Page 208 - วารสารการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ ทางเลือก ปีที่ 19 ฉบับที่ 2 พฤษภาคม-สิงหาคม 2564

438 วารสารการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ ทางเลือก ปีที่ 19 ฉบับที่ 2 พฤษภาคม-สิงหาคม 2564

ระเบียบวิธีศึกษ� เดือนกุมภาพันธ์ 2559 ตรวจระบุชื่อชนิดพันธุ์พืช
และเก็บรักษาตัวอย่างพรรณไม้อ้างอิงเพื่องานวิจัย
1. วัสดุ (Herbarium no. BKF 194241) ที่สำานักงานหอ

1.1 สารเคมี พรรณไม้ กรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช
Carbopol 940 (Lubrizol Southeast Asia กรุงเทพมหานคร

(PTE) LTD), carboxymethylcellulose sodium 1.4 การเตรียมสารสกัดรากทองพันชั่ง
salt, low viscosity (Na CMC) (Merck), methyl- รากทองพันชั่งสดนำามาล้างเพื่อกำาจัดเศษดินที่
้
cellulose (MC) (Sigma), hydroxyethylcellulose ติดรากด้วยนำาสะอาด และคัดแยกสิ่งปนเปื้อนออก
(HEC) (Merck), Poloxamer 188 (Merck), EDTA จากนั้นนำามาผึ่งในที่พ้นแสงให้แห้งที่อุณหภูมิห้อง
(Univar), hydrogenated caster oil (Sigma), PEG และบดให้มีขนาดเล็กกว่า 2 มิลลิเมตรหรือสามารถ

400 (Fluka), glycerin (Fisher), propylene glycol ผ่านแร่งขนาด 10 mesh ได้ นำาผงรากแห้งไปหมักด้วย
(Unilab), methyl paraben (Sigma Aldrich), เอทานอลในอัตราส่วน 1 กรัมของสมุนไพรแห้งต่อ

propyl paraben (Sigma-Aldrich), ethanol เอทานอล 20 มิลลิลิตร เป็นระยะเวลามากกว่า 16
(Merck), triethanolamine (Ajax Finechem), ชั่วโมง และสกัดต่อด้วยคลื่นอัลตราโซนิค 15 นาที
้
citric acid monohydrate (Merck), tri-sodium โดยทำาการสกัดตามขั้นตอนข้างต้นซำา 2 ครั้ง กรอง
citrate dihydrate (Merck), และ trifluoroacetic และนำาส่วนเอทานอลไประเหยแห้งภายใต้สุญญากาศ
acid (Sigma-Aldrich) ใช้สารเคมีชนิด analytical ที่อุณหภูมิ 37 องศาเซลเซียสได้สารสกัดหยาบของ
grade; acetronitrile (J.T. Baker), และ methanol รากทองพันชั่ง จากนั้นนำาสารสกัดหยาบที่ได้มาสกัด
้
(J.T. Baker) ใช้ตัวทำาละลายชนิด HPLC grade แยกต่อด้วยนำากับเอทิลแอซีเทต นำาสารสกัดชั้นเอทิล
1.2 เครื่องมือและอุปกรณ์ แอซีเทตไประเหยแห้งภายใต้สุญญากาศที่อุณหภูมิ
HPLC-PDA (Agilent Infinity II 1260 37 องศาเซลเซียส ได้สารสกัดรากทองพันชั่งแห้ง เก็บ

HPLC, Agilent Technologies), เครื่องชั่งดิจิทัล รักษาตัวอย่างสารสกัดในโถแก้วดูดความชื้น (desic-
้
ความละเอียดทศนิยม 7 ตำาแหน่ง (Mettler Toledo cator) จนกระทั่งนำาหนักคงที่ สำาหรับนำาไปใช้วิเคราะห์
รุ่น XP2U), เครื่องชั่งดิจิทัล ความละเอียดทศนิยม การปนเปื้อนจากโลหะหนักที่มีพิษ หาปริมาณสารไรนา
4 ตำาแหน่ง (Satorius), เครื่องชั่งดิจิทัล ความ แคนทิน ซี และพัฒนาตำารับเจลสารสกัดรากทองพันชั่ง
ละเอียดทศนิยม 3 ตำาแหน่ง (Mettler Toledo รุ่น

MS 1003TS), 100 color-fixed indicator strips 2. วิธีก�รศึกษ�
(MACHEREY-NAGEL), เครื่องวัดความหนืด (Myr 2.1 การวิเคราะห์ปริมาณสารไรนาแคนทิน ซี

รุ่น VP1000) ในสารสกัดรากทองพันชั่ง
1.3 ตัวอย่างพืช การวิเคราะห์ปริมาณสารไรนาแคนทิน ซี ใน
รากทองพันชั่งเก็บจากต้นทองพันชั่งที่มีอายุ สารสกัดรากทองพันชั่งด้วยวิธี RP-HPLC ใช้เครื่อง

มากกว่า 1 ปี จากอำาเภอบางแพ จังหวัดราชบุรี ใน HPLC-PDA โดยมีวัฏภาคคงที่เป็นคอลัมน์ชนิด