Page 144 - วารสารกรมการแพทย์แผนไทยฯ ปีที่ 20 ฉบับที่ 1
P. 144
124 วารสารการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ ทางเลือก ปีที่ 20 ฉบับที่ 1 มกราคม-เมษายน 2565
ตารางที่ 2 ชนิดพืชน�้าที่ทดสอบ การจัดหมวดหมู่ และเลขทะเบียนตัวอย่างหลักฐาน [อักษรย่อ E = Emerged plant
(พืชโผล่เหนือน�้า), F = Floating plant (พืชลอยน�้า), M = Marginal plant (พืชชายน�้า)]
ชื่อไทย ชื่อวิทยาศาสตร์/วงศ์ เลขทะเบียนตัวอย่าง
พืชดอกใบเลี้ยงคู่
F
กระเฉด Neptunia oleracea Lour./Fabaceae 05700
บัวสาย Nymphaea pubescens Willd./Nymphaeaceae 05701
E
E
บัวหลวง Nelumbo nucifera Gaerth./Nelumbonaceae 05702
ผักบุ้ง Ipomoea aquatica Forssk./Convolvulaceae 05703
M
M
แพงพวยน�้า Ludwigia adscendens (L.) H. Hara/Onagraceae 05704
แว่นแก้ว Hydrocotyle umbellata L./Apiaceae 05705
M
โสนอินเดีย Sesbania speciosa Taub. ex Ebgl./Fabaceae 05706
M
พืชดอกใบเลี้ยงเดี่ยว
E
ก้านจอง Limnocharis flava (L.) Buchenau/ Alismataceae 05707
F
ไข่น�้า Wolffia globosa (Roxb.) Hartog & Plas/ Araceae 05708
ผักตบชวา Eichhornia crassipes (Mart.) Solms/ Pontederiaceae 05709
F
เฟิร์น
ผักกูด Diplazium esculentum (Retz.) Swartz./ Athyriaceae 05710
M
M
ผักแว่น Marsilea crenata C. Presl./Marsileaceae 05711
2. กำรสกัดสำรจำกพืชน�้ำ 3. กำรตรวจสอบฤทธิ์ต้ำนแบคทีเรียก่อโรคของ
ส่วนของพืชน�้าที่ใช้ในการศึกษาเป็นส่วนของพืช สำรสกัดพืชน�้ำในเบื้องต้น โดยวิธี agar-disc
ชนิดนั้นที่ใช้ในการบริโภค หลังจากอบจนแห้งแล้วน�า diffusion assay
มาสกัดโดยตัวท�าละลาย 99% เอทานอล เมื่อระเหยตัว จากการตรวจสอบในเบื้องต้นพบว่าในบรรดา
ท�าละลายออกจะได้สารสกัดที่มีลักษณะ และปริมาณ สารสกัดทั้งหมดที่ทดสอบนั้น สารสกัดจากยอดอ่อน
ที่แตกต่างกัน (ตารางที่ 3) ส่วนใหญ่สารที่สกัดได้จะ และดอกของแพงพวยน�้าและก้านจอง (หรือตาลปัตร
มีลักษณะเหมือนคาราเมลข้นหนืด ยกเว้นยอดอ่อน ฤาษี) สามารถยับยั้งการเจริญเติบโตของเชื้อแบคทีเรีย
ของแพงพวยน�้าที่ให้สารสกัดเป็นผง สีของสารสกัด ได้ดีอย่างชัดเจน ให้ขนาดของบริเวณใสกว้าง เมื่อ
ส่วนใหญ่จะได้สีเขียวเข้ม ในขณะที่สารสกัดดอกโสน เทียบกับสารสกัดพลูซึ่งใช้เป็นตัวควบคุมบวก และ
อินเดียและไหลบัวเหลืองมีสีเหลือง สารสกัดแพงพวย DMSO ซึ่งเป็นตัวท�าละลายที่ใช้ละลายสารสกัด
น�้ามีสีน�้าตาลเข้ม และใช้เป็นตัวควบคุมลบที่ไม่พบบริเวณยับยั้ง สาร