Page 167 - วารสารการแพทย์แผนไทยฯ ปีที่ 19 ฉบับที่ 1

J Thai Trad Alt Med Vol. 19 No. 1 Jan-Apr 2021 149

มีรสเผ็ด นิยมใช้แต่งรสและแต่งกลิ่นให้กับอาหาร [3-4] เทียบกับระดับการผลิต TNF-α, IL-1β และ IL-6 ใน
ในประกาศยาสามัญประจ�าบ้านแผนโบราณของ เซลล์ RAW 264.7 macrophages โดยการเหนี่ยวน�า

กระทรวงสาธารณสุข ให้ใช้ส่วนผลและเปลือกผล เป็น ของ LPS และกดการแสดงออกของ iNOS Protein
[16]
ตัวยาช่วยในการขับลม, ขับถ่าย และเป็นยากษัยเส้น และ COX-2 Protein ได้ การศึกษาทาง in vitro
[5]
หรือยาบรรเทาอาการปวดเมื่อย ในอินเดีย น�าส่วน พบว่า น�้ามันหอมระเหยจากส่วนผล ซึ่งได้จากการ
ผลน�ามาสกัดน�้ามัน หอมระเหย ซึ่งรู้จักกันทั่วไปในชื่อ กลั่นด้วยน�้า (hydro distillation) มีฤทธิ์ยับยั้ง cyclo-
ของ “Mullilam oil’’ เพื่อใช้ต้านการอักเสบ (anti- oxygenase-1 (70.4%), cyclooxygenase-2 (88.9%)
[6]
inflammatory) และ 5-lipoxygenase (7.57%) และการศึกษาทาง
[11]
การรวบรวมรายงานวิจัยทางอนุกรมวิธานเคมี in vivo พบว่า เจลที่มีส่วนประกอบของน�้ามันหอม
(chemotaxonomy) ของพืชต่าง ๆ ในวงศ์ Rutaceae ระเหยจากผลแห้ง ร้อยละ 30 สามารถยับยั้งพฤติกรรม
พบว่า เป็นพืชที่ให้น�้ามันหอมระเหยที่มีฤทธิ์ต้านการ แบบ licking ของหนูที่เกิดจากการท�าให้เยื่อบุปากเกิด

อักเสบ โดยเฉพาะพืชจ�าพวกส้ม (Citrus) [7-8] ซึ่ง แผลด้วยแรงกดได้ทุกตัว (n = 6) ยับยั้งการบวมและ
เป็นพืชหลักในวงศ์นี้ ส่วนผิวมีองค์ประกอบหลัก แดงของเยื่อบุช่องปากในหนูทุกตัว และเมื่อน�าเนื้อเยื่อ
[9]
ทางเคมีเป็น monoterpene เช่นเดียวกับน�้ามัน บริเวณแผลมาส่องกล้องเพื่อท�าการวิเคราะห์ทาง
หอมระเหยที่ได้จากผลมะแขว่น ที่ประกอบด้วย เนื้อเยื่อวิทยา พบว่า จ�านวนของเซลล์อักเสบ (inflam-
α-terpinene,α-terpineol, terpinen-4-ol, terpineol, matory cells) ลดลงอย่างมีนัยส�าคัญ (p-value <

[17]
α-pinene, sabinene และ limonene [3,10-11] สาร 0.05) ภายหลังจากรักษาเป็นระยะเวลา 2 วัน
ทั้งหมดที่พบในน�้ามันหอมระเหยที่ได้จากผลมะแขว่น จากรายงานการศึกษาวิจัยที่ผ่านมานี้ แสดงให้

[12]
แสดงฤทธิ์ต้านการอักเสบ โดยเฉพาะ limonene เห็นถึงฤทธิ์ทางชีวภาพทั้งการศึกษาในระดับเซลล์
ซึ่งมีปริมาณสูงสุด [3,10] เช่นเดียวกับที่พบในผลของ (in vitro) และการศึกษาในสัตว์ทดลอง (in vivo) ของ
Citrus [13-14] สามารถยับยั้งการผลิต nitric oxide , มะแขว่น สามารถยับยั้งสารสื่อกลางการอักเสบที่ท�าให้
[13]
[14]
[13]
prostaglandin E และ TNF-α นอกจากนี้ เกิดอาการปวดได้ แต่ทั้งนี้ มะแขว่นยังจ�าเป็นที่จะต้อง
2
รายงานการศึกษาวิจัยเกี่ยวกับฤทธิ์ทางชีวภาพของ ศึกษาวิจัยเพิ่มเติมเกี่ยวกับฤทธิ์บรรเทาปวดในมนุษย์
limonene พบว่า ความเข้มข้น 50 µg/ml สามารถกด ดังนั้น ผู้วิจัยจึงเกิดแนวคิดที่จะวิจัยและพัฒนาน�้ามัน
การแสดงออกของ cyclooxygenase-2 (COX-2) นวดที่มีส่วนประกอบของน�้ามันหอมระเหยจากผล
gene ได้ไม่แตกต่างจาก celecoxib ความเข้มข้น 20 มะแขว่น เพื่อน�ามาใช้ประเมินฤทธิ์บรรเทาปวดของ
µM โดยการเหนี่ยวน�าของ lipopolysaccharides กล้ามเนื้อน่องในผู้เข้าร่วมวิจัยสุขภาพดีซึ่งถูกเหนี่ยว

[15]
(LPS) ในเซลล์ RAW 264.7 macrophages และ น�าให้มีความปวด โดยวิธียืนเขย่งปลายเท้าได้ ทั้งนี้
ความเข้มข้น 0.04% ยับยั้ง prostaglandin E ได้ เพื่อประโยชน์ในการพัฒนาต่อยอดงานวิจัยสมุนไพร
2
เทียบเท่ากับ dexamethasone ความเข้มข้น 20 µM ท้องถิ่นสู่การประยุกต์ใช้ และเป็นการเพิ่มทางเลือก
ยับยั้ง pro-inflammatory cytokines (TNF-α, IL- ด้านผลิตภัณฑ์สมุนไพรเพื่อการบรรเทาปวดกล้ามเนื้อ
1β และ IL-6) อย่างมีนัยส�าคัญ (p-value < 0.01) เมื่อ ให้กับประชาชนต่อไป