Page 101 - วารสารปีที่17ฉบับที่1

J Thai Trad Alt Med Vol. 17 No. 1 Jan-Apr 2019 91

ตารางที่ 3 ฤทธิ์ต้านแบคทีเรียของสารสกัดจากสมุนไพรในเบญจผลธาตุ

E. coli E. faecalis
สารสกัด
MIC (mg/ml) MIC (mg/ml)

หัวกกลังกา (Cyperus alternifolius L.) ND 62.5
หัวเต่าเกียด (Homalomena aromatica (Spreng.) Schott) ND 100.00
หัวแห้วหมู (Cyperus rotundus L.) ND ND
หัวหญ้าชันกาด (Panicum repens L.) ND ND
หัวเปราะหอม (Kaempferia galanga L.) ND ND
เบญจผลธาตุ (ต�ารับ) ND ND

หมายเหตุ : ND หมายถึง ไม่มีฤทธิ์ในการยับยั้ง

การศึกษาความเข้มข้นของสารสกัดจาก เป็นสารประกอบหลัก ซึ่งมีความซับซ้อนน้อยกว่า
สมุนไพรในเบญจผลธาตุ ระดับต่ำาที่สุดที่สามารถฆ่า เมื่อเทียบกับแบคทีเรียแกรมลบ ดังนั้นผนังเซลล์

แบคทีเรีย ที่ติดเชื้อในทางเดินปัสสาวะ (MBC) โดย ของแบคทีเรียแกรมบวกจึงถูกทำาลายได้ง่ายกว่า
นำาอาหารเลี้ยงเชื้อจากหลุมที่ไม่เกิดความขุ่นซึ่งได้แก่ แบคทีเรียแกรมลบ ซึ่งสอดคล้องกับงานวิจัยฤทธิ์
[17]
สารสกัดจากกกลังกาและเต่าเกียดไปเพาะเลี้ยงเชื้อบน ของสารสกัดสมุนไพรไทยต่อการยับยั้งเชื้อแบคทีเรีย

MHA แล้วนำาไปบ่มในตู้อบเพาะเลี้ยงเชื้ออุณหภูมิ Staphylococcus aureus ATCC 25923, Bacillus
37˚C เป็นเวลา 24 ชั่วโมง พบว่า สารสกัดจากเบญจ cereus และ Escherichia coli ATCC 25922 ซึ่ง
ผลธาตุ กกลังกา เต่าเกียด แห้วหมู หญ้าชันกาด และ ฤทธิ์ของสารสกัดสมุนไพรไทย 10 ชนิด ได้แก่ ขมิ้นชัน

เปราะหอม ไม่สามารถฆ่าแบคทีเรีย E. coli และ E. ชุมเห็ดเทศ จันทน์แดง จันทน์แปดกลีบ ฝาง พริก
faecalis ไทยดำา ฟ้าทะลายโจร ยี่หร่า สมอไทย และอบเชยโดย

ใช้ 95% เอทานอลเป็นตัวสกัด พบว่า แบคทีเรียแกรม
อภิปร�ยผล บวกจะถูกยับยั้งได้ดีกว่าแบคทีเรียแกรมลบ [18]

จากผลการวิจัยที่แสดงให้เห็นว่า สารสกัดจาก จากผลการทดสอบพฤกษเคมีของกกลังกา

กกลังกาและเต่าเกียดสามารถยับยั้ง E. faecalis ได้ และเต่าเกียด พบว่ามีสารกลุ่ม เทอร์พีนอยด์ ฟลาโว-
เพราะ E. faecalis เป็นแบคทีเรียแกรมบวก ซึ่งโดย นอยด์ แทนนิน และ ซาโปนิน ซึ่งสอดคล้องกับงาน
ทั่วไปแล้วสารสกัดจากสมุนไพรจะสามารถยับยั้ง วิจัยการทดสอบฤทธิ์การต้านแบคทีเรีย การต้านราที่

แบคทีเรียแกรมบวกได้ดีกว่าแกรมลบ เนื่องจาก ก่อโรคในมนุษย์และวิเคราะห์พฤกษเคมีในพืชทะเล
โครงสร้างของแบคทีเรียที่แตกต่างกัน ผนังเซลล์ ทรายที่พบว่ากกลังกาพบสารกลุ่ม เทอร์พีนอยด์

ของแบคทีเรียแกรมลบประกอบด้วยเมมเบรนชั้น ฟลาโวนอยด์ แทนนิน และ งานวิจัยการทดสอบ
[19]
นอก (outer membrane) ซึ่งล้อมรอบเพปติโดไกล พฤกษเคมีและฤทธิ์ต้านอนุมูลอิสระของสารสกัดจาก
แคน ส่วนแบคทีเรียแกรมบวกมีเพปติโดไกลแคน หัวเต่าเกียด พบสารกลุ่ม เทอร์พีนอยด์ ฟลาโวนอยด์