Page 234 - วารสารการแพทย์แผนไทย ปีที่ 21 ฉบับที่ 2

450 วารสารการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ ทางเลือก ปีที่ 21 ฉบับที่ 2 พฤษภาคม-สิงหาคม 2566

Traditional Food Culture for Elderly Health Promotion in Wiang Tha Kan and
Yuwa Communities, San Pa Tong District, Chiang Mai Province

Samart Jaitae
Faculty of Science and Technology, Chiang Mai Rajabhat University, Chang Phueak Subdistrict, Mueang District,
Chiang Mai 50300, Thailand
Corresponding author: samart_jai@cmru.ac.th

Abstract
Introduction and Objective: Traditional food culture promotes the health of the elderly through a com-
bination of local wisdom and lifestyle. The purposes of this research were to (1) explore traditional food culture
and (2) synthesize traditional food guidelines for elderly health promotion.
Methods: This mixed methods research involved 295 elderly persons and 18 stakeholders in Wiang Tha
Kan and Yuwa communities in Chiang Mai’s San Pa Tong district. Data were collected using a questionnaire,
informal interviews and focus group discussions, and were then analyzed with descriptive statistics and content
analysis.
Results: The traditional food culture for older persons included food preparation, raw material source
seeking, cooking process, food-set arrangement, and food serving. The total mean score for traditional food culture
was at a moderate level (3.46 ± 0.80). In addition, the stakeholders have suggested that, to incorporate traditional
food culture into health promotion for elders, the community and relevant agencies should create and develop fresh
food production areas, and promote food product development and local consumption for elderly persons.
Discussion: Traditional food culture is important for health promotion of the elderly, especially kaeng
(soup) and nam phrik (chilli sauce) recipes. This option exists and operates based on community food resources
diversity, beliefs and faith.
Conclusion and Recommendations: The total average score of food culture for the elderly was at a mod-
erate level. In this regard, technical and funding support should be provided for improving academic and learning
resources, and creating participation process and guidelines for enhancing the utilization of food resources in the
community.
Key words: traditional food culture, health promotion, elderly persons

บทนำ�และวัตถุประสงค์ บ้านได้สะท้อนแนวทางการพัฒนาด้านอาหารที่ยั่งยืน

วัฒนธรรมอาหาร (food culture) เป็นวัฒนธรรม อันเป็นการเชื่อมต่อค่านิยมและวัฒนธรรมดั้งเดิม
เฉพาะกลุ่มที่เป็นเอกลักษณ์ที่แสดงออกถึงวิถีการ บนฐานความหลากหลายทางชีวภาพและความห่วงใย

[2]
บริโภคของแต่ละท้องถิ่น โดยอาหารเป็นปัจจัยหนึ่งที่ ของประชาชน นอกจากนี้วัฒนธรรมอาหารยังส่งผ่าน
ส�าคัญต่อการสร้างเสริมสุขภาพ วัฒนธรรมอาหาร ความเชื่อด้านสุขภาพที่มองว่าอาหารเป็นยาซึ่งแนวทาง
[1]
[3]
ยังเป็นองค์ความรู้เพื่อการเสริมสร้างสุขภาวะของ การบริโภคมีความแตกต่างตามพหุวัฒนธรรม
ชุมชน เป็นภูมิปัญญาที่มีคุณค่าทางความสวยงาม ในส่วนของอาหารพื้นบ้านภาคเหนือ (อาหารพื้นบ้าน
และรสชาติ มีรายงานการศึกษา พบว่า อาหารพื้น ล้านนา) มีคุณประโยชน์ที่แฝงอยู่ภายใต้องค์ความรู้