Page 80 - journal-14-proceeding

บทคัดยอประกวดผลงานวิชาการประจําปการแพทยแผนไทย การแพทยพื้นบาน และการแพทยทางเลือกแหงชาติ ครั้งที่ 14

PP60R2R0009 การศึกษาผลการเผายาสมุนไพรตอกลุมอาการโรคที่วินิจฉัยดวย
ศาสตรแพทยแผนไทย

แรมณภา เวฬุวนาธร
วท.บ สถานีอนามัยเฉลิมพระเกียรติฯ บานคลองบางปง จ.สมุทรปราการ

หลักการและเหตุผล ความเปนมาของการแพทยแผนไทย แพทยพื้นบาน หรือหมอพื้นบาน ที่สืบทอดกันมาตั้งแต
พุทธกาล นับเปนพัน ๆ ป มากมายหลายศาสตรหลายแขนงลวนแลวแตมีบันทึกไวตามผนังถ้ํา ตามเสา ศาลาวัด
โบสถวิหาร ปบลาน ปบสา สมุดขอย หรือแผนศิลาจารึก ดังปรากฏใหเห็น เชน การนวดราชสํานัก การนวดเชลย
ศักดิ์ ฤๅษีดัดตน การเผายาเปนการชวยใหเกิดการกระจายลม ดังนั้นเราจะเผายา ก็ตอเมื่อเราตรวจพบวา ปญหา

ของผูปวยนั้นมีอาการทางวาตะเปนหลัก หรือตรวจประเมินพบวา มีการคั่งคางติดขัดของลมเปนกอนเปนลูก
เกิดขึ้นได เชน การเกิดลักษณะคุละมะ(กอนลม) ดานลมหรือลมจําพวกหนึ่งที่พัดใหเกิดการคุมของเสมหะเปนกอน
ดานที่ตําแหนงตางๆในรางกาย ซึ่งการเผายาจะชวยในการเกิดกําลังของลมเพิ่มขึ้น ทําใหเกิดการพัดพาอยาง
ตอเนื่อง แตไมรุนแรงทําใหการติดขัดหรือกอนเสมหะที่เกิดจากลมนั้นลดลงได

วัตถุประสงค เพื่อเก็บรวบรวมขอมูลการศึกษาผลการเผายาสมุนไพรตอกลุมอาการโรคที่วินิจฉัยดวยศาสตรแพทยแผนไทย

วิธีการดําเนินการศึกษา ในการวิจัยครั้งนี้ เปนการวิจัยแบบกึ่งทดลอง มีการรักษาและเก็บผลการรักษา รวบรวมขอมูลการ
รักษาการเผายาสมุนไพรเพื่อบรรเทาอาการของโรคในอาการตางๆ เครื่องมือที่ใชในการวัดระดับความเจ็บปวด pain scale
ชื่อตํารับวา ประธานวาตะ ประกอบดวยไพล ขมิ้นชัน ตะไคร ผิวมะกรูด ขา อยางละเทากัน การบูร 1ชอนชา สรรพคุณ

ชวยกระจายเลือดและลม ตามเสนประธานสิบ ขั้นตอนการเผายาดังนี้ 1.วางผาชุบน้ําแลวเฉวียนรอบสะดือคนไข 2.นําตํารับ
ยาและเกลือโปรยใสบริเวณรอบสะดือ3.นําผาชุบน้ําอีกผืนวางลงบนสมุนไพร แลวเทแอลกอฮอล95 % พอหมาดแลวจุดไฟ
4.ทําซ้ํา5-7ครั้ง แลวแตความรุนแรงของโรค ผูปวยที่มารักษาดวยอาการ ทองอืดทองเพอ ปวดหลัง (ลมปลายปตฆาต) ปวด
ไหล ปวดเขา (จับโปงเขา) ที่รับการตรวจและวินิจฉัยดวยแพทยแผนไทย สอน.บานคลองบางปง ตั้งแตเดือน มกราคม 2559
– เดือนธันวาคม 2559 จํานวนทั้งหมด 10,611 ใชบริการแพทยแผนไทย 2,482 คิดเปนรอยละ 23.39 รักษาดวยศาสตร
การเผายา 185 ราย คิดเปนรอยละ 7.45 ของการใหบริการแพทยแผนไทยทั้งหมด

ผลการศึกษา
พบวา กลุมอาการโรคที่ผูปวยมารับบริการมากที่สุดโดยศาสตรการเผายาสมุนไพร อาการปวดหลัง คิดเปน รอยละ
44.09 และรองลงมาคือ อาการทองอืดทองเฟอ คิดเปนรอยละ 30.10 ปวดเขา 25.26และที่มา ดวยอาการนอยที่สุด
คือการปวดไหล คิดเปนรอยละ13.97 จากกลุมตัวอยาง60คน ใน4กลุมอาการโรคปวดหลังคิดเปนรอยละ 25 ทองอืด

ทองเฟอ รอยละ 25 ปวดไหล รอยละ 25 ปวดเขารอยละ 25 กลุมละเทาๆกัน แลวพบวาอัตราการหายของกลุมอาการที่
รักษาดวยการเผายาสมุนไพร อาการดีขึ้น pain scale 0-3 ในจํานวนกลุมทดลอง 60 คน ครั้งที่ 1 อาการดีขึ้นจํานวน
41 คน รอยละ 68.33 ครั้งที่ 2 จํานวน 11คน รอยละ 18.33 และครั้งที่ 3 จํานวน 7 คน คิดเปนรอยละ 11.66

ขอสรุป

กระบวนการการเผายาสมุนไพร เปนหัตการหนึ่งที่มีประสิทธิภาพในการรักษาความผิดปกติทางวาตะ ซึ่งเปนการใหความ
รอนโดยตรงแกรางกายเพื่อใหเกิดการเคลื่อนที่ของลมตามที่แพทยแผนไทยผูใหการรักษาตองการ อยางไรก็ตาม
กระบวนการนี้มีผลกระทบตอการเปลี่ยนแปลงของตราติในรางกายอยางมากดังนั้นแพทยแผนไทยที่ทําการรักษา
จําเปนตองมีการประเมินอยางถูกตองและเหมาะสมในทุกๆดานและทําหัตการอยางระมัดระวัง

78