Page 146 - วารสารการแพทย์แผนไทย ปีที่ 20 ฉบับที่ 2 พฤษภาคม-สิงหาคม 2565

344 วารสารการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ ทางเลือก ปีที่ 20 ฉบับที่ 2 พฤษภาคม-สิงหาคม 2565

วิสาหกิจชุมชนที่ปลูกพืชสมุนไพรในกลุ่มที่ใช้ในต�ารับ ใช้ต�ารับยาพอกในโรคข้อเข่าเสื่อม ในการดูแลผู้สูงอายุ
ยาพอกเข่าอยู่ทุกจังหวัด โดยเฉพาะ ฟ้าทะลายโจร ขิง และประชาชน ในเขตสุขภาพที่ 3 ได้อย่างปลอดภัย

ไพล และขมิ้นชัน ที่เป็นสมุนไพรที่มีการปลูกมากใน มีประสิทธิผลและเป็นข้อมูลพื้นฐานให้แพทย์แผนไทย
เขตสุขภาพที่ 3 ท�าให้หน่วยบริการสามารถหาซื้อได้ และสหวิชาชีพอื่น ๆ น�าไปต่อยอดการพัฒนาต�ารับยา
ง่ายขึ้น และจากการวิเคราะห์ข้อห้ามและข้อควรระวัง พอกต่อไป

ต�ารับยาพอกทั้งสูตรร้อน และสูตรเย็น ข้อห้ามและข้อ
ควรระวังในผู้ที่มีแผลเปิด และในผู้ที่เคยมีประวิติแพ้ กิตติกรรมประกำศ
สมุนไพรมากที่สุด รองลงมาคือ ผู้ที่แพ้แอลกอฮอล์ คณะผู้วิจัยขอขอบคุณกรมการแพทย์แผนไทย

และน้อยสุดคือ ผู้ที่เป็นโรคผิวหนัง และการแพทย์ทางเลือกที่สนับสนุนทุนวิจัยให้กับงาน
ข้อเสนอแนะในการท�าวิจัยต่อยอดควรมีการ วิจัยฉบับนี้ และขอขอบคุณกลุ่มงานการแพทย์แผน
ศึกษาด้านประสิทธิผลของต�ารับยาพอกสมุนไพร ไทยและการแพทย์ทางเลือก ส�านักงานสาธารณสุข

แต่ละต�ารับ และเนื่องจากสถานการณ์ปัจจุบันมีการ จังหวัดในเขตสุขภาพที่ 3 หน่วยบริการแพทย์แผน
ใช้ยาแก้ปวดในกลุ่ม NSAIDs เพิ่มขึ้น ควรมีการใช้ ไทยทุกหน่วยบริการ ที่สนับสนุนงานวิจัยฉบับนี้จน

ต�ารับยาพอกเข่าทดแทนหรือใช้ควบคู่ และเปรียบ สามารถด�าเนินการลุล่วงไปได้ด้วยดี
เทียบปริมาณการใช้ยาแก้ปวดกลุ่ม NSAIDs ในการ
ดูแลผู้ป่วยโรคข้อเข่าเสื่อม เพื่อเป็นการส่งเสริมการ
References
ใช้ยาสมุนไพร และใช้เป็นต�ารับยาสมุนไพรทดแทน
1. Department of Health [Internet]. Bangkok. 2015. [cited
ต่อไป 2017 Sep 15]. Available from: http://203.157.65.15/ana-
mai_web/mobile_detail.php?cid=76&nid=5909 (in Thai)
ข้อสรุป 2. Foundation for the rehabilitation and promotion of tradi-
tional Thai medicine ayurveda college. Thai traditional
การวิจัยครั้งนี้สรุปได้ว่าพบต�ารับยาพอก medicine department (royal massage). Bangkok: Usa
Printing Co., Ltd; 2012. (in Thai)
สมุนไพรจ�านวน 24 ต�ารับ มีสมุนไพร 67 ชนิด 26 วงศ์
3. Areeya A, Arunpron I. Inhibitory effect on nitric oxide
แบ่งเป็นต�ารับยาพอกสูตรร้อน 19 ต�ารับ สรรพคุณ production and free radical scavenging activity of Thai
หลักคือ กระจายเลือดลม บรรเทาอาการปวด และ medicinal plants in osteoarthritic knee treatment. J Med
Assoc Thai. 2014;97(Suppl8):S116-24. PMID: 25518303.
ลดการอักเสบ และต�ารับยาพอกสูตรเย็น 5 ต�ารับ (in Thai)
สรรพคุณหลัก คือ ลดการอักเสบ ลดความร้อน และ 4. Amorndoljai P. Efficacy of ginger extract Nanoparticles
Relieves Pains in Knee Osteoarthritis. Public Health Sci-
บรรเทาปวด สมุนไพรที่น�ามาใช้ในต�ารับส่วนใหญ่ ences, Public Health Sciences. Bangkok: Chulalongkorn

หาได้ง่ายตามพื้นที่ ข้อห้ามและข้อควรระวังต�ารับยา University; 2015. (in Thai)
5. Poonniam P, Sompimai K, Banchuen K. Anti-Inflam-
พอกทั้ง 2 สูตร ควรระวังในผู้ที่มีแผลเปิด ผู้ที่เคยมี matory Effects of Formularies Relieves Pains In Knee

ประวัติแพ้สมุนไพร ผู้ที่แพ้แอลกอฮอล์ และผู้ที่เป็นโรค Osteoarthritis and Clinical Trials in Healthy Volunteers.
Teerachaisakul M. 10 years of research Department of
ผิวหนัง ผลการวิเคราะห์ข้อมูลวิจัยครั้งนี้ สามารถเป็น Thai Traditional and Alternative Medicine Fiscal Year
ฐานข้อมูลเพื่อเป็นแนวทางให้แพทย์แผนไทยได้เลือก 2009 – 2018. 1st. Nonthaburi: Phumthong; 2018. P. 17-8.