Page 223 - วารสารการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ ทางเลือก ปีที่ 19 ฉบับที่ 2 พฤษภาคม-สิงหาคม 2564
P. 223
J Thai Trad Alt Med Vol. 19 No. 2 May-Aug 2021 453
ของเชื้อ T. rubrum ได้ดีกว่าเชื้อราชนิดอื่นที่ทำาการ ถนอมที่หลากหลาย เช่น ยับยั้งการสังเคราะห์โปรตีน
ทดสอบ โดยทำาให้เกิด clear zone ขนาดใหญ่กว่า DNA และ RNA รบกวนการขนส่งสารอาหารผ่านทาง
เชื้อราชนิดอื่นอย่างชัดเจนเมื่อเพาะเลี้ยงในระยะเวลา เยื่อหุ้มเซลล์ ทำาให้เกิดการรั่วของไซโตพลาสซึม และ
[36]
ที่เท่ากัน ทั้งนี้อาจเป็นผลจากการที่ T. rubrum เป็น ยับยั้งการใช้ออกซิเจนของไมโทคอนเดรียในเชื้อรา
เชื้อที่มีอัตราการเจริญเติบโต (growth rate) ช้าที่สุด การศึกษาฤทธิ์ต้านเชื้อรากลุ่มเดอร์มาโตไฟต์
เมื่อเปรียบเทียบกับเชื้อกลุ่มเดอร์มาโตไฟต์ชนิดอื่น ของเจลสารสกัดรากทองพันชั่งที่มีความเข้มข้นของ
ที่ทำาการทดสอบ [31-32] โดย T. rubrum เป็นเชื้อก่อโรค สารไรนาแคนทิน ซี 0.1% ปริมาตรต่าง ๆ ที่กระจายตัว
ที่พบบ่อยในโรคกลากที่บริเวณมือ (Tinea manuum) ครอบคลุมพื้นที่ผิวประมาณ 57 ตารางเซนติเมตร โดย
เท้า (Tinea pedis) ขาหนีบ (Tinea cruris) และลำาตัว ประเมินผลการยับยั้งการเจริญของเชื้อราหลังเพาะ
(Tenia corporis) [33-35] ผลการศึกษานี้แสดงให้เห็นว่า เลี้ยงเชื้อเป็นระยะเวลา 3 วัน (ใช้วิธีการที่ดัดแปลง
ตำารับเจลสารสกัดรากทองพันชั่งที่พัฒนาขึ้นสามารถ จากการใช้เทคนิค over-agar antibiotic plating)
ต้านเชื้อราก่อโรคกลุ่มเดอร์มาโตไฟต์ได้จริงในระดับ พบว่าเจลสารสกัดรากทองพันชั่งทุกปริมาตรที่ทำาการ
หลอดทดลอง ทดสอบ (50, 100, 200 และ 400 ไมโครลิตร) สามารถ
การทดสอบเพื่อประเมินฤทธิ์ต้านเชื้อรากลุ่ม ยับยั้งการเจริญของเชื้อราทั้ง 4 ชนิดที่ทำาการศึกษาได้
เดอร์มาโตไฟต์ของเจลสารสกัดทองพันชั่งที่มีความ ในขณะที่เจลพื้นไม่มีผลต่อการเจริญของเชื้อ ผลการ
เข้มข้นของสารไรนาแคนทิน ซี 0.1% โดยใช้วิธีการ ทดสอบนี้แสดงให้เห็นว่าสามารถใช้เจลสารสกัดราก
ที่ดัดแปลงจากเทคนิค soft-agar overlay เพื่อ ทองพันชั่งที่ปริมาตรประมาณ 1 ไมโครลิตรต่อพื้นที่
ศึกษาผลของตำารับผลิตภัณฑ์สมุนไพร ปริมาตร 200 ผิว 1 ตารางเซนติเมตร ในการยับยั้งการเจริญของเชื้อ
ไมโครลิตร ที่กระจายตัวครอบคลุมพื้นที่ผิวอาหารแข็ง ราได้
ประมาณ 57 ตารางเซนติเมตร ต่อการยับยั้งการเจริญ การทดสอบประสิทธิผลของตำารับเจลสารสกัด
ของเชื้อราชนิดต่าง ๆ ผลการทดสอบแสดงให้เห็น รากทองพันชั่งในสัตว์ทดลอง ได้ทำาการทดสอบใน
ว่าเจลสารสกัดรากทองพันชั่งตามปริมาตรดังกล่าว หนูตะเภาที่เหนี่ยวนำาให้เกิดการติดเชื้อรา M. canis
สามารถยับยั้งการเจริญของเชื้อราที่ทำาการทดสอบ ที่ผิวหนัง โดยผลการศึกษาเบื้องต้นเพื่อพัฒนาโมเดล
ได้เป็นระยะเวลามากกว่า 5 วัน ในขณะที่เจลพื้นไม่ การทดสอบ พบว่าการเหนี่ยวนำาการติดเชื้อราด้วยเชื้อ
สามารถยับยั้งการเจริญของเชื้อราได้ แต่มีผลทำาให้ ชนิดนี้สามารถทำาให้เกิดการติดเชื้อราที่ผิวหนังในหนู
เชื้อเจริญเติบโตลดลงเมื่อเทียบกับ Non-treated โดย ตะเภาได้ดีในสภาวะที่ทำาการทดลอง เมื่อเปรียบเทียบ
เฉพาะอย่างยิ่ง M. canis พบว่ามีการเจริญของเชื้อ กับเชื้อรา T. mentagrophytes (ไม่ได้แสดงผลการ
ลดลงอย่างชัดเจน (ภาพที่ 2) ทั้งนี้น่าจะเป็นผลมาจาก ศึกษา) ซึ่งผลดังกล่าวนี้สอดคล้องกับผลการศึกษา
สารถนอมที่ใช้ในตำารับ ซึ่งประกอบด้วย 0.1% เมทิล ของ Saunte และคณะ ที่พบว่าเชื้อรา M. canis สาย
พาราเบน และ 0.02% โพรพิลพาราเบน โดยพาราเบน พันธุ์ที่ทำาการศึกษาทั้ง laboratory reference strain
นั้นเป็นสารในกลุ่มฟีนอลที่มีฤทธิ์ต้านจุลชีพ ต่อทั้งเชื้อ และ clinical isolate รวม 3 ชนิด สามารถทำาให้สัตว์
แบคทีเรีย ยีสต์ และรา มีกลไกการออกฤทธิ์เป็นสาร ทดลองติดเชื้อได้ 100 % ในขณะที่เชื้อรา T. menta-
