Page 72 - วารสารการแพทย์แผนไทย ปีที่ 20 ฉบับที่ 2 พฤษภาคม-สิงหาคม 2565

270 วารสารการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ ทางเลือก ปีที่ 20 ฉบับที่ 2 พฤษภาคม-สิงหาคม 2565

เวชศำสตร์แห่งอเมริกำได้เล็งเห็นประโยชน์ของน�้ำนม ตึงเต้ำนม กำรมีกำรไหลน�้ำนมที่มำช้ำ/ไม่มำ หรือ
มำรดำ จึงได้ส่งเสริมและสนับสนุนให้มีกำรเลี้ยงลูก ปริมำณน�้ำนมน้อยปริมำณไม่เพียงพอส�ำหรับกำร

ด้วยน�้ำนมมำรดำเพียงอย่ำงเดียว 6 เดือน จำกนั้นจึง ให้นมบุตร อำจเกิดจำกหลำยสำเหตุ ได้แก่ ลูกไม่ได้
ค่อยให้อำหำรเสริมควบคู่กับนมแม่ต่อไปอย่ำงน้อย ดูดนมมำรดำภำยในวันแรกของกำรคลอดหรือหลัง
[2]
อีกหนึ่งปีหรือมำกกว่ำนั้น ปัจจุบันมีกำรศึกษำพบ คลอดทันที ให้กินนมผสมหรือกินนมผสมกับนมของ
ว่ำกำรที่ทำรกได้รับนมที่มีปริมำณเพียงพอต่อควำม มำรดำท�ำให้ลูกดูดน้อยลง ให้ลูกดูดนมไม่ถูกวิธี ดูด
ต้องกำรของร่ำงกำยจะท�ำให้ทำรกมีพัฒนำกำรที่สมวัย ไม่บ่อย หรือดูดนมแต่ละมื้อไม่นำนพอท�ำให้ดูดไม่
สุขภำพสมบูรณ์แข็งแรง มีภูมิคุ้มกัน เป็นประโยชน์ใน เกลี้ยงเต้ำ มำรดำได้รับกำรพักผ่อนและรับประทำน

กำรวำงพื้นฐำนให้เด็กเติบโตอย่ำงมีคุณภำพทั้งทำง น�้ำกับอำหำรไม่เพียงพอ ได้รับยำบำงชนิดที่มีผลต่อ
ด้ำนร่ำงกำย จิตใจ อำรมณ์ และสติปัญญำ อีกทั้งยัง น�้ำนม หรือแม้แต่กำรเกิดภำวะเครียดที่มำจำกหลำย ๆ
[2-3]
เป็นผลดีในแง่ของเศรษฐกิจครอบครัวและสังคม ด้ำน ก็ส่งผลท�ำให้น�้ำนมสร้ำงน้อยลงได้ ซึ่งเป็นส่วน
รวมทั้งกำรโอบอุ้มและกำรให้ลูกดูดนมจะท�ำให้เกิด ส�ำคัญที่ท�ำให้มำรดำหลังคลอดไม่ประสบควำมส�ำเร็จ
ควำมสัมพันธ์ใกล้ชิดระหว่ำงมำรดำกับทำรก ส่งผล ในกำรเลี้ยงลูกด้วยน�้ำนม โดยเฉพำะในมำรดำที่คลอด

[9]
ในด้ำนกำรช่วยพัฒนำระบบประสำทส่วนกลำง กำร บุตรครรภ์แรก หรือผ่ำตัดคลอด มีรำยงำนกำรศึกษำ
ดูด กำรดมกลิ่น และกำรมองเห็น ทั้งกำรสัมผัสจำก พบว่ำอำจเนื่องจำกน�้ำนมไม่ไหล หรือไหลน้อย มักจะ
แม่ยังสร้ำงควำมมั่นคงทำงอำรมณ์ให้แก่เด็ก โดยจะ ส่งผลให้ทำรกเกิดอำกำรตัวเหลือง น�้ำหนักตัวลดลง

พบว่ำเด็กจะมีจิตใจที่อ่อนโยน มีบุคลิกภำพที่ดี มี อัตรำกำรนอนในโรงพยำบำลยำวนำนขึ้น มำตรฐำน
จริยธรรม มีควำมอดทน อดกลั้น และเอื้อเฟื้อเผื่อ กำรรักษำปัญหำทำงกำรแพทย์ที่เกิดกับทำรกใน

แผ่ต่อผู้อื่น นักวิชำกำรเชื่อว่ำรำกฐำนในกำรพัฒนำ หลำย ๆ ประเทศจึงให้กำรรักษำโดยกำรรักษำตำม
อุปนิสัยกำรเรียนรู้และกำรปรับตัวของลูกจะขึ้นอยู่กับ สำเหตุเป็นหลัก ร่วมกับกำรลดระดับบิลิรูบินลงโดย
กำรเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ มีงำนวิจัยอีกด้ำนเกี่ยวกับ กำรส่องไฟ หรือกำรให้สำรอำหำรอย่ำงอื่นทดแทน
[4]
ผลดีของกำรที่มำรดำให้ลูกดูดนม คือช่วยกระตุ้นกำร เช่นกำรให้นมผสมทดแทนหรือกำรให้อำหำรเสริมกับ
หลั่งของฮอร์โมนออกซิโตซิน และโปรแลคติน ท�ำให้ ทำรกที่เร็วก่อนช่วงเวลำ แต่จะมีผลเสียคือส่งผลให้
มำรดำรู้สึกผ่อนคลำย มีควำมรักและผูกพันในตัวบุตร ทำรกเกิดกำรเจ็บป่วย เช่น โรคติดเชื้อในระบบทำงเดิน

และระดับออกซิโตซินที่เพิ่มขึ้นในร่ำงกำยหลังคลอดนี้ อำหำร ต้องนอนรักษำตัวในโรงพยำบำลมำกกว่ำเด็กที่
[10]
ยังมีผลท�ำให้มดลูกเข้ำอู่ได้เร็ว ลดอัตรำกำรตกเลือด ได้รับนมของมำรดำเพียงอย่ำงเดียวตลอด 6 เดือน
[5]
ของมำรดำหลังคลอดได้ ลดอัตรำเสี่ยงของกำรเกิด กำรแก้ไขปัญหำนี้อีกด้ำนกับมำรดำในกำรรักษำทำง
มะเร็งเต้ำนมและรังไข่ ลดกำรสะสมของไขมันในช่อง แผนปัจจุบัน เช่น กำรให้ยำ domperidone ที่ใช้เป็น
ท้อง รวมทั้งช่วยป้องกันกำรเกิดภำวะควำมดันโลหิต ยำต้ำนกำรอำเจียน มีผลพลอยได้ในกำรช่วยกระตุ้น

สูง และกำรเกิดโรคเบำหวำนชนิดที่ 2 [1,6-8] กำรสร้ำงน�้ำนม ซึ่งถือว่ำเป็นกำรใช้ยำนอกข้อบ่งใช้
ปัญหำส�ำคัญอย่ำงหนึ่งในมำรดำหลังคลอดที่ ส่วนทำงด้ำนกำรแผนไทยก็จะนิยมให้ยำ เช่น ยำปลูก
ไม่สำมำรถให้นมลูกได้ตำมปกติคือ ปัญหำกำรคัด ไฟธำตุ หรืออื่น ๆ แต่ก็มีข้อจ�ำกัดในกำรรับประทำน