Page 134 - วารสารการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ ทางเลือก ปีที่ 19 ฉบับที่ 2 พฤษภาคม-สิงหาคม 2564

364 วารสารการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ ทางเลือก ปีที่ 19 ฉบับที่ 2 พฤษภาคม-สิงหาคม 2564

ตารางที่ 4 เปรียบเทียบคะแนนสุขภาพของมารดาหลังคลอดระหว่างก่อนและหลังการใช้ยาปลูกไฟธาตุ

ข้อมูลสุขภาพ คะแนนสุขภาพ ค่าสถิติ
(ค่าเฉลี่ย ± ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน)
ก่อนใช้ยา หลังใช้ยา t p-value
้
ปริมาณนำานมเพียงพอต่อบุตร 2.47 ± 0.73 4.19 ± 0.80 14.07 < 0.05 *,‡
บุตรดูดนมดี 3.71 ± 1.17 4.31 ± 0.86 3.70 < 0.05* ,‡
มีอาการคัดตึงเต้านม 2.81 ± 1.14 3.91 ± 1.01 5.57 < 0.05 *,‡
มีความรู้สึกปวดมดลูกบริเวณหน้าท้อง 2.14 ± 1.08 1.83 ± 1.07 1.68 0.09 ‡
้
นำาคาวปลาไหลดี 3.60 ± 0.95 3.66 ± 1.05 0.30 0.75 ‡
มีอาการปวดแผลฝีเย็บบริเวณช่องคลอด 2.43 ± 1.26 1.81 ± 0.99 3.81 < 0.05 *,‡
มีอาการวิงเวียนศีรษะ หน้ามืด 1.19 ± 0.47 1.33 ± 0.71 1.34 0.18 ‡
มีเหงื่อออกมากผิดปกติ 1.59 ± 1.02 1.74 ± 1.13 0.93 0.35 ‡
มีความอยากรับประทานอาหาร 2.88 ± 1.12 2.76 ± 1.31 0.76 0.44 ‡
มีอาการปวดกล้ามเนื้อสะโพกหรือกระดูกสันหลัง 2.64 ± 1.22 2.52 ± 1.24 0.67 0.50 ‡
มีอาการปวดเกร็งบริเวณท้องน้อยเวลาปัสสาวะ 1.64 ± 0.83 1.38 ± 0.74 1.84 0.071 ‡
ขับถ่ายอุจจาระเป็นปกติ 2.34 ± 1.38 3.38 ± 1.28 5.67 < 0.05 *,‡

* มีนัยสำาคัญทางสถิติ p-value < 0.05 เมื่อเปรียบเทียบภายในกลุ่ม (ก่อน-หลัง)
‡ paired t-test analysis

ตารางที่ 5 ความพึงพอใจจากการใช้ตำารับยาปลูกไฟธาตุ
ค ำาถาม มากที่สุด มาก ปานกลาง พอใช้ ปรับปรุง
(ราย/ร้อยละ) (ราย/ร้อยละ) (ราย/ร้อยละ) (ราย/ร้อยละ) (ราย/ร้อยละ)

้
สรรพคุณในการกระตุ้นนำานม 35 (60.3) 18 (31.0) 5 (8.6) 0 0
สรรพคุณโดยรวม กระจายเลือดลมฯ 17 (29.3) 33 (56.9) 6 (10.3) 2 (3.4) 0
วิธีใช้; การรับประทาน 2 แคปซูล/ครั้ง 35 (60.3) 18 (31.0) 4 (6.9) 1 (1.7) 0
วิธีใช้; ระยะเวลาที่รับประทาน 7 วัน 36 (62.1) 16 (27.6) 6 (10.3) 0 0
รูปแบบบรรจุภัณฑ์; ยาแคปซูล 42 (72.4) 16 (27.6) 0 0
ข้อมูลยา; มีข้อมูลในเอกสารกำากับยา 37 (63.8) 18 (31.0) 3 (5.2) 0 0
แหล่งผลิตได้มาตรฐาน
อาการไม่พึงประสงค์ที่เกิดขึ้น 44 (75.9) 11 (19.0) 3 (5.2) 0 0

้
ตำารับยาปลูกไฟธาตุ 1-2 ชั่วโมงและเมื่อใช้ตำารับยา กระตุ้นนำานม พบว่า มารดาหลังคลอดพึงพอใจใน
ปลูกไฟธาตุต่อเนื่อง พบว่าอาการผิดปกตินั้นหายไป ระดับมากที่สุด ร้อยละ 60.3 ส่วนด้านสรรพคุณ

โดยรวม ได้แก่ การกระจายเลือดลม ช่วยให้เจริญ
6. คว�มพึงพอใจจ�กก�รใช้ตำ�รับย�ปลูกไฟธ�ตุ อาหาร ช่วยในการขับถ่าย อยู่ในระดับมาก ร้อยละ

จากแบบสอบถามความพึงพอใจด้านสรรพคุณ 56.9 และด้านวิธีการรับประทาน ระยะเวลาในการใช้