Page 225 - J Trad Med 21-1-2566

วารสารการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ ทางเลือก Journal of Thai Traditional & Alternative Medicine
ปีที่ 21 ฉบับที่ 1 มกราคม-เมษายน 2566 Vol. 21 No. 1 January-April 2023
J Thai Trad Alt Med Vol. 21 No. 1 Jan-Apr 2023 205

ปกิณกะ

ชุมเห็ดเทศ-ใบ (CHUMHET THET-BAI)

คณะอนุกรรมการจัดทำาตำาราอ้างอิงยาสมุนไพรไทย*
ในคณะกรรมการคุ้มครองและส่งเสริมภูมิปัญญาการแพทย์แผนไทย

บทความนี้นำาเสนอยาสมุนไพรแต่ละชนิด ที่คณะอนุกรรมการฯ จัดทำาขึ้นและรวบรวมจัดพิมพ์
เป็นรูปเล่ม “ตำาราอ้างอิงยาสมุนไพรไทย” เพื่อเป็นเวทีประชาพิจารณ์

Folium Sennae Alatae
Ringworm Senna Leaf

ใบชุมเห็ดเทศเป็นใบเพสลาดแห้งของพืชที่
มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Senna alata (L.) Roxb. วงศ์

Fabaceae (Leguminosae) วงศ์ย่อย Caesalpini-
oideae [1-2]
ชื่อพ้อง Cassia alata L., C. bracteata L.f.,

Herpetica alata (L.) Raf. [1-5]
ชื่ออื่น ใบขี้คาก, ใบชุมเห็ดใหญ่, ใบลับมืน ยาว 30-60 เซนติเมตร มีใบย่อย 8-20 คู่ ใบย่อยรูป

[6]
หลวง, ใบหมากกะลิงเทศ , candlestick senna ไข่กลับ รูปขอบขนาน รูปไข่กลับแกมรูปขอบขนาน
leaf [7] หรือรูปรีแกมรูปขอบขนาน กว้าง 3-7 เซนติเมตร ยาว
ลักษณะพืช ไม้พุ่ม สูง 1-5 เมตร ใบ เป็นใบ 5-15 เซนติเมตร ปลายโค้งกว้างหรือเว้าตื้น และมี

ประกอบแบบขนนกปลายคู่ เรียงเวียน หูใบใหญ่ ติด ติ่งแหลมขนาดเล็กสีแดง โคนโค้งกว้างหรือเว้าเบี้ยว
คงทน รูปคล้ายสามเหลี่ยม โคนเบี้ยว กว้าง 0.6-1.5 ขอบเรียบ ก้านใบย่อยยาว 2-3 มิลลิเมตร ช่อดอก

เซนติเมตร ก้านใบยาว 2-3 เซนติเมตร แกนกลางใบ แบบช่อกระจะ สีเหลือง ออกตามปลายกิ่งหรือตาม

*ประธานอนุกรรมการ นพ. วิชัย โชควิวัฒน, รองประธานอนุกรรมการ ศ.ดร. ชยันต์ พิเชียรสุนทร, อนุกรรรมการ ศ.ดร. พเยาว์
เหมือนวงษ์ญาติ, รศ. กัลยา ภราไดย, รศ.ดร. วันดี กฤษณพันธ์, รศ.ดร. รพีพล ภโววาท, นายวินิต อัศวกิจวิรี, นพ. ปราโมทย์
เสถียรรัตน์, ดร. ก่องกานดา ชยามฤต, นางจารีย์ บันสิทธิ์, น.ส.นันทนา สิทธิชัย, นางนัยนา วราอัศวปติ, นางเย็นจิตร เตชะดำารงสิน,
นางอภิญญา เวชพงศา, นายวุฒิ วุฒิธรรมเวช, ผศ. ร.ต.อ.หญิง สุชาดา สุขหร่อง, นายยอดวิทย์ กาจญจนการุณ, นางพรทิพย์
เติมวิเศษ, อนุกรรมการและเลขานุการ ดร. อัญชลี จูฑะพุทธิ, อนุกรรมการและผู้ช่วยเลขานุการ น.ส. สารินี เลนะพันธ์, นางบุษราภรณ์
จันทา, น.ส.จิราภรณ์ บุญมาก, ว่าที่ ร.ต. ทวิช ศิริมุสิกะ

205