Page 73 - วารสารการแพทย์แผนไทย ปีที่ 20 ฉบับที่ 2 พฤษภาคม-สิงหาคม 2565
P. 73
J Thai Trad Alt Med Vol. 20 No. 2 May-Aug 2022 271
[11]
หรือขั้นตอนกำรใช้ยำยุ่งยำก ระเบียบวิธีศึกษำ
ดังนั้น กำรศึกษำครั้งนี้จึงเล็งเห็นควำมส�ำคัญ
ในกำรที่จะช่วยให้หญิงหลังคลอดประสบควำม 1. วัสดุ
ส�ำเร็จตั้งแต่เริ่มต้นในกำรเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ จำก 1.1 ขอบเขตด้ำนประชำกรและกลุ่มตัวอย่ำง
กำรทบทวนวรรณกรรมพบว่ำกำรนวดและประคบ ประชำกรเป็นมำรดำหลังคลอดบุตรครบ 4 ชั่วโมงแล้ว
เต้ำนมด้วยควำมร้อนชื้นมีผลช่วยให้กำรไหลเวียน ที่มำคลอด ณ โรงพยำบำลส่องดำว โรงพยำบำลพังโคน
โลหิตดี กระตุ้นให้มีกำรหลั่งฮอร์โมนโปรแลคตินและ และโรงพยำบำลสมเด็จพระยุพรำชสว่ำงแดนดิน
ออกซิโตซินมำกขึ้น ท�ำให้น�้ำนมไหลเร็วและมีปริมำณ จ.สกลนคร ระหว่ำงเดือนพฤษภำคม 2560 – เดือน
[12]
มำกขึ้น รวมทั้งยังมีงำนวิจัยที่แสดงให้เห็นว่ำกำร กุมภำพันธ์ 2561 เลือกกลุ่มตัวอย่ำงแบบเฉพำะเจำะจง
นวดและประคบเต้ำนมด้วยควำมร้อนร่วมกับกำรก (purposive sampling) ค�ำนวณขนำดกลุ่มตัวอย่ำง
ระตุ้นให้ทำรกดูดนมอย่ำงมีประสิทธิภำพและถูกตำม จำกกำรประมำณค่ำเฉลี่ยจำกข้อมูลของมำรดำหลัง
หลักกำรดูด รวมทั้งกำรจัดอำหำรบ�ำรุงน�้ำนม และกำร คลอดที่มำคลอดในพื้นที่วิจัย แล้วใช้สูตรทำโร่ ยำมำ
ดูแลให้ก�ำลังใจในกำรให้นมบุตร มีผลท�ำให้มำรดำ เน่ ได้กลุ่มตัวอย่ำงทั้งหมด 130 รำย และเพิ่มขนำด
[13]
หลังคลอดมีน�้ำนมหลั่งดีเร็วขึ้น นอกจำกนั้นมีกำร ร้อยละ 20 เพื่อป้องกันกำรสูญหำยของข้อมูล สุ่ม
ศึกษำวิธีกำรกระตุ้นเต้ำนมให้น�้ำนมไหลโดยกำรนวด กลุ่มตัวอย่ำงด้วยวิธีอย่ำงง่ำยเข้ำกลุ่มควบคุมและ
และกำรใช้ลูกประคบสมุนไพรพบว่ำมีผลท�ำให้กำร กลุ่มทดลอง แบ่งกลุ่มตัวอย่ำงด้วยสัดส่วนที่เท่ำกัน
ไหลของน�้ำนมมำกขึ้นและเพียงพอต่อควำมต้องกำร เป็น 5 กลุ่มตำมเกณฑ์กำรคัดเลือกผู้เข้ำร่วมวิจัย
ของทำรก [14-15] ดังนั้น วัตถุประสงค์ของกำรวิจัยจึง เข้ำและออก ได้กลุ่มตัวอย่ำงละ 26 รำย ประกอบ
เพื่อศึกษำถึงผลกำรให้โปรแกรมเพิ่มกำรกระตุ้นกำร ด้วย 1) กลุ่มดูแลหลังคลอดตำมปกติ (กลุ่มควบคุม)
หลั่งน�้ำนมและศึกษำถึงระยะเวลำที่น�้ำนมไหลดีเพิ่ม 2) กลุ่มที่ได้รับกำรนวด 3) กลุ่มประคบเต้ำนม 4) กลุ่ม
ขึ้นภำยหลังกำรได้รับโปรแกรมกระตุ้นกำรหลั่งน�้ำนม ดื่มน�้ำขิง และ 5) กลุ่มที่ได้รับโปรแกรมกระตุ้นกำร
วิถีไทย ซึ่งโปรแกรมประกอบไปด้วยกำรนวดเต้ำ หลั่งน�้ำนม ซึ่งประกอบด้วยกำรให้ทรีตเมนต์ทั้งหมด
นม กำรประคบเต้ำนมด้วยลูกประคบสมุนไพร และ ได้แก่ กำรนวด ประคบเต้ำนม และดื่มน�้ำขิง แล้วน�ำ
กำรดื่มน�้ำขิง ที่เริ่มดูแลภำยหลังจำกคลอดครบ 4 ทั้ง 5 กลุ่มมำศึกษำควำมแตกต่ำงของปริมำณน�้ำนม
ชั่วโมงแล้ว เพื่อศึกษำควำมเป็นไปได้ในกำรที่จะช่วย ที่เพิ่มขึ้นและระยะเวลำกำรไหลของน�้ำนมก่อน-หลัง
เพิ่มกำรไหลของน�้ำนม ที่น่ำจะเป็นอีกทำงเลือกหนึ่ง กำรทดลอง และเปรียบเทียบระหว่ำงกลุ่มกำรทดลอง
ส�ำหรับมำรดำหลังคลอดที่จะน�ำมำใช้แล้วส่งผลดีใน เกณฑ์ในกำรคัดเลือกผู้เข้ำร่วมวิจัยเข้ำร่วม
แง่ของกำรช่วยให้ประสบควำมส�ำเร็จในกำรเลี้ยงลูก โครงกำร มีอำยุ 21–35 ปี มีสุขภำพร่ำงกำยแข็งแรง
ด้วยนมแม่ น�้ำนมมำเร็ว เพียงพอส�ำหรับกำรให้บุตร ตั้งครรภ์แรก อำยุครรภ์ของกำรคลอดตั้งแต่ 37–41
และเกิดควำมเชื่อมั่นใจในกำรดูแลสุขภำพแบบองค์ สัปดำห์ คลอดทำงช่องคลอดด้วยวิธีปกติ หลังคลอด
รวมตำมศำสตร์กำรแพทย์แผนไทยและภูมิปัญญำ บุตรแล้ว 4 ชั่วโมง สัญญำณชีพปกติ น�้ำนมยังไม่ไหล
ดั้งเดิมของไทย มีลักษณะของหัวนมและเต้ำนมทั้ง 2 ข้ำงปกติ และ
