Page 217 - Acrobat J Trad-21-3-2566
P. 217
700 วารสารการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ ทางเลือก ปีที่ 21 ฉบับที่ 3 กันยายน-ธันวาคม 2566
พัฒนาตัวดูดซับชนิดต่าง ๆ เช่น ตัวดูดซับชนิดไม่มีขั้ว (3) การสกัดด้วยตัวท�าละลายในสภาวะเร่ง
[ออกตะเดซิลไซเลน (C 18) ออกทิลไซเลน (C 8) เอทิล- [accelerated solvent extraction (ASE) หรือ pres-
[23]
ไซเลน (C 8) เฟนิลไซเลน ไซโคลเฮกซิลไซเลน] ตัวดูด surized liquid extraction (PLE)] เป็นเทคนิคที่
ซับชนิดมีขั้ว (ซิลิกา ไดออลไซเลน อะมิโนโพรพิลไซ ใช้ตัวท�าละลายอินทรีย์ความดันและอุณหภูมิสูงเกิน
เลน) ตัวแลกเปลี่ยนไอออนส�าหรับสารที่มีประจุลบ จุดเดือดมาสกัดสาร ตัวอย่างซึ่งเป็นของแข็งหรือของ
และสารประจุบวก (anion exchanger และ cation กึ่งแข็งจะถูกบรรจุอยู่ในเซลล์ (extraction cell) เติม
exchanger) ส่งผลให้เทคนิคการสกัดนี้สามารถใช้กับ ตัวท�าละลายอินทรีย์ลงไป ท�าการสกัดภายใต้อุณหภูมิ
ตัวอย่างได้หลากหลาย วิธี SPE นิยมใช้กันอย่างแพร่ สูง (50-200˚ซ) ความดันสูง (500-3,000 ปอนด์ต่อตา
หลายส�าหรับการเตรียมตัวอย่างวิเคราะห์ทางโครมา- รางนิ้ว) ในเวลาช่วงสั้น ๆ (5-10 นาที) จากนั้นใช้ก๊าซอัด
โทกราฟี ใช้ตัวท�าละลายน้อย สามารถต่อระบบ ไล่สารสกัดที่ได้ให้ลงไปอยู่ในภาชนะเก็บ (collection
อัตโนมัติกับเครื่องมือวิเคราะห์ได้ นอกจากนี้ยังอาจ vial) พารามิเตอร์ที่ส่งผลต่อประสิทธิภาพการสกัด
ผสมผสานน�าของไหลวิกฤตยิ่งยวดมาใช้ในขั้นตอน เช่น อุณหภูมิ ความดัน ปริมาตรของตัวท�าละลายที่ใช้
elution หรือมีการน�า thermal desorption มาใช้ (Figure 10) ตัวอย่างการสกัดสารจากสมุนไพรด้วยวิธี
ส�าหรับสารระเหยง่ายที่ทนต่อความร้อน ซึ่งมักใช้ร่วม นี้ เช่น การสกัด methylxanthines จาก cocoa shell
[24]
กับเทคนิค gas chromatography [22] (Theobroma cacao L.)
Figure 10 Accelerated solvent extraction
บทวิจ�รณ์ วัตถุดิบที่มีคุณภาพ แปรรูปอย่างเหมาะสม ไม่บด
กระบวนการสกัดสารจากสมุนไพรเป็นเทคนิค ละเอียดจนเกินไปซึ่งจะท�าให้กรองแยกสารสกัดได้
ที่มีหลายปัจจัยเข้ามาเกี่ยวข้อง การเลือกวิธีสกัดที่ ยาก ไม่ย่อยขนาดที่หยาบเกินไปเพราะจะท�าให้พื้นที่
เหมาะสมต้องค�านึงถึงปัจจัยเหล่านั้น และต้องมีการ ผิวในการสกัดน้อย การเลือกตัวท�าละลายที่ใช้สกัด
เตรียมการที่ดีเพื่อให้ได้สารสกัดตรงตามวัตถุประสงค์ ต้องสามารถสกัดสารออกฤทธิ์ที่ต้องการได้ สามารถ
การน�าไปใช้ ต้องพิจารณาตั้งแต่ขั้นตอนก่อนการสกัด ก�าจัดตัวท�าละลายออกจากสารสกัดได้ไม่ยาก รวม
