Page 68 - วารสารกรมการแพทย์แผนไทยฯ ปีที่ 18 ฉบับที่ 2
P. 68
290 วารสารการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ ทางเลือก ปีที่ 18 ฉบับที่ 2 พฤษภาคม-สิงหาคม 2563
แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก กระทรวง 5. ใช้ยาที่อาจเกิดอันตรกิริยากับยาปลูกไฟธาตุ
สาธารณสุข รหัสโครงการ 04-2559 เมื่อวันที่ 29 ได้แก่ phenytoin, propranolol, theophylline และ
ธันวาคม พ.ศ. 2559 ผู้เข้าร่วมวิจัยหญิงหลังคลอดทุก rifampicin
รายได้รับการชี้แจงข้อมูลเกี่ยวกับโครงการวิจัยและลง เกณฑ์ให้ผู้เข้าร่วมวิจัยเลิกจากการศึกษา (dis-
นามยินยอมเข้าร่วมโครงการวิจัยด้วยความสมัครใจ continuation criteria)
ก่อนเริ่มการศึกษา 1. พบอาการอันไม่พึงประสงค์รุนแรงหลังจาก
การใช้ยาปลูกไฟธาตุหรือยาหลอก เช่น ระคายเคือง
วัสดุ กระเพาะอาหาร ผื่นคัน อาการบวม แน่นหน้าอก มี
1. กลุ่มตัวอย่�งที่ศึกษ� เลือดออกผิดปกติ หรืออาการอื่น ๆ ที่แพทย์เห็นว่า
ผู้เข้าร่วมวิจัยหญิงหลังคลอดที่มีน�้านมน้อยหรือ ไม่ปลอดภัยต่อผู้เข้าร่วมวิจัย
น�้านมไม่ไหล หลังจากคลอดบุตร ที่โรงพยาบาลสูงเนิน 2. รับประทานยาปลูกไฟธาตุหรือยาหลอกไม่
และโรงพยาบาลสีคิ้ว จังหวัดนครราชสีมา จ�านวน 49 ต่อเนื่องทุกวัน
คน แบ่งเป็น กลุ่มที่ได้รับยาปลูกไฟธาตุ และกลุ่มที่ได้ 3. เลิกรับประทานยาปลูกไฟธาตุหรือยาหลอก
รับยาหลอก จ�านวน 24 และ 25 คน ตามล�าดับ ก่อนก�าหนด
เกณฑ์การคัดเลือกผู้เข้าร่วมวิจัยเข้าร่วม 4. ได้รับการดูแลหลังคลอดด้วยวิธีอื่น ๆ ที่อาจ
โครงการ (inclusion criteria) ส่งผลต่อการกระตุ้นน�้านม เช่น การนวดประคบ
1. หญิงหลังคลอดที่คลอดปกติ ที่ห้องคลอด เต้านม นอกเหนือจากการรับประทานยาปลูกไฟธาตุ
ทุกราย 5. ไม่สมัครใจเข้าร่วมการวิจัยต่อ
2. อายุ 17-40 ปี 2. ผลิตภัณฑ์และขน�ดย�ที่มีก�รติดต�มก�รใช้
3. มีน�้านมน้อย หรือน�้านมไม่ไหล ประเมินจาก ผลิตภัณฑ์ที่ใช้ในการวิจัยครั้งนี้ คือ ยาแคปซูล
แบบประเมินระดับน�้านม 0-1 และ LATCH SCORE ปลูกไฟธาตุ และยาหลอก (placebo) ผลิตโดยโรง
มากกว่าหรือเท่ากับ 8 (ภายใน 2 ชั่วโมงหลังคลอด) พยาบาลสูงเนิน ที่ผ่านมาตรฐานการผลิตยาสมุนไพร
[9]
4. ลักษณะหัวนมและเต้านมปกติ WHO-GMP โดยกรมการแพทย์แผนไทยและการ
เกณฑ์การคัดแยกผู้เข้าร่วมวิจัยออกจาก แพทย์ทางเลือก ผลิตต�ารับยานี้ในรูปแบบยาแคปซูล
โครงการ (exclusion criteria) ขนาดแคปซูลละ 250 มิลลิกรัม ส่วนประกอบของยา
1. มีประวัติแพ้สมุนไพรในยาปลูกไฟธาตุ ปลูกไฟธาตุ 100 กรัม ประกอบด้วย 1) พริกไทยล่อน
2. มีโรคแทรกซ้อนในช่วงระหว่างการคลอด 50 กรัม 2) ดอกดีปลี รากช้าพลู ผักแพวแดง (ทั้งต้น)
เช่น เบาหวาน ความดันโลหิตสูง โรคไต เป็นต้น เถาสะค้าน เหง้าขิงแห้ง ลูกผักชีล้อม เหง้าว่านน�้า หัว
3. มีภาวะแทรกซ้อนหลังคลอด ได้แก่ การติด แห้วหมู ลูกพิลังกาสา ผิวมะกรูด หนักสิ่งละ 5 กรัม
เชื้อ ตกเลือด มดลูกอักเสบ เป็นต้น โดยกระบวนการผลิตปฏิบัติตามแนวทาง หลักเกณฑ์
4. มีประวัติกินยาคุมก�าเนิด หรือยาที่อาจท�าให้ และวิธีการที่ดีในการผลิตยา (GMP) และมีการส่ง
้
มีผลต่อน�านมน้อย ตรวจวิเคราะห์ที่คณะเภสัชศาสตร์ ภาควิชาเภสัชเคมี
