Page 110 - วารสารการแพทย์แผนไทย ปีที่ 20 ฉบับที่ 2 พฤษภาคม-สิงหาคม 2565
P. 110
308 วารสารการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ ทางเลือก ปีที่ 20 ฉบับที่ 2 พฤษภาคม-สิงหาคม 2565
สมุนไพรที่มีรสร้อน เช่น ขิงแห้ง เทียนด�า ลูกจันทน์ พบเหตุการณ์ไม่พึงประสงค์ได้ จึงควรมีการศึกษาที่ท�า
และดีปลี กว่าร้อยละ 53.85 จึงอาจท�าให้เกิดเหตุการณ์ ในระยะเวลาที่ยาวนานขึ้น เพื่อให้ได้ข้อมูลที่แน่ชัดและ
ไม่พึงประสงค์ ได้แก่ แผลร้อนใน ผื่นแดงจุดเล็กที่ เป็นประโยชน์ในการพิจารณาสั่งจ่ายยาต่อไป
เป็นลักษณะผื่นร้อน อาการร้อนวูบวาบ โดยเฉพาะ ด้านคุณภาพชีวิต พบว่าคุณภาพชีวิตของผู้ป่วย
อาการระคายเคืองทางเดินอาหารซึ่งเป็นเหตุการณ์ไม่ ดีขึ้นหลังได้รับการรักษา โดยค่าอรรถประโยชน์
พึงประสงค์ที่พบบ่อยที่สุด อาจเนื่องมาจากในต�ารับ เฉลี่ยก่อนเริ่มการรักษาที่มีค่า 0.946 ± 0.114 เพิ่ม
มีพริกไทยในปริมาณมากโดยมีการศึกษาก่อนหน้าที่ ขึ้นเป็น 0.970 ± 0.093 และ 0.975 ± 0.053 ใน
แสดงให้เห็นว่าพริกไทยอาจท�าให้เกิดการบาดเจ็บที่ เดือนที่ 1 และ 3 ตามล�าดับจากการศึกษาของณัชชา
[16]
เยื่อเมือกในกระเพาะอาหารได้ ส่วนอาการวิงเวียน เต็งเติมวงศ์ พบว่าคะแนนอรรถประโยชน์ คะแนน
[12]
หรือปวดศีรษะ ปากแห้งคอแห้ง อาจเกิดจากฤทธิ์ ด้านสภาวะสุขภาพทางตรง และผลรวมคะแนนคุณภาพ
ของกัญชาซึ่งมีรายงานมาก่อนหน้านี้ [10,17-18] โดยการ การนอนหลับของผู้ป่วยก่อนและหลังการรักษาเพิ่ม
จัดการเหตุการณ์ไม่พึงประสงค์มีทั้งการหยุดใช้ยา ขึ้นอย่างมีนัยส�าคัญทางสถิติ (p < 0.05) นอกจากนี้
การลดขนาดยา การใช้ยาอื่นร่วมเพื่อบรรเทาอาการ ผลการเปลี่ยนแปลงอาการด้านอื่น ได้แก่ อาการปวด
และการเปลี่ยนวิธีการใช้ยา ผู้ป่วยบางรายเกิดอาการ เมื่อย ความอยากอาหาร อาการเหนื่อยง่าย และอาการ
ไม่พึงประสงค์ลดลง สามารถทนต่อยาได้มากขึ้นเมื่อ ชาของผู้ป่วยให้ผลที่ดีขึ้นอีกด้วย สอดคล้องกับการ
มีการลดขนาดยาและการเปลี่ยนวิธีการใช้ยา เช่น ศึกษาของ ศศิพงค์ ทิพย์รัชดาพรและคณะ ที่พบว่า
[13]
การเปลี่ยนจากรับประทานก่อนนอน เป็นรับประทาน คะแนนอรรถประโยชน์และคะแนนด้านสภาวะสุขภาพ
หลังอาหารเย็น และการเปลี่ยนน�้ากระสายยาตามวิธี เพิ่มขึ้นจาก 0.821 ± 0.19 และ 83.43 ± 14.07 เป็น
การใช้ดั้งเดิมในคัมภีร์แพทย์ไทยแผนโบราณคือ น�้า 0.903 ± 0.11 และ 89.27 ± 11.45 คะแนนหลังใช้ต�า
ผึ้งปั้นกับผงยาเป็นลูกกลอน ส่วนเหตุการณ์ไม่พึง รับยาศุขไสยาศน์ครบ 4 สัปดาห์อย่างมีนัยส�าคัญทาง
ประสงค์ที่พบรองลงมาคือ อาการวิงเวียนหรือปวด สถิติ (p < 0.05) นอกจากนี้ คะแนนคุณภาพการนอน
ศีรษะ แพทย์แผนไทยที่เป็นผู้สั่งใช้ยามักจะท�าการ หลับเฉลี่ยเปรียบเทียบก่อนและหลังรับประทานต�ารับ
จ่ายยาแผนไทยที่ช่วยบรรเทาอาการดังกล่าวร่วมด้วย ยาศุขไสยาศน์ลดลงอย่างมีนัยส�าคัญทางสถิติอีกด้วย
ได้แก่ ยาหอมเทพจิตร และอาการร้อนวูบวาบ มีการ การศึกษานี้ให้ผลที่สอดคล้องกัน โดยพบว่าคุณภาพ
สั่งจ่ายยาบัวบกลดความร้อนในร่างกาย เหตุการณ์ ชีวิตของผู้ป่วยดีขึ้นหลังได้รับการรักษาในเดือนที่ 1
ไม่พึงประสงค์ที่พบในการศึกษานี้มีความสอดคล้อง และ 3 โดยค่าอรรถประโยชน์เฉลี่ยเพิ่มขึ้นอย่างมีนัย
กับงานวิจัยก่อนหน้าที่เก็บข้อมูลในช่วงระยะเวลา 4-6 ส�าคัญทางสถิติ (p < 0.001) เมื่อท�าการวิเคราะห์แยก
สัปดาห์ของการใช้ยา พบอาการระคายเคืองทางเดิน กลุ่มผู้ป่วยตามข้อบ่งใช้ พบว่าค่าอรรถประโยชน์ใน
อาหาร อาการวิงเวียนศีรษะ อาการปากแห้งคอแห้ง กลุ่มผู้ป่วยที่รับการรักษาด้วยอาการนอนไม่หลับ
เช่นเดียวกัน [12-13] โดยในการศึกษานี้เก็บข้อมูลผู้ป่วย ก่อนเริ่มการรักษาและหลังการรักษาในเดือนที่ 1
ที่ใช้ยาต่อเนื่องนาน 3 เดือนแสดงให้เห็นว่าแม้ผู้ป่วย และ 3 มีความแตกต่างกันอย่างมีนัยส�าคัญทางสถิติ
จะใช้ยามาเป็นระยะเวลานานกว่า 3 เดือนก็ยังมีโอกาส (p < 0.001) ในขณะที่กลุ่มผู้ป่วยที่รับการรักษาด้วย
