Page 76 - journal-14-proceeding

บทคัดยอประกวดผลงานวิชาการประจําปการแพทยแผนไทย การแพทยพื้นบาน และการแพทยทางเลือกแหงชาติ ครั้งที่ 14

PPem73S การพัฒนาขี้ผึ้งสมุนไพรขมิ้นชันสําหรับดูแลแผลกดทับของผูปวยติดเตียง
อําเภอศรีประจันต จังหวัดสุพรรณบุรี

1
2
สกานต สุดยอด , วรัญญา อรุโณทยานันท
1 2
โรงพยาบาลสงเสริมสุขภาพตําบลบานกราง, วิทยาลัยเทคโนโลยีทางการแพทยและสาธารณสุข กาญจนาภิเษก
หลักการและเหตุผล ในปจจุบันมีผูปวยติดเตียงจํานวนไมนอยที่ตองไดรับการดูแลที่บานเนื่องจากสถานบริการไม
เพียงพอ แผลกดทับเกิดจากการกดทับบริเวณหลอดเลือดฝอยเปนเวลานานจนเนื้อเยื่อและผิวหนังตาย ทําใหเกิด
ความเจ็บปวด จํากัดการเคลื่อนไหว เกิดการติดเชื้อเฉพาะที่และการติดเชื้อในกระแสเลือด ที่ผานมามีภูมิปญญา
ของชาวบานในทองถิ่น อําเภอศรีประจันต จังหวัดสุพรรณบุรี มีการรักษาแผลกดทับโดยใชน้ํามันสมุนไพรที่

ประกอบดวย ขมิ้นชัน น้ํามันมะพราว พิมเสนและเกลือ แตมีปญหาคือน้ํามันไหลเยิ้มและไมเกาะติดกับแผล อีกทั้ง
ยังไมเคยมีการศึกษาผลการใช ผูวิจัยเล็งเห็นความสําคัญของการใชสมุนไพร จึงสนใจพัฒนาขี้ผึ้งสมุนไพรขมิ้นชัน
สําหรับดูแลแผลกดทับของผูปวยติดเตียง อําเภอศรีประจันต จังหวัดสุพรรณบุรี

วัตถุประสงค งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงคเพื่อ 1) วิเคราะหสถานการณการใชยาทาภายนอกที่มีสวนผสมของสมุนไพร

ในการดูแลแผลกดทับของผูปวยติดเตียงในปจจุบัน 2) พัฒนาขี้ผึ้งสมุนไพรขมิ้นชันสําหรับดูแลแผลกดทับของ
ผูปวยติดเตียง 3) ประเมินความสามารถในการรักษาแผลกดทับกอนและหลังการใชขี้ผึ้งสมุนไพรขมิ้นชันสําหรับ
ดูแลแผลกดทับของผูปวยติดเตียง 4) เพื่อประเมินความพึงพอใจตอการใชขี้ผึ้งสมุนไพรขมิ้นชันสําหรับดูแลแผลกด
ทับของผูปวยติดเตียง

วิธีดําเนินการ การวิจัยนี้เปนรูปแบบการศึกษาแบบวิจัยและพัฒนา โดยกลุมตัวอยางแบงเปน 2 กลุม คือ กลุม
ผูปวยติดเตียงที่มีแผลกดทับ จํานวน 15 คน เพื่อทดลองใชผลิตภัณฑ โดยเปนผูปวยติดเตียงที่ไมมีประวัติการแพ
สมุนไพร,ไมเปนโรคเบาหวาน และกลุมผูดูแลผูปวยติดเตียง จํานวน 30 คน เพื่อทดสอบความพึงพอใจในการใช
ผลิตภัณฑ เครื่องมือใชแบบสนทนากลุม แบบประเมินการหายของแผล The Pressure Ulcer Scale for
Healing (PUSH Tool) ประเมินโดยพยาบาลวิชาชีพ แบบประเมินคุณภาพขี้ผึ้งสมุนไพรขมิ้นชัน และแบบ
ประเมินความพึงพอใจ ตรวจสอบคุณภาพเครื่องมือไดคาความเที่ยงเทากับ 0.841 การใชขี้ผึ้งใหผูดูแลลางแผล

ดวย Normal saline solution แลวจึงทาขี้ผึ้งสมุนไพรขมิ้นชัน ทําแผล 1 ครั้ง/วัน เปนเวลา 4 สัปดาห สถิติที่ใช
ในการวิเคราะหขอมูลไดแก การวิเคราะหเนื้อหา การแจกแจงความถี่ คารอยละ คาเฉลี่ย และสวนเบี่ยงเบน
มาตรฐาน

ผลการศึกษา จากการศึกษาพบวากลุมตัวอยางตองการผลิตภัณฑที่มีประสิทธิภาพในการรักษาแผลกดทับได

ตองการยาที่มีสมุนไพรเปนสวนประกอบ ราคาถูก ใชงานสะดวก ไมไหลเยิ้มหลังทา เกาะติดกับแผลไดดี และลาง
ออกงาย จากการทดลองใชขี้ผึ้งสมุนไพรขมิ้นชันที่พัฒนาขึ้นและติดตามกราฟการประเมินการหายของแผลพบวา
คะแนนแผลกอนการใชขี้ผึ้งมีคาคะแนนที่สูง และหลังจากการใช 4 สัปดาหพบวาคะแนนของแผลลดลง แสดงให
เห็นวาขี้ผึ้งสมุนไพรทําใหแผลกดทับของกลุมตัวอยางมีอาการดีขึ้น ความพึงพอใจของกลุมตัวอยางในภาพรวมอยู

ในระดับมาก โดยประเด็นที่กลุมตัวอยางพึงพอใจสูงสุดคือ สะดวกและงายตอการใชงาน อยูระดับมากที่สุด

ขอสรุป การศึกษาครั้งนี้ทําใหไดขี้ผึ้งสมุนไพรที่สามารถใชเปนทางเลือกในการรักษาผูปวยติดเตียงที่มีแผลกดทับ
ได สมุนไพรในตํารับนี้เปนที่รูจักและมีการใชกันอยางแพรหลาย การศึกษาวิจัยครั้งนี้เปนการนําเสนอประสิทธิภาพ
ของสมุนไพรที่มีอยูในทองถิ่นใหเปนที่รูจักมากยิ่งขึ้น เปนการเพิ่มมูลคาของสมุนไพรไทยและชวยลดตนทุนการซื้อ

ยาในการดูแลรักษาแผลกดทับของผูปวยติดเตียง

74