Page 245 - Acrobat J Trad-21-3-2566
P. 245
วารสารการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ ทางเลือก Journal of Thai Traditional & Alternative Medicine
Vol. 21 No. 3 September-December 2023
ปีที่ 21 ฉบับที่ 3 กันยายน-ธันวาคม 2566
728 วารสารการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ ทางเลือก ปีที่ 21 ฉบับที่ 3 กันยายน-ธันวาคม 2566
ปกิณกะ
พลู (PHLU)
คณะอนุกรรมการจัดทำาตำาราอ้างอิงยาสมุนไพรไทย*
ในคณะกรรมการคุ้มครองและส่งเสริมภูมิปัญญาการแพทย์แผนไทย
บทความนี้นำาเสนอยาสมุนไพรแต่ละชนิด ที่คณะอนุกรรมการฯ จัดทำาขึ้นและรวบรวมจัดพิมพ์
เป็นรูปเล่ม “ตำาราอ้างอิงยาสมุนไพรไทย” เพื่อเป็นเวทีประชาพิจารณ์
Folium Piperis
Betel Leaf
พลูเป็นใบแห้งของพืชที่มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า
Piper betle L. ในวงศ์ Piperaceae [1-2]
ลักษณะพืช ไม้เลื้อย มีกลิ่น ล�าต้นมีข้อโป่ง
พอง มีรอยแผลใบและมีราก เถาอ่อนมีขน เมื่อแก่
เกลี้ยง ใบ เป็นใบเดี่ยว เรียงสลับ รูปหัวใจ รูปไข่ รูป
รีหรือรูปใบหอก กว้าง 3-10 เซนติเมตร ยาว 5-18
เซนติเมตร ปลายแหลม โคนเว้ารูปหัวใจหรือมน มัก ต้นหรือต่างต้น เล็กมาก ไร้ก้าน ออกที่โคนใบประดับ
เบี้ยว ขอบเรียบหรือเป็นคลื่น ด้านบนสีเขียวเข้มและ ย่อย เรียงแน่นตามแกนช่อ ไม่มีกลีบเลี้ยงและกลีบ
เป็นมัน เส้นโคนใบหรือใกล้โคนใบ 3-5 เส้น เส้นแขนง ดอก ช่อดอกเพศผู้ กว้าง 3-5 มิลลิเมตร ยาว 3-12
ใบข้างละ 1-2 เส้น ก้านใบยาว 0.5-2.5 เซนติเมตร หู เซนติเมตร ก้านช่อยาว 1.5-3 เซนติเมตร ใบประดับ
ใบรูปใบหอกแกมรูปขอบขนาน ติดแนบกับก้านใบ ย่อยสีเหลือง รูปค่อนข้างกลม เส้นผ่านศูนย์กลาง
ช่อดอก แบบช่อเชิงลด ออกตรงข้ามใบ ช่อรูปทรง ประมาณ 1 มิลลิเมตร ดอกเพศผู้มีเกสรเพศผู้ 2 อัน
กระบอก ย้อยลู่ลง ดอก เป็นดอกแยกเพศที่มีทั้งร่วม ก้านชูอับเรณูยาวประมาณ 0.2 มิลลิเมตร อับเรณูรูป
*ประธานอนุกรรมการ นพ. วิชัย โชควิวัฒน, รองประธานอนุกรรมการ ศ.ดร. ชยันต์ พิเชียรสุนทร, อนุกรรรมการ ศ.ดร. พเยาว์
เหมือนวงษ์ญาติ, รศ. กัลยา ภราไดย, รศ.ดร. วันดี กฤษณพันธ์, รศ.ดร. รพีพล ภโววาท, นายวินิต อัศวกิจวิรี, นพ. ปราโมทย์
เสถียรรัตน์, ดร. ก่องกานดา ชยามฤต, นางจารีย์ บันสิทธิ์, น.ส.นันทนา สิทธิชัย, นางนัยนา วราอัศวปติ, นางเย็นจิตร เตชะดำารงสิน,
นางอภิญญา เวชพงศา, นายวุฒิ วุฒิธรรมเวช, ผศ. ร.ต.อ.หญิง สุชาดา สุขหร่อง, นายยอดวิทย์ กาจญจนการุณ, นางพรทิพย์
เติมวิเศษ, อนุกรรมการและเลขานุการ ดร. อัญชลี จูฑะพุทธิ, อนุกรรมการและผู้ช่วยเลขานุการ น.ส. สารินี เลนะพันธ์, นางบุษราภรณ์
จันทา, น.ส.จิราภรณ์ บุญมาก, ว่าที่ ร.ต. ทวิช ศิริมุสิกะ
728