Page 141 - วารสารการแพทย์แผนไทย ปีที่ 20 ฉบับที่ 3 กันยายน-ธันวาคม 2565
P. 141
J Thai Trad Alt Med Vol. 20 No. 3 Sep-Dec 2022 555
เลือดโรคลมของหมอพื้นบ้าน ได้แก่ ยาสมุนไพรที่
ใช้รักษาโรคเลือดโรคลม ส่วนที่ใช้ของยาสมุนไพรใน
ต�ารับ แหล่งยาสมุนไพร และขั้นตอนการเตรียมยา
และวิธีการปรุงยาสมุนไพร
1.2 วิธีการรวบรวมข้อมูล
ลงพื้นที่เพื่อเก็บรวบรวมข้อมูล ระหว่างเดือน
พฤษภาคม พ.ศ. 2564 ถึง เดือนเมษายน พ.ศ.
2565 โดยการศึกษาครั้งนี้ผ่านการพิจารณาจากคณะ
กรรมการจริยธรรมในมนุษย์ คณะการแพทย์แผนไทย ภาพที่ 2 หมอลินทร์ สิทธิพล
มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ (EC.64/TTM.02-015)
1.3 การวิเคราะห์ข้อมูล
ท�าการวิเคราะห์ข้อมูลเชิงพรรณนา ด้วยเหตุและ แนะน�าเกี่ยวกับการใช้สมุนไพรแก่คนในชุมชนต�าบล
ผลโดยการวิเคราะห์เนื้อหา (content analysis) ตาม บางทองอ�าเภอท้ายเหมือง จังหวัดพังงา รวมจ�านวน
วัตถุประสงค์ ได้แก่ ส่วนที่ 1 ข้อมูลทั่วไปและภูมิหลัง 7 หมู่บ้าน ซึ่งในปัจจุบันแม้ว่าหมอไม่ได้ขึ้นทะเบียน
ของหมอพื้นบ้าน ส่วนที่ 2 หลักการและแนวทางการ เป็นหมอพื้นบ้านตาม พ.ร.บ.วิชาชีพการแพทย์แผนไทย
รักษาโรคเลือดโรคลมของหมอพื้นบ้าน และส่วนที่ 3 แต่คนในชุมชนให้ความนับถือและเชื่อมั่นในการรักษา
ต�ารับยาและสมุนไพรที่ใช้รักษาโรคเลือดโรคลมของ ของหมอลินทร์ และเรียกขานท่านว่า “หมอลินทร์’’
หมอพื้นบ้าน 2) ภูมิหลังและการสืบทอดภูมิปัญญาหมอพื้นบ้าน
หมอลินทร์ สิทธิพล ท�าการสืบทอดองค์ความ
ผลการศึกษา รู้การรักษาโรคและการใช้สมุนไพรมาจากปู่และบิดา
ที่ประกอบอาชีพเป็นหมอพื้นบ้าน โดยในช่วงวัยเด็ก
ส่วนที่ 1 ข้อมูลทั่วไปและภูมิหลังของหมอพื้นบ้าน เมื่ออายุประมาณ 10 ปี เริ่มศึกษาการใช้สมุนไพรจาก
1) ข้อมูลทั่วไปของหมอพื้นบ้าน การเดินป่าส�ารวจและเก็บสมุนไพรพร้อมกับบิดา เพื่อ
หมอลินทร์ สิทธิพล (ภาพที่ 2) เกิดเมื่อปี พ.ศ. ให้ปู่เตรียมไว้ใช้ส�าหรับการปรุงยารักษาผู้ป่วย ซึ่ง
2484 อายุ 81 ปี อาศัยอยู่ในหมู่ที่ 6 ต�าบลบางทอง ระหว่างการเก็บสมุนไพรบิดามักอธิบายและให้ความรู้
อ�าเภอท้ายเหมือง จังหวัดพังงา ปัจจุบันประกอบ เกี่ยวกับลักษณะทางพฤกษศาสตร์ และสรรพคุณของ
อาชีพเกษตรกร เมื่อปีพ.ศ. 2516-2544 เคยประกอบ สมุนไพรชนิดนั้น ๆ ให้หมอฟังอยู่เสมอ และหากเมื่อ
อาชีพแพทย์ประจ�าต�าบล ท�าหน้าที่ในการลงชุมชน มีผู้ป่วยเข้ารับการรักษากับปู่และบิดา หมอมีหน้าที่ใน
และประสานงานกับหน่วยสาธารณสุขอ�าเภอ หาก การช่วยจัดเตรียมยาสมุนไพรตามใบสั่งยาของปู่และ
มีโรคระบาดเกิดขึ้นภายในชุมชน รวมทั้งให้ค�า บิดา จากการกระท�าดังกล่าวมานานหลายปีท�าให้หมอ