Page 128 - วารสารกรมการแพทย์แผนไทยฯ ปีที่ 17 ฉบับที่ 2
P. 128
266 วารสารการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ ทางเลือก ปีที่ 17 ฉบับที่ 2 พฤษภาคม-สิงหาคม 2562
หมอประวิทย์ แก้วทอง ที่บันทึกไว้ในตำารายา ตำารับยาสมุนไพรเฉพาะตำารับที่รักษาโรคแล้วได้ผล
ดี; 4) วิเคราะห์ข้อมูลด้วยวิธีวิเคราะห์เนื้อหา (content
ระเบียบวิธีศึกษ� analysis) เพื่อสรุปองค์ความรู้ของหมอประวิทย์ใน
การศึกษาครั้งนี้เป็นงานวิจัยเชิงคุณภาพ การตรวจวินิจฉัยและรักษาโรคตามกลุ่มโรค โดยแบ่ง
(qualitative research) เพื่อศึกษาการรักษาโรค กลุ่มตามตำาราเวชกรรมไทยเบื้องต้น [9]
ด้วยตำารับยาสมุนไพรของหมอประวิทย์ แก้วทอง ในการรวบรวมตำารับยาสมุนไพร เป็นการ
พื้นที่ในการศึกษาคือบ้านของหมอประวิทย์ระยะ รวบรวมจากบันทึกในเล่มที่เขียนโดยหมอประวิทย์
เวลาการศึกษา 1 ปีตั้งแต่เดือนเมษายน 2560 ถึง ซึ่งทำาการรวบรวมตำารับยาสมุนไพรที่รักษาแล้วได้
เดือนมีนาคม 2561 เก็บข้อมูลด้วยวิธีการสังเกตแบบ ผลดี หลังจากนั้นจึงค้นหาชื่อทางวิทยาศาสตร์จาก
มีส่วนร่วม (participant observation) และการ หนังสืออนุกรมวิธานพืชสมุนไพร และฐานข้อมูล
[10]
สัมภาษณ์เชิงลึก (in-depth interview) โดยมีราย พืชของสำานักหอพรรณไม้ กรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์
ละเอียดดังนี้ ป่า และพันธุ์พืช แล้วจึงนำารายชื่อทางวิทยาศาสตร์
[11]
การพิทักษ์สิทธิ์ผู้ร่วมวิจัย โครงการวิจัยนี้ได้ ให้นักพฤกษศาสตร์ประจำาคณะการแพทย์แผนไทย
ผ่านการรับรองจริยธรรมการวิจัยในมนุษย์ของคณะ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ รองศาสตราจารย์
การแพทย์แผนไทย มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์แล้ว ดร.อรทัย เนียมสุวรรณ ตรวจสอบความถูกต้องอีก
ผู้ให้ข้อมูลคือหมอประวิทย์ แก้วทองได้รับการอธิบาย ครั้ง โดยตัวอย่างพืชนำาเข้าได้ตรวจสอบลักษณะพืช
ถึงวัตถุประสงค์และรายละเอียดของโครงการวิจัย จาก Thai Herbal Pharmacopoea และ Accepted
หลังจากนั้นจึงให้ผู้ให้ข้อมูลตัดสินใจเข้าร่วมโครงการ name อ้างอิงจากฐานข้อมูล The Plant List
วิจัยครั้งนี้โดยอิสระ จากนั้นจึงเริ่มเก็บข้อมูล
ผลก�รศึกษ�
วิธีก�รศึกษ�
ผลการศึกษาแบ่งเป็น 3 ส่วนคือ (1) ประวัติการ
นักวิจัยมอบตัวเป็นศิษย์กับหมอประวิทย์ แก้ว เป็นหมอพื้นบ้านที่มีประสบการณ์การรักษาโรค
ทองโดยนำาเงิน 112 บาท หมากพลู 5 คำา และเทียน ด้วยสมุนไพร (2) หลักการและแนวทางในการตรวจ
ขาว 1 เล่ม วางบนพาน แล้วยื่นให้หมอประวิทย์วาง วินิจฉัย และรักษาโรคด้วยตำารับยาสมุนไพรตามกลุ่ม
ตรงหน้าแท่นพิธีเพื่อบูชาครูหมอและขอฝากตัวเป็น โรค (3) ตำารับยาสมุนไพรตาม 7 กลุ่มโรค ซึ่งมีราย
ศิษย์ โดยหมอประวิทย์เป็นผู้สวดบูชาเพื่อบอกกล่าว ละเอียดดังนี้
ครูหมอ เพื่อศึกษาเรียนรู้ในประเด็นดังนี้ 1) รวบรวม
ข้อมูลของหมอประวิทย์ทั้งประวัติการเป็นหมอพื้น 1. ประวัติก�รเป็นหมอพื้นบ้�นที่มีประสบก�รณ์
บ้าน และหลักการประพฤติปฏิบัติในการเป็นหมอพื้น ก�รรักษ�โรคด้วยสมุนไพร
บ้านที่รักษาโรคด้วยการใช้ยาสมุนไพร; 2) รวบรวม หมอประวิทย์ แก้วทองเป็นคนอำาเภอนาหม่อม
ความรู้เกี่ยวกับหลักการและรูปแบบวิธีการตรวจ จังหวัดสงขลาโดยกำาเนิด แต่เดิมมีอาชีพเกษตรกร
วินิจฉัย และรักษาโรคโดยการใช้ยาสมุนไพรในกลุ่ม เมื่อ พ.ศ. 2523 หมอประวิทย์ป่วยเป็นโรคติดเชื้อ
โรคต่าง ๆ ของหมอประวิทย์ แก้วทอง; 3) รวบรวม
