Page 74 - journal-14-proceeding

บทคัดยอประกวดผลงานวิชาการประจําปการแพทยแผนไทย การแพทยพื้นบาน และการแพทยทางเลือกแหงชาติ ครั้งที่ 14

PP60S0013 พฤติกรรมการใชสมุนไพรของผูปวยโรคขอเขาเสื่อมในโรงพยาบาล
ชัยบุรี อําเภอชัยบุรี จังหวัดสุราษฎรธานี

กาญจนาวดี อิสระสุข, ไพสิฐ จิรรัตนโสภา, สุธินี หูเขียว
หลักสูตรการแพทยแผนไทย วิทยาลัยการสาธารณสุขสิรินธร จังหวัดยะลา

หลักการและเหตุผล ปจจุบันโรคขอเขาเสื่อมเปนปญหาสาธารณสุขที่สําคัญ พบมากในวัยกลางคน และ
ผูสูงอายุ สําหรับประเทศไทยพบไดบอยที่สุดในโรคขอเขาทั้งหมด และจังหวัดสุราษฎรธานีเปนจังหวัดที่ประสบ

ปญหานี้ เห็นไดจากรายงานผูปวยโรคขอเขาเสื่อมของโรงพยาบาลชัยบุรี อําเภอชัยบุรี จังหวัดสุราษฎรธานี ใน
ป พ.ศ. 2557 - 2558 คิดเปนรอยละ 2.25 และ 3.42 ตามลําดับ โดยผูปวยสวนหนึ่งใชยาแผนปจจุบันในการ
รักษา และอีกกลุมหนึ่งใชสมุนไพรควบคูกับยาแผนปจจุบัน ทําใหผูศึกษาสนใจที่จะศึกษาพฤติกรรมการใช

สมุนไพรของผูปวยโรคขอเขาเสื่อม เพื่อนําผลที่ไดมาใชในดูแลรักษาผูปวยโรคขอเขาเสื่อม

วัตถุประสงค เพื่อศึกษาพฤติกรรมการใชสมุนไพรของผูปวยโรคขอเขาเสื่อม และปจจัยที่มีความสัมพันธตอ
พฤติกรรมการใชสมุนไพรของผูปวยโรคขอเขาเสื่อมในโรงพยาบาลชัยบุรี อําเภอชัยบุรี จังหวัดสุราษฎรธานี

วิธีการดําเนินการ การศึกษาครั้งนี้ใชรูปแบบการวิจัยเชิงบรรยาย (Descriptive research) โดยใชวิธีการ
รวบรวมขอมูลเปนแบบสอบถามที่ผูวิจัยไดสรางขึ้นจากการทบทวนวรรณกรรม ซึ่งใหผูเชี่ยวชาญเปนผูพิจารณา
เนื้อหา แลวจึงนําไปทดสอบกับผูปวยโรคขอเขาเสื่อมของโรงพยาบาลพระแสง อ.พระแสง จังหวัดสุราษฎรธานี
จํานวน 30 คน และวิเคราะหหาความเชื่อมั่น ใชวิธีสัมประสิทธิ์แอลฟา ไดระดับความเชื่อมั่นเทากับ 0.89 โดย
ศึกษาผูปวยโรคขอเขาเสื่อมที่ขึ้นทะเบียนของโรงพยาบาลชัยบุรี อําเภอชัยบุรี จังหวัดสุราษฎรธานี พ.ศ. 2559
จํานวน 80 คน และใชสถิติ Chi – Square และ Pearson correlation coefficient เพื่อหาความสัมพันธ

ผลการศึกษา พบวาสวนใหญเปนเพศหญิง อายุระหวาง 60 - 69 ป การศึกษาจบประถมศึกษา ประกอบอาชีพ
เกษตรกรรม มีรายไดระหวาง 5000 - 10000 บาทตอเดือน ระยะเวลาที่เปนโรคสวนใหญ 1 - 2 ป สวนใหญ

ไมมีโรคประจําตัว ไดรับขอมูลขาวสารจากบุคลากรดานสาธารณสุข รูปแบบสมุนไพรเปนยาตม แหลงสมุนไพร
สวนใหญเก็บตามธรรมชาติ มีความรูเกี่ยวกับสมุนไพรอยูในระดับปานกลาง รอยละ 53.75 และมีความรู
เกี่ยวกับโรคขอเขาเสื่อมอยูในระดับสูงรอยละ 42.50 มีทัศนคติอยูในระดับปานกลาง รอยละ 62.50 มี

พฤติกรรมการใชสมุนไพรอยูในระดับปานกลาง รอยละ 80.00 ซึ่งจากสมมติฐานพบวา อายุ รายได การไดรับ
ขอมูลขาวสาร ทัศนคติ (r=0.430) มีความสัมพันธกับพฤติกรรมการใชสมุนไพรของผูปวยโรคขอเขาเสื่อมอยางมี
นัยสําคัญทางสถิติ (P<0.05) สวนเพศ ระดับการศึกษา อาชีพ ระยะเวลาที่เปนโรค โรคประจําตัว รูปแบบการใช
สมุนไพร แหลงที่มาของสมุนไพร ความรูเกี่ยวกับสมุนไพร ความรูเกี่ยวกับโรคขอเขาเสื่อม ไมมีความสัมพันธกับ
พฤติกรรมการใชสมุนไพรของผูปวยโรคขอเขาเสื่อม

ขอสรุป ขอมูลที่ไดสามารถนํามาใชเปนแนวทางในการสงเสริมการใชสมุนไพรของผูปวยโรคขอเขาเสื่อม
เพื่อใหเกิดความตระหนักในการนําสมุนไพรมาใชใหเกิดประโยชนสูงสุด

72