Page 86 - วารสารการแพทย์แผนไทย ปีที่ 20 ฉบับที่ 2 พฤษภาคม-สิงหาคม 2565

284 วารสารการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ ทางเลือก ปีที่ 20 ฉบับที่ 2 พฤษภาคม-สิงหาคม 2565

วิตามิน และเกลือแร่ต่าง ๆ เป็นต้น และเห็ดมีปริมาณ กรดไฮโดรคลอริก โซเดียมไบคาร์บอเนต Folin-
ไขมันค่อนข้างน้อย กลุ่มคนรักสุขภาพจึงนิยมบริโภค Ciocalteu’s reagent (Merck, Germany) กรด

เห็ดทดแทนโปรตีนจากเนื้อสัตว์ นอกจากนี้เห็ดยังมี แอสคอร์บิก (ascorbic acid) (SIGMA-AlDRiCH,
คุณสมบัติที่มีประโยชน์ต่อร่างกายอีกมากมาย เช่น Germany) โทรลอกซ์ (Trolox) (SIGMA-AlDRiCH,
มีสารออกฤทธิ์ทางชีวภาพที่มีคุณสมบัติต้านเซลล์ Switzerland) กรดแทนนิก (tannic acid) (SIG-

มะเร็ง ป้องกันภาวะไขมันในเลือดสูง ลดระดับน�้าตาล MA-AlDRiCH, China) เควอร์ซิติน (quercetin)
ในเลือด ฤทธิ์ต้านจุลินทรีย์ ภูมิคุ้มกันบ�าบัด และฤทธิ์ (SIGMA-AlDRiCH, India)
ต้านอนุมูลอิสระ เป็นต้น [7-8]

ดังนั้นการศึกษาวิจัยนี้จึงมีวัตถุประสงค์เพื่อ 2. ตัวอย่�งเห็ดระโงกสำ�หรับศึกษ�
ศึกษาศักยภาพในการต้านอนุมูลอิสระและปริมาณ ตัวอย่างเห็ดระโงกขาว และเห็ดระโงกเหลือง
สารประกอบฟีนอลิกรวม เฟลโวนอยด์ และแทนนิน ชนิดละ 3 กิโลกรัม โดยซื้อจากตลาดในท้องถิ่น

ของสารสกัดหยาบจากเห็ดระโงกขาวและเห็ดระโงก ใกล้ป่าชุมชนโคกหินลาด อ�าเภอวาปีปทุม จังหวัด
เหลืองที่พบในพื้นที่จังหวัดมหาสารคาม ซึ่งเป็นเห็ดที่ มหาสารคาม น�าตัวอย่างเห็ดระโงกทั้ง 2 ชนิดมา

ได้รับความนิยมในการรับประทานและมีราคาแพงกว่า ท�าการระบุชนิดในห้องปฏิบัติการ และเปรียบเทียบ
เห็ดชนิดอื่นที่เจริญและจ�าหน่ายในช่วงเวลาเดียวกัน ลักษณะบรรยายที่ส�าคัญได้จากเอกสารต่าง ๆ [1-2,5,7,9-14]
เพื่อเป็นตัวแทนเห็ดกลุ่มนี้ที่คนในชุมชนภาคตะวัน ท�าการระบุชนิดเห็ดที่ถูกต้องโดย รศ.ขวัญเรือน นาค

ออกเฉียงเหนือนิยมรับประทานแม้ว่าจะราคาจะแพง สุวรรณ์กุล ภัณฑารักษ์ประจ�าพิพิธภัณฑ์เห็ดที่มีฤทธิ์
กว่าเห็ดชนิดอื่น และยังเป็นข้อมูลด้านโภชนาการเบื้อง ทางยา คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาสารคาม

ต้นที่จะเป็นประโยชน์ต่อผู้นิยมบริโภคเห็ดป่าทั่วไป น�าตัวอย่างเห็ดทั้งสองชนิดล้างให้สะอาด หั่นเป็นชิ้น
ขนาด 0.2-0.5 เซนติเมตร และน�าไปอบให้แห้งในตู้อบ
ระเบียบวิธีศึกษ� ด้วยอุณหภูมิ 60 องศาเซลเซียส เป็นเวลา 24 ชั่วโมง

1. อุปกรณ์และส�รเคมีสำ�หรับศึกษ� 3. นำ�ตัวอย่�งเห็ดระโงกไปสกัดด้วยตัวทำ�
ละล�ย
เครื่องชั่ง 4 ต�าแหน่ง ตู้อบลมร้อน หม้อนึ่งความ

ดันไอ เครื่องระเหยสารแบบหมุน เครื่องท�าแห้งแบบ การสกัดแบบแช่สกัด (maceration) โดยน�าเห็ด
แช่เยือกแข็ง เครื่อง UV-vis Spectrophotometer ชิ้นเล็กที่อบแห้งเรียบร้อยแล้วมาชั่งชนิดละ 10 กรัม
เครื่อง Microplate Reader เอทานอลร้อยละ 95 ใส่ในขวดแก้วและเติมตัวท�าละลายเอทานอลร้อยละ

เมทานอล น�้ากลั่น ABTS (2, 2-azinobis (3-ethyl- 95 ปริมาตร 300 มิลลิลิตร และอีกขวดใส่ตัวท�าละลาย
benzothiazoline-6-sulfonic acid) (SIGMA- เมทานอลปริมาตร 300 มิลลิลิตร ปิดฝาให้สนิทและ

AlDRiCH, China) โซเดียมเปอร์ซัลเฟต อะซิเตตบัฟ- ตั้งทิ้งไว้ ที่อุณหภูมิห้อง 24 ชั่วโมง จากนั้นกรองเก็บ
เฟอร์ เฟอริกคลอไรด์ TPTZ (2,4,6-Tris(2-pyridyl)- สารละลายด้วยกระดาษกรอง whatman เบอร์ 1
s-triazine) (SIGMA-AlDRiCH, Switzerland) กากที่เหลือเติมตัวท�าละลายและท�าซ�้าเหมือนเดิมอีก