Page 131 - วารสารกรมการแพทย์แผนไทยฯ ปีที่ 17 ฉบับที่ 2
P. 131
J Thai Trad Alt Med Vol. 17 No. 2 May-Aug 2019 269
ร่วมด้วย กลุ่มยาหลักที่ใช้คือ ยารสสุขุมร้อน เพื่อ เป็นเพราะหลังคลอดไม่ได้อยู่ไฟ ทำาให้ของเสียที่ค้าง
ช่วยกระจายลมที่ติดขัดทำาให้ระบบไหลเวียนโลหิต อยู่ในร่างกายไม่ได้ขับออก กลุ่มยาหลักที่ใช้จะเป็น
ทำางานได้ดีขึ้น และใช้การนวดร่วมด้วยเพื่อเสริม รสสุขุมร้อน เพื่อช่วยกระจายลมและทำาให้เลือดไหล
ประสิทธิผลในการรักษาด้วยยาให้อาการทุเลาเร็วขึ้น เวียนได้สะดวกขึ้น ส่วนโรคเด็กมีสาเหตุจากการได้
ตำารับยาในกลุ่มโรคลมคือ ยาแก้อัมพฤกษ์ อัมพาต, รับสารอาหารไม่ครบถ้วน ส่งผลให้เด็กเป็นโรคได้ง่าย
่
ยาหมอนรองกระดูกทับเส้นประสาท, ยาพอกเข่า, เนื่องจากมีภูมิคุ้มกันตำา จึงเกิดอาการแสดงรวดเร็ว
ยาไมเกรน (ยาครอบเลือด), ยาพอกแก้พิษงู, ยาลด และเด่นชัด เช่น โรคตาน จะมีแผลบริเวณในและนอก
อาการปวดเมื่อยตามร่างกาย เป็นต้น ปาก ปวดแสบแผลเมื่อสัมผัส และเด็กจะมีความร้อน
2.2 กลุ่มโรคไข้ ภายในร่างกายสูงกลุ่มยาหลักที่ใช้เป็นรสฝาด ช่วย
สาเหตุอาจมาจากปัจจัยภายใน เช่น ความเครียด สมานแผล ตำารับยาที่เกี่ยวกับโรคแม่และเด็กคือ ยา
อารมณ์ และพฤติกรรมของผู้ป่วย หรือปัจจัยภายนอก แก้ประจำาเดือนไม่มา มากระปริดกระปรอย มามาก
เช่น การสัมผัสความร้อนและความเย็นมากเกินไปถ้า ยาแก้ปวดประจำาเดือน ยาแก้ระดูขาว ยาเลือดเสีย
ผู้ป่วยเป็นสตรีอาจมีปัจจัยจากประจำาเดือนร่วมด้วย ทุกชนิด (วัยทอง/เลือดผิดปกติ) ยาช่วยให้มดลูกเข้า
้
ดังนั้นถ้าอาการใดสามารถตรวจพบได้ชัดเจนก็จ่าย อู่และช่วยให้นำานมไหล ยาแก้โรคตานในเด็ก เป็นต้น
ยาตามอาการนั้น เช่น ถ้าร่างกายมีความร้อนสูง ปวด 2.4 กลุ่มโรคระบบทางเดินอาหาร
ศีรษะ ก็จ่ายยาแก้ไข้ แต่ถ้าไข้นั้นมีประจำาเดือนร่วม ในกลุ่มนี้ประกอบด้วยโรคหลักคือ กรดไหล
ด้วย ก็จ่ายยาแก้ไข้ทับฤดู หรือถ้าผู้ป่วยรู้สึกเป็นไข้ ย้อน ท้องเสีย ท้องผูก และริดสีดวงทวาร ตำารับยาที่ใช้
เวียนศีรษะแต่อุณหภูมิร่างกายไม่สูงและบริเวณปลาย เช่น ยาซางเหลือง, ยากรดไหลย้อน, ยาริดสีดวงทวาร,
้
เท้าและขาส่วนล่างเย็นแสดงว่าเป็นไข้หลบนำาหรือไข้ ยาแก้แผลในกระเพาะอาหาร, ยาแก้ท้องเสีย เป็นต้น
หลบใน ซึ่งเป็นไข้ที่อันตรายต้องรีบรักษา เพราะถ้า กรดไหลย้อนเกิดจากรับประทานมากเกินไป
ปล่อยไว้อาจมีอาการหนักขึ้นได้ กลุ่มยาหลักที่ใช้คือ หรือไม่ตรงเวลา ส่งผลให้เกิดการไหลย้อนของกรด
ยารสขมซึ่งช่วยลดความร้อนภายในร่างกายได้ตำารับ ในกระเพาะอาหารทำาให้เรอ แน่นหน้าอก ปวดเสียด
ยาที่ใช้ คือยาแก้ไข้ที่หาสาเหตุไม่พบ ยาหม้อน้อย ยา บริเวณลิ้นปี่ กลุ่มยาหลักที่ใช้เป็นรสสุขุมค่อนข้าง
แก้ไข้ครอบ ไข้สันนิบาตชัก ยาไข้ทับฤดู เป็นต้น ร้อน เพื่อกระจายลม ลดอาการจุกและแน่นหน้าอก
2.3 กลุ่มโรคแม่และเด็ก แต่ไม่ควรใช้รสร้อนเกินไป เพราะอาจเพิ่มความร้อน
โรคแม่ หรือโรคสตรี สาเหตุคือ มีประจำาเดือน ในร่างกายมากขึ้น ทำาให้กระเพาะอาหารทำางานหนัก
ที่ผิดปกติ เช่น มาไม่ตรงรอบ หรือไม่มา จึงทำาให้ ขึ้น ส่วนท้องเสียเกิดจากกินอาหารผิดสำาแดง กลุ่ม
ระบบในร่างกายผิดปกติเพราะมีเลือดเสียคั่งค้าง หรือ ยานี้จะไม่ใช้ยาเพื่อให้หยุดถ่าย เพราะจะทำาให้ของ
ประจำาเดือนอาจจะมาปกติแต่มีอาการผิดปกติอื่นร่วม เสียค้างอยู่ในร่างกายส่งผลให้มีอาการป่วยอื่นตามมา
ด้วย เช่น ปวดท้องรุนแรง, มีตกขาว, หรือมีลิ่มเลือด ได้ ยาที่ใช้เป็นรสหวาน ช่วยฟื้นฟูร่างกาย สร้างความ
เป็นต้นส่วนสตรีหลังคลอดมีสาเหตุ เช่น มดลูกไม่เข้า สดชื่น ลดความอ่อนเพลียลงได้ ท้องผูกเกิดจากการ
้
้
้
อู่ นำานมไม่ไหล หรือนำาคาวปลาหมดช้า เป็นต้น อาจ รับประทานแต่เนื้อสัตว์ อาหารที่ย่อยยาก ดื่มนำาน้อย