Page 150 - วารสารการแพทย์แผนไทย ปีที่ 20 ฉบับที่ 3 กันยายน-ธันวาคม 2565
P. 150

564 วารสารการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ ทางเลือก       ปีที่ 20  ฉบับที่ 3  กันยายน-ธันวาคม 2565




           ตารางที่ 2  ต�ารับยาและสมุนไพรที่ใช้รักษาโรคเลือดโรคลมของหมอลินทร์ สิทธิพล (ต่อ)
             ต�ารับยารักษา   สรรพคุณ           สมุนไพร (ส่วนที่ใช้)                 ข้อบ่งใช้

            11. อาการท้องอืด  ช่วยระบาย   ยาแก้อาการท้องอืดในผู้ใหญ่           ต้มรับประทาน
                          ขับลม      สมอเทศ (ผล) / สมอไทย (ผล) / สมอพิเภก (ผล) / ยาด�า   ครั้งละ 1 แก้วเป๊ก หรือ
                          แก้ท้องอืด   (ยางแห้งจากใบของพืชในตระกูลว่านหางจระเข้) /    5 ช้อนโต้ะ เมื่อมีอาการ
                                     ราชพฤกษ์ (เนื้อในฝัก)
                          ช่วยขับลม   ยาทาแก้อาการท้องอืดในเด็ก                น�าขมิ้นอ้อยและ
                          แก้อาการ   ขมิ้นอ้อย (เหง้า) / มหาหิงคุ์ (ยางที่ได้มาจากหัวรากใต้ดินของ  มหาหิงคุ์มาฝนกับน�้า
                          ท้องอืดในเด็ก  พืชในตระกูล Ferula) / หอยตลับ (เปลือก)   จนเป็นลักษณะของเหลว
                                                                               จากนั้นน�าไปวางบน
                                                                               เปลือกหอย และน�า
                                                                               เปลือกหอยไปลนไฟ ให้
                                                                               ตัวยาเดือด พักไว้ให้เย็น
                                                                               ใช้น�้ายาทาบริเวณท้องเด็ก

           12. ผื่นคัน    แก้ผื่นคันหรือ  มะพร้าว (น�้ากะทิ) / งา (น�้ามัน) / ผึ้ง (รัง) / ขมิ้นอ้อย   หลอมรังผึ้งให้ละลาย
             แผลเปื่อย    บาดแผลเปิด  (เหง้า) / ไพล (เหง้า) / ว่านร่อนทอง (เหง้า) /    พักไว้ให้เย็นจนกลายเป็น
                          เช่น แผลถลอก  กะทือ (เหง้า) / กระชาย (เหง้า) / ขิง (เหง้า) / ข่า (เหง้า)   ขี้ผึ้ง จากนั้นท�าการต�า
                          แผลที่เกิดจาก                                        สมุนไพรให้ละเอียดและ
                          ของมีคม                                              คั่นน�้ากะทิ น�ามาผสม
                          แผลเน่าเปื่อย                                        กรองและเอากากทิ้ง
                          แผลไฟไหม้                                            น�าไปตั้งไฟเคี่ยว
                          แผลน�้าร้อนลวก                                       ให้เกิดมัน ผสมน�้ามันงา
                                                                               และขี้ผึ้งที่เตรียมไว้ลงไป
                                                                               เคี่ยวด้วยไฟถ่าน
                                                                               ให้ตัวยาเหลือ 1 ส่วน
                                                                               จากทั้งหมด 5 ส่วน
                                                                               เสร็จแล้วบรรจุลงในขวด
                                                                               ใช้ทาบริเวณที่มีอาการ
           13. ฟกช�้า     แก้ฟกช�้า   ไพล (เหง้า) / ว่านมหากาฬ (ใบ)            น�าสมุนไพรแห้งมาบด
                                                                               ให้เป็นผง ผสมน�้าพอก
                                                                               วันละ 2 ครั้ง เช้า-เย็น
                                                                               หรือพอกเป็นเวลา
                                                                               อย่างน้อยครึ่งวัน

           14. ไฟลามทุ่ง   ลดอาการ   ไมยราบ (ทั้งต้น) / สัก (แก่น) / ใบเงิน (ใบ) / ใบทอง (ใบ) /   น�าสมุนไพรแห้งมาบด
                                                                               ให้เป็นผงผสมน�้า
                          ปวด บวม    หญ้าใต้ใบ (ทั้งต้น) / โด่ไม่รู้ล้ม (ใบ)   พอกบริเวณที่เป็น
                                                                               โดยใช้ผ้าสะอาดพันทับ
                          แดง ร้อน                                             ตัวยา พอกวันละ 2 ครั้ง
                                                                               เช้า-เย็น หรือพอกเป็น
                                                                               เวลา อย่างน้อยครึ่งวัน
   145   146   147   148   149   150   151   152   153   154   155