Page 174 - วารสารการแพทย์แผนไทยฯ ปีที่ 18 ฉบับที่ 3

606 วารสารการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ ทางเลือก ปีที่ 18 ฉบับที่ 3 กันยายน-ธันวาคม 2563

[3]
สารพิษ รวมทั้งปริมาณสารพิษที่ได้รับ สำาหรับการ บทความการทบทวนอย่างเป็นระบบ โดยเป็นการ
รักษาอาการแพ้ จากแมลงสัตว์กัดต่อยเบื้องต้น ที่ ศึกษาเอกสาร (documentary research) และการ

ไม่รุนแรงมาก สามารถใช้ประโยชน์จากสมุนไพรใน วิเคราะห์เชิงอนุมานที่เกี่ยวกับสมุนไพรสาธารณสุข
งานสาธารณสุขมูลฐาน เพื่อส่งเสริมให้เกิดการพึ่ง มูลฐานที่ช่วยรักษาหรือบรรเทาอาการแพ้ แมลงสัตว์
ตนเองด้านสุขภาพอนามัย โดยกระทรวงสาธารณสุข กัดต่อย บนฐานข้อมูลของหนังสือเกี่ยวกับยาสมุนไพร

มีหลักการใช้สมุนไพรที่ถูกต้น ถูกส่วน ถูกวิธี ถูก ที่ใช้ในระบบสาธารณสุขมูลฐาน ร่วมกับข้อมูลงานวิจัย
ขนาด และถูกกับโรค ซึ่งให้ความรู้ด้านสมุนไพรที่หา จากเว็บไซต์ของ Pubmed และ ScienceDirect
ง่ายในชุมชน มีสรรพคุณการรักษาที่ชัดเจน ปลอดภัย คำาสำาคัญที่ใช้ในการสืบค้น: สมุนไพรที่ใช้ใน

ใช้ประโยชน์ได้จริงในชีวิตประจำาวัน อีกทั้งยังมีวิธีใน งานสาธารณสุขมูลฐาน ช่วยรักษาอาการแพ้ (Herbal
การเตรียมยาสมุนไพรที่สะดวก ทันสมัยและรูปแบบ medicines used in primary health care), อักเสบ
[4]
ยาสมุนไพรที่มีความเหมาะสม กลิ่นและรสน่าพอใจ จากแมลงสัตว์กัดต่อย ฤทธิ์ทางเภสัชวิทยาของ
โดยหลักการทางแพทย์แผนไทยใช้ยาสมุนไพรรส สมุนไพรที่เกี่ยวกับการบรรเทาอาการอักเสบ แพ้ ผื่น
เย็น และใช้ภายนอก บรรเทาอาการอักเสบ ปวด บวม คัน (Skin allergy, Anti-allergy, Anti-inflamma-

แดง ร้อน จากพิษของแมลง หรือปฏิกิริยาการแพ้พิษ tory) เสลดพังพอนตัวผู้ (ชองระอา; Barleria lupu-
เฉพาะที่ ที่เกิดจากการกระตุ้นธาตุไฟและลมกำาเริบ lina) เสลดพังพอนตัวเมีย (พญายอ; Clinacanthus
ซึ่งสมุนไพรที่มีสรรพคุณบรรเทาอาการทางผิวหนัง nutans) ผักบุ้งทะเล (Ipomoea pes-caprae) ตำาลึง

ได้แก่ เสลดพังพอนตัวผู้ เสลดพังพอนตัวเมีย ผักบุ้ง (Coccinia grandis) ขมิ้นชัน (Curcuma longa)
ทะเล ตำาลึงและขมิ้นชัน

ดังนั้นผู้วิจัยจึงสนใจรวบรวมข้อมูลงาน ผลก�รศึกษ�
วิจัยเกี่ยวกับสมุนไพรที่หาได้ง่ายในครัวเรือนหรือ สมุนไพรในง�นส�ธ�รณสุขมูลฐ�นที่ช่วยรักษ�
ชุมชน ที่มีศักยภาพในการใช้ประโยชน์ สำาหรับการ อ�ก�รแพ้ แมลงสัตว์กัดต่อย

ปฐมพยาบาลเบื้องต้น เพื่อบรรเทาหรือรักษาอาการ
แพ้จากแมลงสัตว์กัดต่อย โดยเป็นการศึกษาเอกสาร 1. เสลดพังพอนตัวผู้ (Hop Headed)
(documentary research) รวบรวมงานวิจัยข้อมูล มีชื่ออื่น เช่น ชองระอา และมีชื่อทางวิทยาศาสตร์

แบบทุติยภูมิ (secondary data) โดยการพิจารณา ว่า Barleria lupulina Lindl. เป็นไม้พุ่มอยู่ในวงศ์
หลักฐานทางวิทยาศาสตร์เพื่อความน่าเชื่อถือ ความ Acanthaceae รสยา ใบ รากรสจืดเย็น สรรพคุณ
เชื่อมั่น ที่สามารถนำาไปใช้ให้เกิดประโยชน์ในชีวิต ของพืชดังกล่าวตามที่ระบุในใช้สำาหรับการสาธารณสุข

ประจำาวันได้ มูลฐานคือ ใช้ใบสด 5-10 ใบ (เลือกใบเพสลาดคือใบ
สีเขียวเข้มสดเป็นมันไม่อ่อนไม่แก่จนเกินไป) ตำาขยี้ทา
ระเบียบวิธีศึกษ� บริเวณที่เป็นแผลที่แพ้ แมลงสัตว์กัดต่อยเป็นผื่นคัน

สืบค้นข้อมูลทางอีเล็กทรอนิกส์ที่เป็นบทความ จะยุบหายได้ผลดี หรือใช้ใบสด 10-20 ใบนำามาตำาให้
้
้
งานวิจัยข้อมูลแบบทุติยภูมิ (secondary data) ละเอียดผสมกับเหล้าหรือนำามะนาว แล้วคั้นเอานำาดื่ม