Page 79 - วารสารกรมการแพทย์แผนไทยฯ ปีที่ 20 ฉบับที่ 1
P. 79
J Thai Trad Alt Med Vol. 20 No. 1 Jan-Apr 2022 59
สาธารณสุขประจ�าหมู่บ้าน โรงพยาบาลส่งเสริมสุข- สาธารณสุขประจ�าหมู่บ้านสามารถเข้าถึงและเรียน
ภาพต�าบลไกรใน ต�าบลไกรใน อ�าเภอกงไกรลาศ รู้แล้วน�าไปปรับใช้ในชีวิตประจ�าวันได้ง่าย รวมถึง
จังหวัดสุโขทัย จ�านวน 38 คน และกลุ่มควบคุมคือ ให้ค�าแนะน�ากับประชาชนในการดูแลตนเอง ตลอด
อาสาสมัครสาธารณสุขประจ�าหมู่บ้าน โรงพยาบาล จนน�ามาเป็นแนวทางการปฏิบัติงานภูมิปัญญาท้องถิ่น
ส่งเสริมสุขภาพต�าบลบ้านหนองกระทุ่ม ต�าบลไกรใน ด้านสุขภาพด้วยการส่งเสริม ค้นหา เก็บรวบรวม
อ�าเภอกงไกรลาศ จังหวัดสุโขทัย จ�านวน 38 คน ข้อมูลน�ามาพัฒนาต่อยอดผลการด�าเนินงานในพื้นที่
1.4 เกณฑ์การคัดเข้าคือ อาสาสมัครสาธารณสุข ซึ่งผ่านการตรวจสอบความตรงเชิงเนื้อหา (content
ประจ�าหมู่บ้านที่ยังคงมีสถานภาพการเป็นอาสาสมัคร validity) จากผู้เชี่ยวชาญ 3 คน ได้แก่ ผู้เชี่ยวชาญด้าน
สาธารณสุขประจ�าหมู่บ้าน มีระยะเวลาการปฏิบัติงาน การวิจัย 1 คน ผู้เชี่ยวชาญด้านการแพทย์แผนไทย
มาแล้ว 6 เดือนขึ้นไป และสมัครใจยินยอมเข้าร่วม 1 คน และผู้เชี่ยวชาญด้านสาธารณสุขมูลฐาน 1 คน
โครงการวิจัย โปรแกรมฝึกอบรมเป็นการฝึกอบรมภาคทฤษฎี ระยะ
1.5 เกณฑ์การคัดออกคือ อาสาสมัครสาธารณสุข เวลา 1 วัน (7 ชั่วโมง) ประกอบด้วยหัวข้อความส�าคัญ
ประจ�าหมู่บ้านพ้นสภาพการเป็นอาสาสมัครสาธารณสุข ของภูมิปัญญาท้องถิ่นด้านสุขภาพและองค์ความรู้
ประจ�าหมู่บ้าน เช่น เสียชีวิต ลาออก มติประชาคม ด้านการแพทย์แผนไทย 1 ชั่วโมง หัวข้อสมุนไพร
ให้ออก และย้ายที่อยู่ไปในพื้นที่อื่น เป็นต้น มีอาการ เบื้องต้น 1 ชั่วโมง หัวข้อนวดไทยเบื้องต้น 1 ชั่วโมง
เจ็บป่วยรุนแรง กะทันหัน ไม่สามารถให้ข้อมูลได้ และ หัวข้อการดูแลทารกและมารดาหลังคลอดเบื้องต้น
ปฏิเสธหรือถอนตัวจากโครงการวิจัย 1 ชั่วโมง และหัวข้อบทบาทการปฏิบัติงานภูมิปัญญา
1.6 เครื่องมือที่ใช้ในการศึกษา ประกอบด้วย 2 ท้องถิ่นด้านสุขภาพของอาสาสมัครสาธารณสุขประจ�า
ส่วน ได้แก่ หมู่บ้าน จ�านวน 3 ชั่วโมง
1) เครื่องมือที่ใช้ในการทดลองคือ 2) เครื่องมือที่ใช้รวบรวมข้อมูลคือ
โปรแกรมฝึกอบรมการปฏิบัติงานภูมิปัญญาท้องถิ่น แบบสอบถาม (questionnaire) ที่สร้างขึ้นเอง ผ่าน
ด้านสุขภาพของอาสาสมัครสาธารณสุขประจ�าหมู่บ้าน การตรวจสอบความตรงเชิงเนื้อหา (content vali-
ที่พัฒนาขึ้นโดยประยุกต์ใช้ทฤษฎี Knowledge Atti- dity) จากผู้เชี่ยวชาญ 3 คน ได้แก่ ผู้เชี่ยวชาญด้าน
tude Practice (KAP) ของ Bloom โดยการรวบรวม การวิจัย 1 คน ผู้เชี่ยวชาญด้านการแพทย์แผนไทย 1
[9]
องค์ความรู้ต่าง ๆ มาจากภูมิปัญญาท้องถิ่น ครูอาจารย์ คน และผู้เชี่ยวชาญด้านสาธารณสุขมูลฐาน 1 คน และ
หรือต�าราเฉพาะด้านน�ามาจัดเป็นองค์ความรู้การ ผ่านการตรวจสอบความเที่ยงโดยน�าแบบสอบถามไป
แพทย์แผนไทยด้านต่าง ๆ มุ่งเน้นการส่งเสริมสุข ทดลองใช้กับอาสาสมัครสาธารณสุขประจ�าหมู่บ้านที่มี
ภาพ การดูแลสุขภาพแบบองค์รวม การพึ่งตนเอง ลักษณะใกล้เคียงกับกลุ่มตัวอย่างแล้วน�ามาวิเคราะห์
การน�าทรัพยากรที่มีอยู่ในท้องถิ่นไปใช้ประโยชน์ หาค่าความเที่ยง แบบสอบถามแบ่งออกเป็น 4 ส่วน
และน�าไปประยุกต์ใช้ในชีวิตประจ�าวัน 3 ด้านคือ ได้แก่
ด้านสมุนไพร ด้านการนวดผ่อนคลายและรักษาโรค ส่วนที่ 1 ข้อมูลคุณลักษณะทางประชากร
และด้านการดูแลมารดาและทารก ซึ่งอาสาสมัคร ได้แก่ เพศ อายุ สถานภาพ ระดับการศึกษา อาชีพ ราย
