Page 120 - วารสารกรมการแพทย์แผนไทยฯ ปีที่ 17 ฉบับที่ 2

258 วารสารการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ ทางเลือก ปีที่ 17 ฉบับที่ 2 พฤษภาคม-สิงหาคม 2562

ตารางที่ 1 ตำารับยาสมุนไพรรักษาอาการตกขาว

ชื่อสมุนไพร ชื่อวงศ์ ชื่อวิทยาศาสตร์ ส่วนที่ใช้ สรรพคุณ ฤทธิ์ทางเภสัชวิทยา
กระชาย Zingiberaceae Boesenbergia rotunda (L.) เหง้า แก้มุตกิด ขับระดูขาว แก้ปวด Antifungus [3]
Mansf. มวนในท้อง แก้บิดมูกเลือด
แก้ปวดเบ่ง และบำารุงกำาลัง

แห้วหมู Cyperaceae Cyperus rotundus L. หัว ขับลม ทำาให้ประจำาเดือน Antifungus,
มาเป็นปกติ Antibacterium [4]

หูกวาง Combretaceae Terminalia catappa L. เปลือกต้น ขับลม แก้ท้องเสีย Antifungus,
และแก้ตกขาว Antibacterium [5]
กำาแพงเจ็ดชั้น Celastraceae Salacia chinensis L. เถา, ราก บำารุงโลหิต แก้โลหิตเป็นพิษ Anti-inflammatory,
ทำาให้ร้อน ฟอกและขับโลหิตระดู antimicrobial [6]
ปลาไหลเผือก Simaroubaceae Eurycoma longifolia Jack. ราก ถ่ายพิษต่าง ๆ ถ่ายฝีในท้อง Anti-Gram positive
แก้ไข้ แก้ลม แก้ปวดท้อง bacteria, Anti-Gram
และบำารุงกำาลัง negative bacteria,
antimicrobial [7]
ทุ้งฟ้า Apocynaceae Alstonia macrophylla เปลือกต้น แก้ไข้ แก้บิด ขับระดู Antifungus,
Wall. ex G.Don Antibacterium [8]
พญาปล้องทอง Acanthaceae Clinacanthus nutans ราก ขับปัสสาวะ ขับประจำาเดือน -
(Burm.f) Lindau. และแก้ปวดเมื่อยบั้นเอว
พระขรรค์ไชยศรี Oleaceae Myxopyrum smilacifolium เถา ขับเหงื่อ ดับร้อน ขับพิษไข้ Antioxidants [9]
(Wall.) Blume และขับพิษร้อนภายใน
รางแดง Rhamnaceae Ventilago denticulata Willd. เถา ขับปัสสาวะ แก้เส้นเอ็นตึง Antifungus,
แก้กระษัย แก้กล่อนลงฝัก Antibacterium [10]
ย่านควายถึก Smilacaceae Smilax perfoliata Lour. เปลือก บำารุงโลหิต แก้ปวดเมื่อยตาม -
ร่างกาย และบำารุงกำาลัง

เร็ดหนู Marantaceae Stachyphrynium repens หัว, ราก บำารุงธาตุ เจริญอาหาร บำารุง -
(Korn.) กำาลัง แก้อ่อนเพลีย และบำารุง
ความกำาหนัด

โสมไทย Portulacaceae Talinum paniculatum Gaertn. ราก แก้ปัสสาวะขัด ประจำาเดือน -
ผิดปกติ และท้องเสีย
หมากหมก Opiliaceae Lepionurus sylvestris Bl. ทั้งต้น แก้โรคไต โรคนิ่ว ขับปัสสาวะ -
หมากผู้ Agavaceae Cordyline fruticose (Lim) ราก แก้ไข้ แก้ร้อนใน แก้บิด -
แก้ถ่ายเป็นเลือด และแก้ระดู
มาผิดปกติ
บ่าวม้ามืด Rubiaceae Schizomussaenda dehiscens ราก ขับเหงื่อ แก้ไข้ แก้ปวดเมื่อย -
Craib. ตามร่างกาย แก้บิด และท้องร่วง