Page 98 - journal-14-proceeding

บทคัดยอประกวดผลงานวิชาการประจําปการแพทยแผนไทย การแพทยพื้นบาน และการแพทยทางเลือกแหงชาติ ครั้งที่ 14

PPem39R ผลการดูแลผูสูงอายุที่มีภาวะขอเขาเสื่อมดวยศาสตรการแพทยแผนไทย
แบบบูรณาการ อําเภอบานแทน จังหวัดชัยภูมิ

พงษธนวัฒน แตงภูมิ และคณะ
โรงพยาบาลบานแทน จังหวัดชัยภูมิ

หลักการและเหตุผล ประเทศไทยกําลังอยูในชวงการเปลี่ยนผานเขาสูสังคมผูสูงอายุโดยสมบูรณ ภาวะขอเขา
เสื่อมเปนภาวะที่พบไดบอยในผูสูงอายุ พบไดถึงรอยละ 50 สาเหตุนอกจากจากแปรผันตามอายุที่สูงขึ้นแลวยัง
มีปจจัยอื่น เชน น้ําหนักตัวที่มาก ใชเขามาก ทําใหมีมีอาการเจ็บหรือปวด ขอเขาผิดรูป ขอฝด หรือขอติด

สงผลใหเกิดความทุกขทรมานทั้งดานรางกายและจิตใจ ปจจุบันกระแสสังคมทั่วโลกมีความสนใจและฟนฟู
กลับมาใชประโยชนจากการแพทยแผนไทยซึ่งเปนการแพทยดั้งเดิม เพื่อเปนทางเลือกในการดูแล สงเสริม
ปองกัน รักษา และฟนฟู จากผลการคัดกรองสุขภาพผูสูงอายุ โดยพบวา ผูสูงอายุมีภาวะปวดเขา หรือมี
แนวโนมที่จะเกิดภาวะขอเขาเสื่อม จํานวน 406 คน คิดเปนรอยละ 6.03 ของจํานวนผูสูงอายุทั้งหมดในอําเภอ

บานแทน ดังนั้น งานแพทยแผนไทยและการแพทยทางเลือก โรงพยาบาลบานแทน จึงบูรณาการการดูแล
ผูสูงอายุที่มีภาวะขอเขาเสื่อมดวยศาสตรการแพทยแผนไทยและการแพทยทางเลือก

วัตถุประสงค เพื่อศึกษาผลการดูแลผูสูงอายุที่มีภาวะขอเขาเสื่อมดวยศาสตรการแพทยแผนไทยแบบบูรณาการ

วิธีดําเนินการ เปนการวิจัยเชิงปฏิบัติการ ชวงเดือนตุลาคม 2559 ถึงเดือนมิถุนายน 2560 กลุมตัวอยาง
ประกอบดวย ผูสูงอายุที่มีแนวโนมที่จะเกิดภาวะขอเขาเสื่อมและขอเขาเสื่อม จํานวน 406 คน โดยแนวทาง
การคัดกรองและใหบริการสุขภาพผูสูงอายุ ประกอบดวย แพทย แพทยแผนไทย พยาบาลผูจัดการการดูแล

ผูสูงอายุ รวม 3 คน และ อสม. จํานวน 66 คน โดยเลือกกลุมตัวอยางแบบเจาะจง (Purposive sampling)
เก็บขอมูลโดยการสนทนากลุม การสัมภาษณ การสังเกต และการเสวนาทั่วไป ขั้นตอนการศึกษามี 3 ระยะ
ดังนี้ 1) ประชุมเชิงปฏิบัติการเพื่อพัฒนาองคความรูดานศาสตรการแพทยแผนไทย แก อสม. 2) ทีม อสม.รวม
ดูแลผูสูงอายุที่มีภาวะขอเขาเสื่อม โดยการพอกเขาดวยสมุนไพร 3) ประเมินผลการดูแลผูสูงอายุที่มีภาวะขอ

เขาเสื่อมจากการดูแลดวยศาสตรการแพทยแผนไทย

ผลการศึกษา พบวา ผูสูงอายุที่มีภาวะขอเขาเสื่อมจํานวน 406 คน เปนเพศชาย 189 คน เพศหญิง 217 คน

เขารับการดูแลดวยศาสตรการแพทยแผนไทยจํานวน 324 คน คิดเปนรอยละ 79.80 ไดรับการรักษาดวย
วิธีการพอกเขา จํานวน 246 คน คิดเปนรอยละ 75.93 และรับการรักษาดวยแพทยแผนปจจุบัน จํานวน 78
คน คิดเปนรอยละ 24.07 จากการทําหัตถการพอกเขา พบวา ผูสูงอายุมีอาการสุขสบายขึ้น รอยละ 100 และ
มีความพึงพอใจตอการดูแลโดยการพอกเขารอยละ 87.95 ทีม อสม. มีความรูและสามารถใหการดูแลผูสูงอายุ
ที่มีภาวะขอเขาเสื่อมดวยวิธีการพอกเขาเบื้องตนได ทีมสหวิชาชีพ และ อสม. มีความพึงพอใจในการมีสวนรวม

ในการดูแลผูสูงอายุที่มีภาวะขอเขาเสื่อมดวยศาสตรการแพทยแผนไทยในระดับมากที่สุด

ขอสรุป ผูสูงอายุที่มีภาวะขอเขาเสื่อมไดรับการดูแลแบบบูรณาการดวยศาสตรการแพทยแผนไทย โดยทีม
อสม. และทีมสหสาขาวิชาชีพ สงผลใหผูสูงอายุสุขสบายขึ้น และมีความพึงพอใจ ไดแนวทางการดูแลผูสูงอายุ

แบบมีสวนรวม และสามารถนําวิธีการดูแลแบบบูรณาการขยายผลสูการดูแลผูสูงอายุที่มีการเจ็บปวยโรคอื่นๆ
ที่สามารถดูแลดวยศาสตรการแพทยแผนไทยและการแพทยทางเลือกได

96