Page 193 - วารสารกรมการแพทย์แผนไทยฯ ปีที่ 18 ฉบับที่ 2

J Thai Trad Alt Med Vol. 18 No. 2 May-Aug 2020 415

“…ถ้าสมมติว่ากระชายเน่า หรือขมิ้นเน่าเราก็ยัง ก็ต้องใช้เขา (ตนในพื้นที่) คือเขาอาชีพรับจ้าง รับจ้าง
มีผักตรงนี้เข้ามาเสริม’’ อย่างเดียวครับ วันหนึ่งก็ตก 300-400 บาทนะ ขุดคิด

“เราได้รายได้ จากสมุนไพร ประมาณ 20-30% เป็นกิโลค่ะ ใช้ขุดเอาค่ะไม่ได้ฉีดเหมือนกระชาย’’
ถ้ามันไม่เน่า ถ้ามันไม่เสียหาย มันก็ได้เยอะ อย่าง 5) เป็นแหล่งเรียนรู้ด้านสมุนไพรภาคสนาม
หน้าบ้านผมนี่ ปีนี้ได้ 8 ตัน ก็คือ 8 หมื่นบาท แค่ไร่ “มหาวิทยาลัยเขาจะส่งนักศึกษามาฝึกงานที่นี่

เดียว ยังไม่รวมอย่างอื่นอีก ที่ปลูกผักปลูกพริก มัน ค่ะ เขาส่งมาทุกปี เพราะว่านักศึกษาเรียนแพทย์แผน
ก็ได้อีก’’ ไทย ใบไม่ค่อยรู้จักของสด เขาให้อยู่แค่อาทิตย์เดียว
2) มีระบบประกันราคาโดยการสนับสนุนปัจจัย ไม่เยอะ’’

การผลิตจากผู้ประกอบการ 2.6 แนวท�งในก�รจัดก�รสุขภ�พชุมชนเพื่อ
“ …เขา (ผู้ประกอบการ) ก็หาเมล็ดพันธุ์ไอ้นู้นไอ้ เศรษฐกิจฐ�นร�ก กรณีศึกษ�สมุนไพรไทย พื้นที่
้
นี่มาให้ปลูก เขาจะมีสนับสนุนคือ เมล็ดพันธุ์ ท่อน ลุ่มแม่นำ�นครชัยศรี จังหวัดนครปฐม
พันธุ์พวกนี้ เขาก็สนับสนุนให้และถ้าอย่างฤดูเพาะ จากการอภิปรายกลุ่มมีแนวคิดจากผู้เข้าร่วม
ปลูกถ้าเราไม่มีทุนเขาก็จะสนับสนุน...มีประกันครับ อภิปรายสามารถจำาแนกได้ 3 แนวทางหลัก ได้แก่ 1)

อย่างสมมติว่าอย่างปีแรกที่หนูทำาขมิ้นชัน มันเหลือ 7 การพัฒนาความตระหนักในการใช้สมุนไพรให้มีมาก
บาท 8 บาท เขาประกันให้หนู 10 บาท และมาอีกปีหนึ่ง ขึ้น 2) การพัฒนาแหล่งเรียนรู้ด้านการแพทย์แผนไทย
มันก็แพงขึ้นแต่เขาก็ยังให้ 10 บาทอยู่...’’ และสมุนไพร 3) การส่งเสริมวิสาหกิจสุขภาพชุมชน

“...มีการสนับสนุนจาก 2 บริษัทคือ เวชพงศ์ กับ แบบครบวงจร ดังมีรายละเอียดแนวคิดจากผู้เข้าร่วม
เจริญสุขโอสถ มีนักวิชาการมีเภสัชเข้ามาตรวจสอบ อภิปรายในแต่ละแนวทางดังตารางที่ 2

เข้ามาดูแลกลุ่มของเราในการนำาดินในการนำาสมุนไพร
เราไปตรวจหาตัวยา...’’ อภิปร�ยผล
3) เกษตรกรมีความต้องการแปรรูปตากแห้ง งานวิจัยนี้ได้แนวทางการขับเคลื่อนสุขภาพ

สมุนไพร ชุมชนเพื่อเศรษฐกิจฐานราก กรณีศึกษาสมุนไพรไทย
้
“มันต้องตากอ่ะ เราติดตรงตาก มันไม่มีที่ อย่าง พื้นที่ลุ่มนำานครชัยศรี จากข้อเสนอเห็นได้ว่าสิ่งสำาคัญ
เราจะไปเอาผ้าเขียว ขึงข้างถนนอย่างเนี่ย เขามาเห็น ที่จะทำาให้เกิดการขับเคลื่อนการจัดการสุขภาพชุมชน

เขาก็ไม่เอา เขาพูดว่าให้ขึ้นจากถนนเมตรหนึ่ง บางที่ เพื่อเศรษฐกิจฐานรากในกรณีของสมุนไพรลุ่มนำา ้
มันมีขนแมวขนอะไรอย่างเนี่ย’’ นครชัยศรีนี้ บ่งบอกออกมาอย่างชัดเจนว่าการพัฒนา
“ปลูกเพชรสังฆาต ...ตัดทีมันคัน แบบเอาไปส่ง ให้คนในชุมชนมีความตระหนักในการใช้สมุนไพรเป็น

โรงงาน แล้วพนักงานในโรงงานก็คันไปกันหมด มันก็ ก้าวแรกที่สำาคัญที่จะนำาไปสู่พฤติกรรมการใช้ และส่ง
เลยเป็นปัญหา มันก็เลยมีปัญหา ทำาเป็นแห้งให้ผมได้ ผลทางเศรษฐกิจชุมชนเป็นลูกโซ่ ดังแนวคิดเกี่ยวกับ

ไหม ก็ไม่มีที่ตาก ...’’ ความตระหนักที่กล่าวไว้ว่าความตระหนักเกิดขึ้นจาก
4) ใช้ระบบการจ้างแรงงานในชุมชน การมองเห็นคุณค่าของสิ่งใดสิ่งหนึ่ง เมื่อเกิดความ
“อย่างดายหญ้า ขุดหรือว่าล้างอะไรอย่างเนี่ย เรา ตระหนักแล้วก็จะนำาพาไปสู่การนำาไปใช้ นำาไปปฏิบัติ