Page 122 - วารสารกรมการแพทย์แผนไทยฯ ปีที่ 17 ฉบับที่ 2

260 วารสารการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ ทางเลือก ปีที่ 17 ฉบับที่ 2 พฤษภาคม-สิงหาคม 2562

อยู่ แสดงให้เห็นถึงประโยชน์จากการใช้ตำารับยาอย่าง เก็บรักษาไว้จะต้องทำาให้แห้ง เพื่อป้องกันการขึ้นรา
ยั่งยืน และการเปลี่ยนลักษณะเกิดออกซิไดซ์ สมุนไพรที่ขึ้น
ราง่ายต้องหมั่นเอาออกตากแดดเป็นประจำา [11]
5. วิธีก�รเตรียมสมุนไพร ตำารับยาสมุนไพรรักษาอาการตกขาวประกอบ
โดยส่วนใหญ่หมอเก็บสมุนไพรที่ปลูกไว้บริเวณ ด้วยสมุนไพร 15 ชนิด วิเคราะห์ตำารับยาตามหลักการ

บ้านและขึ้นเองตามธรรมชาติ แล้วนำามาแปรรูปโดย แพทย์แผนไทยพบว่า ตัวยาหลักประกอบด้วยกระชาย
ใช้เครื่องมือซึ่งประกอบด้วยมีดสับยา รางตากยา และแห้วหมู ซึ่งสมุนไพร 2 ชนิดนี้ หมอใช้อย่างละ 2

สมุนไพร หม้อต้มยาแบบดินเผา เตาถ่าน เครื่องมือ ส่วน นับเป็นปริมาณที่ใช้มากสุด เมื่อเทียบกับตัวยา
ดังกล่าวทำาความสะอาดทุกครั้งหลังการใช้งาน และ อื่น ๆ ตัวยารองประกอบด้วยพญาปล้องทอง หูกวาง
ตรวจดูสภาพของเครื่องมือทุกครั้งก่อนใช้และหลัง ทุ้งฟ้า กำาแพงเจ็ดชั้น หมากผู้ และโสมไทย ตัวยา

ใช้ หากพบว่ามีการชำารุดจะซ่อมแซมหรือเปลี่ยนใหม่ ประกอบประกอบด้วยรางแดง พระขรรค์ไชยศรี เร็ด
ทันที รูปแบบการแปรรูปสมุนไพรดำาเนินการตามขั้น หนู หมากหมก ย่านควายถึก ปลาไหลเผือก และ

ตอนดังนี้ บ่าวม้ามืด ตัวยาชูรสชูกลิ่นประกอบด้วยแห้วหมู
5.1 นำาสมุนไพรสดที่ผ่านการล้างนำ้าจนสะอาด เมื่อพิจารณาตามหลักการแพทย์แผนไทยจะเห็นว่า
มากระจายบนรางตากสมุนไพร ตากแดดจนแห้งสนิท สมุนไพรส่วนใหญ่มีสรรพคุณช่วยแก้มุตกิต ขับระดู

จำานวน 5 แดด เมื่อครบ 5 แดด ให้นำาสมุนไพรมาสับ ขาว บำารุงโลหิต ซึ่งเกี่ยวข้องกับโรคสตรี ส่งผลให้
เป็นชิ้นแล้วนำาใส่ภาชนะที่มิดชิด ตำารับยาสมุนไพรนี้สามารถรักษาอาการตกขาวได้ [12-13]
5.2 นำาสมุนไพรที่ชั่งเสร็จแล้วตามสัดส่วน เมื่อศึกษาฤทธิ์ทางเภสัชวิทยาสมุนไพรแต่ละ

จำานวน 15 ชนิด มาใส่ในหม้อดินเผาเติมนำ้าให้ท่วมตัว ชนิดพบว่าแห้วหมูซึ่งเป็นตัวยาหลักมีนำ้ามันหอม
ยา จากนั้นปิดฝาให้สนิท นำาขึ้นตั้งไฟบนเตาถ่านใช้ ระเหยร้อยละ 0.2 สาร GC-MS analysis. Sixteen
เวลาในการต้ม 1–2 ชั่วโมง เสร็จแล้วพักทิ้งไว้ ประมาณร้อยละ 67.5 สาร OXO-isolongifolene

5.3 รินยาต้มใส่แก้วให้ผู้ป่วยรับประทาน ร้อยละ 16.2 α-gurjunene ร้อยละ 10.2 (z)–Valeryl

อภิปร�ยผล acetate ร้อยละ 8.8 และ α-salinene ร้อยละ 4.4
จากการศึกษาเพิ่มเติมถึงฤทธิ์ในการต้านแบคทีเรีย
จากการศึกษาการใช้ตำารับยาสมุนไพรในการ และเชื้อรา ด้วยวิธี disk diffusion method พบว่า
รักษาอาการตกขาวของหมอเสทือน หอมเกตุ พบว่า สามารถยับยั้งการเจริญเติบโตของ Bacillus subtilis,

หมอวิเคราะห์สาเหตุการเกิดตกขาวออกเป็น 2 สาเหตุ Escherichia coli, Pseudomonas aeruginosa,
คือแบบติดเชื้อและไม่ติดเชื้อ ซึ่งเหมือนกับการแบ่ง Staphylococcus aureus, Candida parapsilosis

สาเหตุการเกิดตกขาวตามการแพทย์แผนปัจจุบัน และ Aspergillus flavus ได้ จะเห็นว่าเชื้อจุลชีพบาง
[1]
วิธีการเตรียมยาสมุนไพรของหมอต้องนำา สายพันธุ์สามารถก่อให้เกิดอาการตกขาวในผู้หญิงได้
[4]
สมุนไพรสดตากแดดจนแห้งสนิทจำานวน 5 แดด เพื่อ นอกจากนี้นำ้ามันหอมระเหยในแห้วหมูยังมีฤทธิ์ต้าน

ป้องกันการเกิดเชื้อราในตัวยา สอดคล้องกับรายงาน การอักเสบ ต้านอาการปวด ต้านอาการชักในหนู
ของรังสรรค์ ชุณหวรากรณ์ อธิบายว่าสมุนไพรที่จะ