Page 93 - วารสารการแพทย์แผนไทย ปีที่ 20 ฉบับที่ 3 กันยายน-ธันวาคม 2565

J Thai Trad Alt Med Vol. 20 No. 3 Sep-Dec 2022 507

กัน ซึ่งสารสกัดเอทิลอะซิเตทมีปริมาณสารประกอบ ดังนั้นสารสกัดตํารับยาบํารุงไขขอซึ่งประกอบดวยสาร
ฟีนอลิกรวมสูงสุด รองลงมาคือสารสกัดเอทานอล ประกอบฟีนอลิก จึงมีฤทธิ์ตานการอักเสบดวย นอก

และสารสกัดเอทานอลมีฤทธิ์ตานอนุมูลอิสระสูงสุด เหนือจากฤทธิ์ตานอนุมูลอิสระ
จากการทดสอบฤทธิ์ทั้ง 2 วิธี ซึ่งเอทิลอะซิเตทเปน
ตัวทําละลายอินทรีย (organic solvents) มีขั้ว สวน ข้อสรุป

เอทานอลเปนตัวทําละลายที่ดีมากเมื่อเปรียบเทียบกับ ผลการหาปริมาณฟีนอลิกรวม ฤทธิ์ตาน
นํ้า โดยมีความจําเพาะ (selectivity) ในการละลาย อนุมูลอิสระ และฤทธิ์ยับยั้งการสรางไนตริกออกไซด
[20]
มากกวา มีการศึกษาที่ผานมาพบวาสารบริสุทธิ์ ของตํารับยาบํารุงไขขอ ที่สกัดดวยตัวทําละลายตาง ๆ
หรือสารสกัดจากพืชสมุนไพรหลายชนิดมีฤทธิ์ทาง ไดแก นํ้า เอทานอล เอทิลอะซิเตท และเฮกเซน พบวา
เภสัชวิทยาและชีวภาพ รวมถึงฤทธิ์ตานอนุมูลอิสระ สารสกัดเอทิลอะซิเตทมีปริมาณสารประกอบฟีนอลิก
และตานการอักเสบ สารสกัดจากธรรมชาติบางชนิด รวมสูงสุด แตสารสกัดเอทานอลมีฤทธิ์ตานอนุมูล

นอกจากมีฤทธิ์ตานอนุมูลอิสระแลวยังมีคุณสมบัติ อิสระสูงกวาตัวทําละลายอื่น และมีฤทธิ์ยับยั้งการสราง
ตานการอักเสบรวมดวย [21-22] สารประกอบฟีนอลิก ไนตริกออกไซดสูงที่สุดดวย อาจเปนเพราะเอทานอล

โดยเฉพาะกลุม flavonoid ในพืชสมุนไพรหลายชนิด สามารถสกัดสารอื่นที่มีฤทธิ์ตานอนุมูลอิสระและฤทธิ์
ทั้งในรูปสารบริสุทธิ์หรือสารสกัดสามารถยับยั้งการ ยับยั้งการสรางไนตริกออกไซด ผลการศึกษานี้สรุป
สรางไนตริกออกไซดภายในเซลล RAW264.7 เชน ไดวา เอทิลอะซิเตทและเอทานอลเปนตัวทําละลายที่

rutin, quercetin, apigenin, wogonin, luteolin, เหมาะสมสําหรับสกัดสารที่มีฤทธิ์ตานออกซิเดชัน ซึ่ง
tectorignin, galangin, morin, naringenin, epi- เปนสารประกอบฟีนอล (phenolic compounds) ที่

gallocatechin galllate, Ginko biloba extract อาจอยูในรูปฟีนอลอิสระ (free phenols) หรือในรูป
(Egb 761), silymarin, hesperidin, pycnogenol, กลัยโคไซด และมีฤทธิ์ยับยั้งการสรางไนตริกออกไซด
grape seed extract เปนตน [23-30] ผลการศึกษานี้ ได ซึ่งใหผลดีตอสุขภาพในการตานการอักเสบของขอ

สอดคลองกับรายงานการศึกษาที่แสดงวาสารสกัด เขาจากอนุมูลอิสระและไนตริกออกไซด แตตองใชใน
จากพืชหลากหลายชนิดที่มีคุณสมบัติเปนสารตาน ขนาดที่เหมาะสมเพื่อป้องกันการเกิดพิษ การศึกษา
อนุมูลอิสระสามารถยับยั้งไนตริกออกไซด ในเซลล นี้เปนการเริ่มตนของการศึกษาฤทธิ์ทางชีวภาพของ

RAW264.7 และฤทธิ์ทางดานชีวภาพอื่น ๆ รวมทั้ง สารที่สกัดดวยตัวทําละลายตาง ๆ ตอเซลล ATDC-5
ฤทธิ์ตานการอักเสบ เชน curcumin จากขมิ้นชัน mouse chondrogenic cell ซึ่งแสดงใหเห็นวาสาร
resveratrol จากเปลือกองุน ไวนแดง และสารสกัด ที่สกัดดวยเอทิลอะซีเตทมีฤทธิ์ทางชีวภาพที่ดี ดังนั้น

จากพืชอื่น ๆ อีกมากมายเปนตน [21,31] นอกจากนี้สาร ควรนําสารสกัดดังกลาวไปศึกษาใน chondrogenic
ประกอบฟีนอลิกโดยเฉพาะกลุมฟลาโวนอยด เชน cell ที่แยกไดจากกระดูกขอเขาของมนุษยแบบ in

apigenin, genistein และ kaempferol เมื่อบมลวง vitro และศึกษาฤทธิ์ตานอนุมูลอิสระและฤทธิ์ตาน
หนากับเซลล RAW264.7 สามารถยับยั้งการแสดงออก การอักเสบแบบ in vivo ซึ่งอาจใหผลที่เหมือนหรือ
ของไนตริกออกไซดที่กระตุนดวย LPS ได [26-27] แตกตางออกไป จึงเปนสิ่งที่นาสนใจในการศึกษาตอ