Page 186 - วารสารกรมการแพทย์แผนไทยฯ ปีที่ 17 ฉบับที่ 2
P. 186
วารสารการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ ทางเลือก Journal of Thai Traditional & Alternative Medicine
ปีที่ 17 ฉบับที่ 2 พฤษภาคม-สิงหาคม 2562
Vol. 17 No. 2 May-August 2019
324 วารสารการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ ทางเลือก ปีที่ 17 ฉบับที่ 2 พฤษภาคม-สิงหาคม 2562
บทปริทัศน์
กัญชา กัญชา เป็นยาวิเศษ จริงหรือ
วิชัย โชควิวัฒน
สถาบันพัฒนาการคุ้มครองการวิจัยในมนุษย์ สถาบันวิจัยระบบสาธารณสุข
อาคาร 8 ชั้น 7 กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ ถนนติวานนท์ อำาเภอเมือง จังหวัดนนทบุรี 11000
ผู้รับผิดชอบบทความ: vichaichok@yahoo.com
บทคัดย่อ
บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อทบทวนสถานการณ์ความรู้เรื่องกัญชาในวงวิชาการประเทศไทย สรุปองค์ความรู้
เรื่องกัญชาโดยสังเขป และทบทวนมาตรการด้านนโยบายและกฎหมายของประเทศต่าง ๆ โดยการทบทวนเอกสาร ผล
การศึกษาพบว่า วงวิชาการในต่างประเทศ มีองค์ความรู้เรื่องกัญชาอย่างกว้างขวางและลุ่มลึกมาก ขณะที่วงวิชาการ
ไทยแทบหลับสนิทในเรื่องกัญชา ดังปรากฏว่ามีบทความวิชาการเรื่องกัญชาจำานวนน้อยมาก แต่สื่อสังคมมีการเผย
แพร่ข้อมูลและความเห็นเรื่องกัญชากันมาก ในลักษณะตื่นตูม มองกัญชาเป็นยาวิเศษ รักษาสารพัดโรคได้อย่างอัศจรรย์
ไม่มีโทษและไม่เสพติด แต่จากการทบทวนองค์ความรู้ในต่างประเทศพบว่า กัญชามีฤทธิ์เสพติด มีผลต่อสมองและ
ร่างกายส่วนอื่น ๆ การใช้กัญชาระยะยาวกระทบต่อสมองส่วนความจำา การรู้คิด ความเสี่ยงต่ออาการโรคจิต ภาวะ
้
ซึมเศร้า และการฆ่าตัวตาย ควันกัญชามีนำามันดินคล้ายควันบุหรี่ ซึ่งมีสารก่อมะเร็งกว่า 50 ชนิด การเสพกัญชามี
ผลต่อพฤติกรรม สัมพันธ์กับอุบัติเหตุ ในส่วนของประโยชน์ทางการแพทย์ มีหลักฐานในการรักษาโรคบางอย่าง แต่
หลักฐานที่หนักแน่นมีน้อย ในด้านกฎหมายเริ่มมีการควบคุมกัญชามาตั้งแต่ พ.ศ. 2383 และควบคุมเข้มงวดมากขึ้น ๆ
จนจัดให้กัญชาเป็นยาเสพติดให้โทษ และผิดกฎหมาย ต่อมาเริ่มมีการศึกษาพบประโยชน์ทางการแพทย์ของกัญชา
จึงเริ่มมีการผ่อนคลายการควบคุมตั้งแต่คริสต์ทศวรรษ 1970 หลังจากมีการศึกษาวิจัยมากขึ้น จึงมีการนำากัญชามาใช้
ทางการแพทย์กว้างขวางขึ้น แต่ยังมีการควบคุมให้เป็นยาที่สั่งใช้โดยแพทย์ในข้อบ่งชี้จำากัด อุรุกวัยเป็นประเทศแรกที่
ยอมให้ใช้ในทางนันทนาการ แคนาดาเป็นประเทศที่สอง รัฐต่าง ๆ ในสหรัฐกว่าครึ่งประเทศเปิดให้ใช้กัญชาทางการ
แพทย์ และบางรัฐให้ใช้ในทางนันทนาการ แต่รัฐบาลกลางของสหรัฐยังจัดให้กัญชาเป็นยาเสพติดให้โทษประเภท 1
การผ่อนคลายทางกฎหมายเริ่มจากการลดสถานะความผิดทางอาญา ตามมาด้วยการเปิดให้ใช้กัญชาโดยถูกกฎหมาย
แต่อยู่ภายในขอบเขตที่กำาหนด ไม่มีประเทศใดที่เปิดให้ใช้กัญชาเสรี
คำ�สำ�คัญ : กัญชา, ประโยชน์, โทษ, มาตรการทางกฎหมาย
Received date 07/06/19; Revised date 09/07/19; Accepted date 19/07/19
324