทยำลัยธรรมศำสตร ยังได้รวบรวมควำมรู้ ฟื้นฟู 1. ก�รออกฤทธิ์ท�งชีวภ�พของตำ�รับย�ท�พระ
ต�ำรับยำทำพระเส้น จัดท�ำเป็นหนังสือให้ควำมรู้แก่ เส้น
ประชำชนทั่วไป ให้สำมำรถน�ำไปใช้รักษำได้จริงใน มีกำรศึกษำกำรออกฤทธิ์ทำงชีวภำพของต�ำรับ

ชีวิตประจ�ำวัน ยำทำพระเส้นของสุพนิดำ วินิจฉัย และพัลลภำ
กำรศึกษำนี้สืบค้นและรวบรวมข้อมูลที่เกี่ยวข้อง วุฒิภำพรกุล (2559) โดยน�ำสมุนไพรในต�ำรับยำ
กับต�ำรับยำทำพระเส้น มีวัตถุประสงคเพื่อศึกษำ ทำพระเส้นมำสกัดด้วยตัวท�ำละลำยเอทำนอล ให้

กำรออกฤทธิ์ของสมุนไพรในต�ำรับยำทำพระเส้น ทั้ง ร้อยละน�้ำหนักแห้งของสำรสกัด เท่ำกับ 25.84 แล้ว
สรรพคุณตำมศำสตรกำรแพทยแผนไทย และใน น�ำไปทดสอบฤทธิ์ต้ำนกำรอักเสบต่อเซลล RAW
ทำงวิทยำศำสตร เพื่อสนับสนุนข้อมูลและยืนยันว่ำ 264.7 ด้วยวิธี Griess reaction ฤทธิ์ต้ำนสำรอนุมูล

สำมำรถใช้ต�ำรับยำสมุนไพรไทยได้ตรงกับโรค และ อิสระ ด้วยวิธี DPPH และทดสอบควำมเป็นพิษใน
ใช้เป็นอีกแนวทำงในกำรรักษำโรคข้อเสื่อมให้เป็นที่ เซลลเพำะเลี้ยงของ human skin fibroblast ด้วยวิธี

ยอมรับทำงกำรแพทยและสำธำรณสุขปัจจุบัน Resazurin Test พบว่ำ สำมำรถออกฤทธิ์ต้ำนกำร
อักเสบจำกกำรยับยั้งไนตริกออกไซด %Inhibition
วิธีก�รสืบค้นข้อมูล เท่ำกับ 19.42 ในเซลล RAW 264.7 ต้ำนสำรอนุมูลอิสระ

สืบค้นจำกฐำนข้อมูล Google Scholar, Sci- SC 50 เท่ำกับ 1.26 มก./มล. และในทุกควำมเข้มข้น
ence Direct, Pharm Database, Planta Medica ไม่พบควำมเป็นพิษในเซลลเพำะเลี้ยงของ Human

และ Pubmed ในเดือนมกรำคม-เมษำยน 2565 ค�ำ mast cell line [11]
ส�ำคัญที่ใช้ ภำษำอังกฤษ ได้แก่ ชื่อวิทยำศำสตรของ
สมุนไพรแต่ละตัวในต�ำรับยำทำพระเส้น จำกฐำน 2. ก�รพัฒน�ผลิตภัณฑ์ของตำ�รับย�ท�พระเส้น

ข้อมูล Plants of the Word Online (Royal Botanic มีกำรสกัดสมุนไพรในต�ำรับยำทำพระเส้น แล้ว
Gardens Kew) ชื่อสำมัญของสมุนไพรแต่ละตัวใน น�ำสำรสกัดที่ได้ไปพัฒนำเป็นผลิตภัณฑสูตรที่เหมำะ
ต�ำรับยำทำพระเส้น และฤทธิ์ทำงเภสัชวิทยำ โดยใช้ สมในรูปแบบครีมของสุพนิดำ วินิจฉัย และพัลลภำ

ค�ำค้นว่ำ analgesic, arthritic, anti-inflammatory, วุฒิภำพรกุล (2559) พบว่ำ ผลิตภัณฑที่ได้มีควำม
joint pain และภำษำไทย ได้แก่ ยำทำพระเส้น, ต�ำรำ คงตัว ลักษณะเนื้อครีมข้น สีเหลืองออกเขียว ไม่แยก
[11]
พระโอสถพระนำรำยณ ข้อมูลกำรใช้องคควำมรู้ ชั้น และไม่มีกำรตกตะกอนของเนื้อครีม เมื่อน�ำไป
ทำงกำรแพทยแผนไทย ศึกษำจำกต�ำรำกำรแพทย พัฒนำเป็นผลิตภัณฑสูตรที่เหมำะสมในรูปแบบเจล
ไทยเดิม (แพทยศำสตรสงเครำะห ฉบัับอนุรักษ) เล่ม ของจำรุวรรณ โตเขลำงค, ดลยำ ใจสินธุ และกุลวรำงค

[8]
ที่่ 1 ต�ำรำแพทยแผนโบรำณทั่วไป สำขำเภสัชกรรม [9] กรณแก้ว (2560) พบว่ำ ผลิตภัณฑที่ได้มีควำมคงตัว
ย่อเภสัชกรรมไทยและสรรพคุณสมุนไพร วำรสำร ทั้งทำงกำยภำพและทำงเคมี ลักษณะเนื้อเจลใส มี
[10]
วิชำกำร บทควำมวิชำกำร และเอกสำรต่ำง ๆ ที่เกี่ยวข้อง ควำมหนืดพอดี สีเขียวอมน�้ำตำล ไม่แยกชั้น เกลี่ย