Page 53 - วารสารการแพทย์แผนไทย ปีที่ 20 ฉบับที่ 3 กันยายน-ธันวาคม 2565

J Thai Trad Alt Med Vol. 20 No. 3 Sep-Dec 2022 467

อภิปร�ยผล มีความปลอดภัย ระดับอุณหภูมิก่อนและหลังแช่เท้า
จากการประเมินความรู้สึกของเท้ากลุ่มที่ได้รับ ไม่มีความแตกต่างกันทางสถิติทั้งภายในกลุ่มและ

การแช่เท้าด้วยสมุนไพรสูตรลูกประคบจุดที่ไม่รู้สึก ระหว่างกลุ่ม โดยสอดคล้องกับการศึกษาถึงความ
ลดลงน้อยกว่ากลุ่มแช่เท้าที่ไม่มีสมุนไพรแต่ไม่แตก เหมาะสมของระยะเวลาในการประคบร้อนซึ่งอยู่
ต่างกันทางสถิติ เนื่องจากสมุนไพรที่ใช้ในการแช่เท้า ในช่วงของการใช้อุณหภูมิที่มีผลดีต่อการรักษาคือ

อาจมีฤทธิ์ทางเภสัชวิทยาที่ช่วยในการส่งเสริมดูแล 40-45 องศาเซลเซียส โดยท�าให้เกิดผลเฉพาะที่ (local
อาการของโรคเบาหวานชนิดที่ 2 เช่น ขมิ้นชันที่มีฤทธิ์ effect) [15]

ต้านการอักเสบ ผ่านกลไกต้านการเกาะกลุ่มของเกล็ด
เลือดโดยการยับยั้ง platelet-activating factor, ข้อสรุป
arachidonic acid และยับยั้งการสร้าง thrombox- การแช่เท้าสมุนไพรด้วยน�้าที่อุณหภูมิ 38-40

[12]
ane อีกทั้งไพลซึ่งมีฤทธิ์ต้านการอักเสบในระดับ องศาเซลเซียส ช่วยลดจุดที่ไม่รับความรู้สึกบริเวณ
สัตว์ทดลอง โดยออกฤทธิ์ต้านการอักเสบในระยะ เท้าและมีความปลอดภัย ทั้งนี้ส�าหรับการแช่เท้าไม่มี

เฉียบพลันด้วยการยับยั้งการบวมน�้าที่อุ้งเท้าหนูที่ถูก สมุนไพรด้วยน�้าที่อุณหภูมิ 38-40 องศาเซลเซียส
เหนี่ยวน�า ให้เกิดการอักเสบด้วยสาร carrageenan สามารถท�าได้และมีความปลอดภัยเช่นกัน
นอกจากสาร compound D แล้วไพลยังมีสาร (E)-

1-(3, 4dimethoxyphenyl) butadiene (DMPBD) กิตติกรรมประก�ศ
ที่แยกได้จากสารสกัดชั้นเฮกเซน (hexane) ที่มีฤทธิ์ ขอขอบคุณกองทุนภูมิปัญญาการแพทย์แผนไทย
ต้านการอักเสบโดยลดการบวมน�้าที่อุ้งเท้าของหนู ที่สนับสนุนทุนในการด�าเนินการศึกษาครั้งนี้

[13]
ได้เช่นกัน ซึ่งการอักเสบเป็นหนึ่งในปัจจัยที่ส่ง
ผลต่อการรับความรู้สึกหรืออาการชาเท้าในผู้ป่วย References
เบาหวานชนิดที่ 2 ในขณะที่การเปรียบเทียบภายใน 1. International Diabetes Federation. IDF Diabetes ATLAS
[14]
กลุ่มทั้งสองกลุ่มจุดที่ไม่รู้สึกลดลงแตกต่างกันทาง Eighth edition 2017. Bruxelles: Karakas Print; 2018.
2. Diabetes Association of Thailand under the Royal Pa-
สถิติ เนื่องจากผลของความร้อนท�าให้อุณหภูมิของ tronage of Her Royal Highness Princess Maha Chakri

เนื้อเยื่อบริเวณนั้นสูงขึ้น เกิดการขยายตัวของหลอด Sirindhorn Her Royal Highness Princess Maha Chakri
Sirindhorn. Clinical practice guide line 2017. Bangkok:
เลือดส่งผลให้เกิดการไหลเวียนของเลือดดีขึ้น Romye media company; 2018. (in Thai)
[15]
และสอดคล้องกับการศึกษาแช่เท้าด้วยสมุนไพรและ 3. Bakker K, Apelqvist J, Schaper NC. Practical guidelines
on the management and prevention of the diabetic foot
แช่เท้าด้วยน�้าอุ่นที่ช่วยลดอาการชาเท้าในผู้ป่วย 2011. Diabetes Metab Res Rev. 2012;28(Suppl 1):225–31.
เบาหวาน ในส่วนของการวัดอุณหภูมิผิวหนังบริเวณ 4. Deerochanawong C, Ferrario A. Diabetes management
[16]
in Thailand: a literature review of the burden, costs, and
เท้าด้วยกล้องถ่ายภาพความร้อนอินฟาเรด เพื่อศึกษา outcomes. Global health. 2013;9:1-18.
ถึงความปลอดภัย พบว่า ผลการวัดอุณหภูมิผิวหนัง 5. Wang E, Wylie-Rosett J. Review of selected Chinese
บริเวณเท้าด้วยกล้องถ่ายภาพความร้อนอินฟาเรด herbal medicines in the treatment of type 2 diabetes.
Diabetes Educ. 2008;34(4):645-54.
ในกลุ่มตัวอย่างทั้งสองกลุ่มก่อนและหลังการแช่เท้า 6. Raksamat W, Thongon P. Effectiveness of a herbal