Page 160 - วารสารการแพทย์แผนไทยฯ ปีที่ 18 ฉบับที่ 3

592 วารสารการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ ทางเลือก ปีที่ 18 ฉบับที่ 3 กันยายน-ธันวาคม 2563

นิยม คือ ก�รทำ�แห้งแบบพ่น เนื่องจ�กใช้ระยะเวล�ใน สมดุล (equilibrium moisture content) สูง คือ
[15]
[18]
ก�รระเหยน้อย ซึ่งจ�กก�รทดลองระเหยส�รสกัดนำ� ้ 10-14% จึงทำ�ให้ผงสเปรย์ดร�ยหลังผสมมีคว�มชื้น
ด้วยเทคนิคก�รทำ�แห้งแบบพ่นปริม�ณ 50 มิลลิลิตร สูงขึ้น ค่�คว�มหน�แน่นปร�กฏและค่�คว�มหน�แน่น
ใช้เวล�ประม�ณ 24 น�ที หลังเค�ะทั้ง 2 ค่�นี้ส�ม�รถบอกปริม�ณเบื้องต้นของ
ผลก�รห�สภ�วะที่เหม�ะสมในก�รเตรียมผง ผงตัวอย่�งน้อยที่สุดและม�กที่สุดที่ส�ม�รถบรรจุ

สเปรย์ดร�ย พบว่�ปริม�ณผงสเปรย์ดร�ยที่ผสม ลงในแคปซูล ส่วนค่�มุมทรงตัวอยู่ในเกณฑ์ดี ต�ม
แลกโทสในอัตร�ส่วนร้อยละ 10 ให้ปริม�ณผลผลิต เกณฑ์ม�ตรฐ�น USP 41-NF 36 ซึ่งห�กค่�ที่ได้มีค่�
สูงสุดร้อยละ 15.91 ห�กไม่รวมปริม�ณแลกโทส น้อยแสดงว่�มีก�รไหลที่ดี
้
จะให้ปริม�ณส�รสกัดนำ�เพียงร้อยละ 5.90 ซึ่งให้ ผลก�รเตรียมผงสูตรตำ�รับย�แคปซูลจ�กผง
้
ปริม�ณส�รสกัดนำ�น้อยเมื่อเทียบกับก�รเตรียมผง ตำ�รับสมุนไพรปริม�ณ 299.04 กรัม ได้ผงสเปรย์ดร�ย
สเปรย์ดร�ยที่ไม่ผสมส�รช่วย จึงได้เปลี่ยนส�รช่วย ปริม�ณ 32.51 กรัม โดยทั่วไปขน�ดก�รรับประท�น

จ�กแลกโทสเป็นมอลโทเดกซ์ทริน ต�มง�นวิจัยของ ผงตำ�รับสมุนไพรครั้งละ 1 กรัม ดังนั้นเมื่อเทียบจ�ก
[16]
Paseephol และคณะ (2019) โดยใช้ปริม�นของ ผลดังกล่�ว ก�รเตรียมให้อยู่ในรูปผงสเปรย์ดร�ยจะ
มอลโทเดกซ์ทรินร้อยละ 1, 5 และ 10 ร�ยละเอียดต�ม ส�ม�รถลดขน�ดรับประท�นตำ�รับย�จันทน์ลีล�ให้
ต�ร�งที่ 1 ส�เหตุปริม�ณผลผลิตของผงสเปรย์ดร�ยที่ น้อยลงเหลือ ครั้งละ 108.71 มิลลิกรัม และจ�กค่�
น้อยกว่�ก�รระเหยแห้งทั่วไป เกิดจ�กผงสเปรย์ดร�ย คว�มหน�แน่นปร�กฏของผงสเปรย์ดร�ย (สภ�วะ

บ�งส่วนเก�ะติดกับตัวเครื่องทำ�แห้งแบบพ่นและบ�ง ที่ 7) ที่ได้จ�กก�รทดลอง คือ 275.50 มิลลิกรัมต่อ
ส่วนจะถูกแรงลมดูดออกไปยังส่วนของ filter ทำ�ให้ มิลลิลิตร ส�ม�รถนำ�ม�คำ�นวณค่� bulk volume ของ

ไม่ตกลงในภ�ชนะรับผงสเปรย์ดร�ย จึงต้องปรับ ตัวแคปซูลที่จะบรรจุผงสเปรย์ดร�ย พบว่�จะบรรจุใส่
สภ�วะก�รทำ�แห้งแบบพ่นนี้ให้เหม�ะสม จ�กผลก�ร ในตัวแคปซูลใสเบอร์ 1 ได้ปริม�ตร 0.43 มิลลิลิตร ดัง
ทดลองพบว่�สภ�วะที่ 7 เกิดก�รสูญเสียปริม�ณส�ร นั้นจึงต้องผสมแป้งข้�วโพดเป็นส�รเพิ่มปริม�ณให้

สกัดระหว่�งก�รทำ�แห้งแบบพ่นน้อยที่สุด สอดคล้อง ครบปริม�ตรของแคปซูลอีก 154.50 มิลลิกรัม รวม
กับง�นวิจัยของ Intipunya และ Thamee (2014) ปริม�ณผงสูตรตำ�รับย�แคปซูล แคปซูลละ 263.21
[17]
ที่พบว่�ก�รใช้มอลโตเดกซ์ตรินเป็นส�รช่วยจะช่วยลด มิลลิกรัม

คว�มเหนียว ของส�รสกัดที่จะเก�ะติดกับผนังห้องอบ ผลก�รประเมินคุณภ�พย�แคปซูลจ�กก�ร
แห้ง (drying chamber) ของเครื่อง ทำ�ให้ได้ปริม�ณ ตรวจดูด้วยต�เปล่� พบว่�ลักษณะภ�ยนอกของ
ผลผลิตสูง จึงเป็นปัจจัยที่เลือกสภ�วะนี้ไปประเมิน ทุกแคปซูลไม่ชำ�รุด เมื่อนำ�แคปซูลที่ได้ม�ทำ�ก�ร
้
คุณสมบัติต่�ง ๆ ของผงสเปรย์ดร�ย ทดสอบคว�มแปรปรวนของนำ�หนักผงสูตรตำ�รับย�
ผลก�รประเมินคุณสมบัติต่�ง ๆ ของผงตัวอย่�ง แคปซูลในแต่ละแคปซูลต�มม�ตรฐ�น USP 41-NF
้
ร�ยละเอียดต�มต�ร�งที่ 2 คว�มชื้นของผงสูตรตำ�รับ 36 จำ�นวน 20 แคปซูล พบว่�ค่�เฉลี่ยนำ�หนักผงสูตร
ย�แคปซูลที่เพิ่มขึ้นเนื่องจ�กแป้งข้�วโพดที่ใช้เป็นส�ร ตำ�รับย�แคปซูลทั้งหมดได้ 238.66 ± 0.02 มิลลิกรัม
ช่วยสำ�หรับเพิ่มปริม�ณ (diluent) มีปริม�ณคว�มชื้น โดยมี 2 แคปซูลที่มีปริม�ณบรรจุเกินจ�กช่วงร้อยละ