Page 245 - วารสารการแพทย์แผนไทยฯ ปีที่ 19 ฉบับที่ 1
P. 245
J Thai Trad Alt Med Vol. 19 No. 1 Jan-Apr 2021 227
Cannabis-based medicines for chronic ของคว�มทนท�นต่อย�ประเมินจ�กจำ�นวนผู้ป่วยที่
neuropathic pain in adults (review) ต้องรักษ�แล้วทำ�ให้เกิดอันตร�ยที่ม�กขึ้น (number
Martin Mücke , Tudor Phillips, needed to treat for an additional harmful
*
Lukas Radbruch, Frank Petzke, Winfried Häuser outcome (NNTH)), อ�ก�รไม่พึงประสงค์ที่จำ�เพ�ะ
Department of Palliative Medicine, University Hospital
* ได้แก่ คว�มผิดปกติของระบบประส�ทและจิตใจ
of Bonn, Sigmund-Freud-Str. 25, Bonn, Germany. จำ�นวนก�รศึกษ�ที่นำ�ม�วิเคร�ะห์ 16 ชิ้น มีผู้
Cochrane Database Syst Rev. 2018 Mar 7;3(3):CD012182 เข้�ร่วมวิจัยจำ�นวน 1,750 คน ระยะเวล�ในก�รศึกษ�
อยู่ในช่วง 2-26 สัปด�ห์ โดยจำ�แนกได้เป็น ก�รใช้
อ�ก�รปวดเหตุพย�ธิสภ�พประส�ท (neuro- สเปรย์ฉีดพ่นในช่องป�กจ�กส�รสกัดพืชกัญช�ที่มี
pathic pain) มีคว�มชุกอยู่ประม�ณ 6%-10% ซึ่ง ส่วนผสมของ tetrahydrocannabinol (THC) และ
ก�รรักษ�ยังเป็นข้อจำ�กัดของอ�ก�รนี้ กัญช�มีก�รใช้ cannabidiol (CBD) (จำ�นวน 10 เรื่อง), ย�สังเคร�ะห์
ในก�รบรรเท�อ�ก�รปวดกว้�งขว�งในหมู่ประช�ชน THC (nabilone) (จำ�นวน 2 เรื่อง), ก�รสูดดมย�
ก�รวิเคร�ะห์อภิม�น (meta-analysis) จึงเกิดขึ้น กัญช� (จำ�นวน 2 เรื่อง) และส�รสกัดจ�กกัญช�ที่มี
โดยมีเป้�หม�ยในก�รประเมินประสิทธิผลและคว�ม THC เด่น (dronabinol) (จำ�นวน 2 เรื่อง) เปรียบ
ทนท�นต่อย�กัญช�เปรียบเทียบกับย�หลอกหรือก�ร เทียบกับย�หลอก (จำ�นวน 15 เรื่อง) และย�แก้ปวด
รักษ�ม�ตรฐ�นในกรณีปวดเหตุพย�ธิสภ�พประส�ท (dihydrocodeine) (จำ�นวน 1 เรื่อง) คุณภ�พของ
เรื้อรัง โดยคัดเลือกง�นวิจัยเชิงทดลองแบบสุ่มชนิด ง�นวิจัยประเมินโดย Cochrane ‘Risk of bias’ tool
่
มีกลุ่มควบคุมแบบปกปิดสองท�ง (randomised, พบว่� มี 2 เรื่องที่มีคุณภ�พตำ� 12 เรื่องมีคุณภ�พ
double-blind controlled trials) ของย�กัญช�ที่ได้ ป�นกล�ง และ 2 เรื่องมีคุณภ�พสูง
จ�กพืช หรือก�รสังเคร�ะห์ เพื่อรักษ�อ�ก�รปวดเหตุ ผลลัพธ์ก�รรักษ�หลักที่ประเมิน คือ ก�รลด
พย�ธิสภ�พประส�ทในผู้ใหญ่ โดยมีระยะเวล�ก�ร ระดับคว�มปวดได้ ร้อยละ 50 หรือม�กกว่�เมื่อ
รักษ�อย่�งน้อยสองสัปด�ห์และมีผู้เข้�ร่วมวิจัยอย่�ง เปรียบเทียบกับย�หลอกอย่�งไม่มีนัยสำ�คัญ (ร้อยละ
น้อย 10 คนต่อหนึ่งก�รรักษ� 21 และ 17 ต�มลำ�ดับ) NNTB 20 ก�รเพิ่มขึ้นของ
ในด้�นประสิทธิผลก�รรักษ�ประเมินจ�กจำ�นวน จำ�นวนผู้ป่วยที่ร�ยง�นว่�มีอ�ก�รดีขึ้นหลังให้ย�ใน
ผู้ป่วยที่ต้องรักษ�เพื่อให้ได้ผลลัพธ์ท�งสุขภ�พที่เพิ่ม ระดับดีขึ้นหรือดีขึ้นม�กเมื่อเปรียบเทียบกับย�หลอก
ขึ้น (number needed to treat for an additional อย่�งมีนัยสำ�คัญ (ร้อยละ 26 และ 21 ต�มลำ�ดับ)
beneficial outcome (NNTB)) ที่ทำ�ให้อ�ก�รปวดลด NNTB 11 ในกลุ่มที่ใช้กัญช�ถอนตัวออกจ�กก�รวิจัย
ลงอย่�งน้อยร้อยละ 30-50, ผู้ป่วยที่ร�ยง�นว่�มีอ�ก�ร เนื่องจ�กผลข้�งเคียงในกลุ่มที่ได้ย�กัญช�ม�กกว่�
ดีขึ้นหลังให้ย�ในระดับดีขึ้นหรือดีขึ้นม�ก, อัตร� กลุ่มย�หลอกอย่�งมีนัยสำ�คัญ คือ ร้อยละ 10 และ 5
ก�รออกจ�กก�รศึกษ�เนื่องจ�กย�ไม่มีประสิทธิผล, ต�มลำ�ดับ แต่อย่�งไรก็ต�มยังไม่มีข้อมูลที่ม�กพอที่
ก�รลดลงของระดับคว�มปวด, ปัญห�ก�รนอนหลับ จะประเมินว่�ย�กัญช�เพิ่มคว�มถี่ของก�รเกิดผลข้�ง
คุณภ�พชีวิตและคว�มทุกข์ทรม�นท�งจิตใจ ในส่วน เคียงที่รุนแรง เมื่อเทียบกับย�หลอก