Page 132 - วารสารการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ ทางเลือก ปีที่ 19 ฉบับที่ 2 พฤษภาคม-สิงหาคม 2564

362 วารสารการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ ทางเลือก ปีที่ 19 ฉบับที่ 2 พฤษภาคม-สิงหาคม 2564

ตารางที่ 2 การเปรียบเทียบสัดส่วนของร่างกายระหว่างก่อนและหลังการใช้ตำารับยาปลูกไฟธาตุ
สัดส่วนร่างกาย ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน Mean Difference p-value

้
นำาหนัก (กิโลกรัม)
ก่อนใช้ยา 65.84 11.13
หลังใช้ยา 61.31 11.11 4.53 < 0.05 *,‡
รอบเอว (เซนติเมตร)
ก่อนใช้ยา 93.02 9.01
หลังใช้ยา 84.36 7.60 8.65 < 0.05 *,‡
ค่า BMI (ค่าดัชนีมวลกาย)
ก่อนใช้ยา 25.97 3.99
หลังใช้ยา 24.18 4.17 1.79 < 0.05 *,‡
ระดับยอดมดลูก (เซนติเมตร)
ก่อนใช้ยา 14.16 2.64
หลังใช้ยา 6.66 2.26 7.50 < 0.05 *,‡

* มีนัยสำาคัญทางสถิติ p-value < 0.05 เมื่อเปรียบเทียบภายในกลุ่ม (ก่อน-หลัง)
‡ paired t-test analysis

ร้อยละ 57 เมื่อเปรียบเทียบความแตกต่างของค่าเฉลี่ย 4. เปรียบเทียบคะแนนสุขภ�พระหว่�งก่อนและ
้
คะแนนการไหลของนำานมระหว่างก่อนและหลังการ หลังก�รใช้ย�ปลูกไฟธ�ตุ
ใช้ตำารับยาปลูกไฟธาตุ พบว่า แตกต่างกันอย่างมี ข้อมูลด้านสุขภาพของมารดาหลังคลอด พบว่า
นัยสำาคัญทางสถิติ (p < 0.05) (ตารางที่ 3) นอกจากนี้ มารดาหลังคลอดที่ใช้ตำารับยาปลูกไฟธาตุเป็นเวลา 7
้
้
ยังพบว่าการไหลของนำานมเริ่มมีการเปลี่ยนแปลงอยู่ วัน มีปริมาณนำานมไหลเพิ่มขึ้นเพียงพอต่อการเลี้ยง
ในระดับ 5 น้ำานมไหลดี หลังจากใช้ตำารับยาปลูกไฟธาตุ ดูบุตร บุตรดูดนมดี และมีอาการคัดตึงเต้านมมากขึ้น
ไปแล้ว 3 วัน จากผลการบันทึกข้อมูลของมารดาหลัง นอกจากนี้สุขภาพด้านการขับถ่ายเป็นปกติดีขึ้น และมี
คลอดที่บ้าน (ภาพที่ 1) อาการปวดแผลฝีเย็บบริเวณช่องคลอดลดลง อย่างมี
้
้
ส่วนลักษณะสีของนำานมเปลี่ยนแปลงจากนำานม นัยสำาคัญทางสถิติ (p < 0.05) (ตารางที่ 4)
้
้
ไม่ไหล (ระดับ 0) นำานมสีเหลือง (ระดับ 1) นำานมสี
้
ขาวขุ่น (ระดับ 2) และนำานมสีขาวใส (ระดับ 3) เป็น 5. อ�ก�รไม่พึงประสงค์จ�กก�รใช้ย�ปลูก
้
ลักษณะนำานมดี (สีขาวขุ่น) เพิ่มขึ้นเป็นร้อยละ 96.6 ไฟธ�ตุ
้
โดยไม่พบลักษณะนำานมสีปนเลือด (ระดับ 4) และ จากการศึกษาพบอาการไม่พึงประสงค์หลังการ
เมื่อเปรียบเทียบความแตกต่างของค่าเฉลี่ยพบว่า ใช้ตำารับยาปลูกไฟธาตุ จำานวน 2 ราย คือ มีอาการ
แตกต่างกันอย่างมีนัยสำาคัญทางสถิติ (p < 0.05) แสบร้อนยอดอก ร้อนปาก ร้อนคอ 1 ราย และมีอาการ
ใจสั่นหวิว ใจเต้นแรง รู้สึกวูบวาบ 1 ราย หลังจากใช้