Page 88 - วารสารการแพทย์แผนไทย ปีที่ 21 ฉบับที่ 2
P. 88
304 วารสารการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ ทางเลือก ปีที่ 21 ฉบับที่ 2 พฤษภาคม-สิงหาคม 2566
อภิปรำยผล พบว่าต�ารับยาหอมเทพจิตรมีฤทธิ์ที่ช่วยท�าให้คุณภาพ
จากการศึกษาติดตามกลุ่มผู้ป่วยที่ได้รับการ การนอนหลับดีขึ้น มีการวัดผลโดยใช้แบบสอบถาม
วินิจฉัยจากแพทย์รหัสวินิจฉัย G470 [โรคนอนไม่ PSQI (Pittsburgh Sleep Quality Index) เป็น
หลับ (insomnia)] หรือการวินิจฉัยจากแพทย์แผน ตัววัดผลคุณภาพการนอนหลับ มีผู้เข้าร่วมการวิจัย
ไทยรหัสวินิจฉัย U7522 (โรคนอนไม่หลับ) ทั้งผู้ป่วย ทั้งหมด 40 คน สรุปผลการศึกษาพบว่าผลของยา
ทั้งเพศชายและเพศหญิงที่มาเข้ารับบริการในคลินิก หอมเทพจิตร ช่วยให้คุณภาพการนอนหลับดีขึ้น โดย
กัญชาทางการแพทย์แผนไทยโรงพยาบาลพุนพิน สังเกตจากคะแนนคุณภาพการนอน (Sleep Quality
จังหวัดสุราษฎร์ธานี พ.ศ. 2562-2564 จ�านวน 50 Index) ที่มีความแตกต่างกันอย่างมีนัยส�าคัญทาง
ราย พบว่า ต�ารับยาสมุนไพร คือ ยาน�้ามันกัญชา สถิติที่ระดับ 0.05 สรุปได้จากการศึกษาผลการทดลอง
(ต�ารับหมอเดชา) ยาศุขไสยาศน์ และยาหอมเทพ การรับประทานยาไทยต�ารับหอมเทพจิตร ช่วยเพิ่ม
จิตร มีประสิทธิผลในการช่วยให้นอนหลับไม่แตก คุณภาพการนอนหลับได้จริงอย่างมีนัยส�าคัญ มีความ
ต่างกันอย่างมีนัยส�าคัญทางสถิติ (p > 0.05) ภาย ปลอดภัยอีกทั้งมีราคาประหยัด สอดคล้องกับสุวรรณา
[10]
หลังจากการรับประทานต�ารับยาสมุนไพร ยาน�้ามัน อรุณพงค์ไพศาล และณัฏฐ์วรัตถ์ อเนกวิทย์ การ
กัญชา (ต�ารับหมอเดชา) ยาศุขไสยาศน์ และยาหอม ศึกษาการใช้สารสกัดกัญชาส�าหรับผู้ป่วยที่มีปัญหา
เทพจิตร ติดตามผลการรักษา 1 เดือน ส่งผลท�าให้ สุขภาพจิต การใช้สารสกัดกัญชามารักษาโรคนอนไม่
คุณภาพการนอนหลับสูงขึ้นอยู่ในช่วง 5.20 คะแนน หลับ โดยศึกษาสารสกัดกัญชาที่ส�าคัญ 2 ชนิด ที่น�า
และคะแนนเฉลี่ยสาเหตุการนอนไม่หลับลดลงเป็น มาใช้ประโยชน์ทางการแพทย์ คือ delta-9- tetrahy-
2.92 คะแนน ซึ่งพบว่ามีความแตกต่างกันอย่างมีนัย drocannabinol (THC) ส่วนสารส�าคัญชนิดที่ 2 คือ
ส�าคัญทางสถิติ (p < 0.001) สอดคล้องกับการศึกษา cannabidiol (CBD) พบว่า สาร CBD มีประสิทธิผล
[2]
ของณัชชา เต็งเติมวงศ์ ศึกษาประสิทธิผลและความ ดีกว่า THC ซึ่งมีผลต่อการลด sleep latency แต่ไม่
ปลอดภัยของต�ารับยาสมุนไพรศุขไสยาศน์ในโรคนอน ท�าให้คุณภาพการนอนเสียในระยะยาว ฤทธิ์ของสาร
ไม่หลับเรื้อรัง โดยใช้แบบประเมินคะแนนคุณภาพ สกัดกัญชาต่อการนอน เกิดจากการจับกับตัวรับ CB1
การนอนหลับ (Pittsburgh Sleep Quality Index: ไปมีปฏิสัมพันธ์กับ orexin ซึ่งอยู่ใน hypothalamus
PSQI) ผลการศึกษาพบว่า มีผู้ป่วยทั้งสิ้น 25 รายเมื่อ ท�าให้เกิดการนอนหลับ อย่างไรก็ตาม ยังต้องมีการ
เปรียบเทียบผลการรักษาก่อนและหลัง พบว่ามีความ ศึกษาอีกมาก เก็บข้อมูลระยะยาวเพื่อเรียนรู้และ
แตกต่างอย่างมีนัยส�าคัญทางสถิติทุกครั้ง (p < 0.05) เข้าใจมากขึ้นเกี่ยวกับประโยชน์และผลกระทบด้าน
โดยหลังการรักษามีผู้ป่วยที่มีคะแนนคุณภาพการ ลบที่เกิดขึ้น สอดคล้องกับการศึกษาของ Jennifer
[3]
นอนหลับที่ดี (PSQI ≤ 5 คะแนน) ผู้ป่วยร้อยละ 52 et al. เป็นการศึกษาการรักษาอาการนอนไม่หลับ
ลดการใช้ยานอนหลับได้ ร้อยละ 32 หยุดการใช้ยา ด้วยกัญชาทางการแพทย์: ศึกษาประสิทธิภาพของยา
นอนหลับได้สอดคล้องกับการศึกษาของเสาวลักษณ์ กัญชาเปรียบเทียบกับยาหลอก วัตถุประสงค์ของการ
กิติยามาตย์ ศึกษาผลของยาไทยต�ารับยาหอมเทพ ศึกษาเพื่อประเมินความปลอดภัยและประสิทธิผล
[4]
จิตรต่อคุณภาพการนอนในผู้ที่มีภาวะนอนไม่หลับ ของสารสกัด cannabinoid ใช้ใต้ลิ้นเวลากลางคืนเป็น
