Page 223 - Acrobat J Trad-21-3-2566
P. 223
706 วารสารการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ ทางเลือก ปีที่ 21 ฉบับที่ 3 กันยายน-ธันวาคม 2566
ซึ่งยาภายนอกส่วนใหญ่มีราคาสูงและมีสารเคมีหลาย ต�าราแพทย์แผนไทยต่าง ๆ ในส่วนเนื้อหาของยารักษา
ชนิดจึงมีการศึกษาเอกสารทางประวัติศาสตร์ด้าน กลุ่มอาการกล้ามเนื้อและกระดูกโดยการวิเคราะห์
การแพทย์และการใช้ยาในอดีตของไทยตั้งแต่สมัย ข้อมูลในต�าราต่าง ๆ และก�าหนดเกณฑ์ในการคัดเลือก
กรุงศรีอยุธยาพบว่ามีการบันทึกรูปแบบของต�ารับยา ต�ารับยาจากเอกสารจ�านวน 8 รายการ ประกอบด้วย
โบราณไว้ในต�ารา ศิลาจารึก และคัมภีร์โบราณต่าง ๆ (1) ต�าราพระโอสถพระนารายณ์ (2) ต�าราพระโอสถ
เช่น ต�าราแพทย์ศาสตร์สงเคราะห์ ต�าราพระโอสถพระ ครั้งราชการที่ 2 (3) ต�ารายาในศิลาจารึก วัดราชโอรสา
นารายณ์ และมีการเรียบเรียงเนื้อหาให้เป็นต�าราการ รามราชวรวิหาร (4) คัมภีร์แพทย์ศาสตร์สงเคราะห์
เรียนการสอนของกระทรวงสาธารณสุขในปัจจุบัน (5) ต�าราแพทย์แผนโบราณทั่วไป สาขาเวชกรรม เล่ม
เนื้อหาในเอกสารต่าง ๆ ได้กล่าวถึงวิธีการรักษาอาการ 1 (6) ต�าราแพทย์แผนโบราณทั่วไป สาขาเวชกรรม
ที่เกี่ยวข้องกับโรคในกลุ่มกล้ามเนื้อและกระดูกที่เป็น เล่ม 2 (7) ศิลาจารึกวัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม
ต�ารับยาสมุนไพรหลากหลายต�ารับและมีข้อบ่งชี้ต่าง ๆ (8) ต�าราเวชศาสตร์ฉบับหลวง รัชกาลที่ 5 เพื่อคัด
การพัฒนายาสมุนไพรที่รักษาโรคในกลุ่มกล้าม เลือกต�ารับยาที่มีศักยภาพ โดยมีเกณฑ์ดังนี้ (1) องค์
เนื้อและกระดูกทั้งยาเดี่ยวและยาต�ารับจัดอยู่ในบัญชี ประกอบเครื่องยาในต�ารับที่ทราบแหล่งที่มาชัดเจน
[2]
ยาหลักแห่งชาติพ.ศ. 2561 เป็นยาต�ารับส�าหรับ (2) วัตถุดิบที่หาง่ายในตลาดสมุนไพร (3) มีการระบุ
รับประทาน ได้แก่ ยากษัยเส้น ยาแก้ลมอัมพฤกษ์ ขนาดหรือปริมาณเครื่องยาพร้อมทั้งวิธีปรุงที่ชัดเจน
ยาธรณีสัณฑฆาต ยาผสมโคคลาน ยาผสมเถาวัลย์ (4) น�ามาปรุงได้ตามองค์ประกอบของต�ารับดั้งเดิม (5)
เปรียง และยาสหัศธารา มีสรรพคุณ แก้ปวดเมื่อย สรรพคุณบ่งชี้ว่ามีประสิทธิผลและสามารถปรุงยาได้
ตามร่างกาย และแก้ปวดตามเส้นเอ็น ส่วนยาต�ารับที่ ง่ายเพื่อพัฒนาต่อยอดในการรักษาผู้ป่วยกลุ่มอาการ
ใช้ภายนอก ได้แก่ ยาขี้ผึ้งไพล และลูกประคบ ซึ่งใช้ กระดูกและกล้ามเนื้อได้
ส�าหรับลดอาการปวดในช่วงที่ไม่มีการอักเสบ บวม
แดง ร้อน ในส่วนของยาเดี่ยวชนิดรับประทาน ได้แก่ ระเบียบวิธีศึกษ�
เถาวัลย์เปรียง และ ยาใช้ภายนอก ได้แก่ ยาพริก ยา
ไพล และน�้ามันไพล ซึ่งทั้งหมดเป็นสมุนไพรที่มีรูป 1. ก�รรวบรวมข้อมูล
แบบยา เป็นขี้ผึ้ง แคปซูล ผง ยาเม็ด เจล ลูกประคบ การศึกษา ค้นคว้าและรวบรวมข้อมูลจาก
และอื่น ๆ เอกสาร (documentary research) ที่เกี่ยวกับยาทาง
จากข้อมูลดังกล่าวจะเห็นได้ว่าไม่มีต�ารับยา แพทย์แผนไทยที่ได้จากต�ารา เอกสารต่าง ๆ เพื่อคัด
ชนิดรับประทานและต�ารับยาใช้ภายนอกที่มีสรรพคุณ เลือกยาในกลุ่มอาการโรคกล้ามเนื้อและกระดูก ซึ่ง
รักษาอาการอักเสบ บวม แดง ร้อน ของกระดูกและ จากการค้นคว้าได้คัดเลือกต�าราที่มีประวัติความเป็น
กล้ามเนื้อต่าง ๆ โดยตรง ในส่วนลูกประคบที่เป็น มาตั้งแต่อดีตที่มีความส�าคัญต่าง ๆ และเป็นต�ารายา
ต�ารับยาใช้ภายนอกยังมีข้อห้ามใช้ในการรักษาผู้ป่วย ที่เป็นสมบัติของชาติ 6 ต�าราและมีการน�ามารวบรวม
ในช่วงที่มีการอักเสบอีกด้วย ด้วยเหตุนี้จึงน�ามาสู่การ ปรับใช้เป็นสื่อการสอนในปัจจุบันอีก 2 ต�าราโดย
รวบรวม ต�ารับยาโบราณจากเอกสารวิชาการ ศิลาจารึก ครอบคลุมทั้งในส่วนที่เป็นต�ารา คัมภีร์ และศิลาจารึก
