Page 206 - วารสารกรมการแพทย์แผนไทยฯ ปีที่ 18 ฉบับที่ 2

428 วารสารการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ ทางเลือก ปีที่ 18 ฉบับที่ 2 พฤษภาคม-สิงหาคม 2563

ตารางที่ 3 (ต่อ) ต้นทุนต่อหน่วยกิจกรรมและข้อมูลสนับสนุนด้านการแพทย์แผนไทย

จำานวน รูปแบบ
กิจกรรม ต้นทุน สถาน การให้ ข้อมูลสนับสนุน
บริการ บริการ

ในแนวทางเวชปฏิบัติการแผนไทยในสถานบริการสาธารณสุข
ของรัฐ ซึ่งการทับหม้อเกลือนั้น มีวัตถุประสงค์เพื่อช่วยให้มดลูก
เข้าอู่ กระตุ้นการไหลเวียนของเลือด ช่วยขับน�้าคาวปลา ท�าให้
กล้ามเนื้อหน้าท้องกระชับและหน้าท้องยุบได้เร็ว อีกทั้งช่วยลด
อาการบวม อาการปวดเมื่อยกล้ามเนื้อและปวดมดลูก โดย
[14]
จากการศึกษาเพื่อยืนยันผลของการทับหม้อเกลือ พบว่า การทับ
หม้อเกลือสามารถลดระดับความปวดกล้ามเนื้อ และลดระยะ
เวลาในการหายปวดกล้ามเนื้อได้ดีกว่ากลุ่มควบคุม และยัง
สามารถท�าให้น�้าคาวปลาจางลงได้ดีกว่ากลุ่มควบคุม
[15]
กลุ่มผู้สูงอายุ (การเยี่ยมบ้าน)
การพอกเข่า 302.5 1 สัปดาห์ละ 2-3 ครั้ง ภาวะข้อเข่าเสื่อมเป็นโรคเรื้อรังที่พบมากในคนอายุมากกว่า 40
(นวด + ประคบ ไม่ เกิน 2 สัปดาห์ ปีขึ้นไป ซึ่งศาสตร์การแพทย์แผนไทยมีหลากหลายวิธีในการดูแล
+ พอกเข่า) และรักษาภาวะข้อเข่าเสื่อม ซึ่งการพอกเข่าเป็นอีกทางเลือกหนึ่ง
ที่สามารถใช้ลดความเสี่ยงของการเกิดภาวะดังกล่าวให้กลุ่มวัยผู้
สูงอายุได้ โดยการใช้สมุนไพรในท้องถิ่นให้เกิดประโยชน์สูงสุด
อีกทั้งยังสามารถช่วยเพิ่มคุณภาพชีวิต [14]

การพอกเข่าเป็นภูมิปัญญาการแพทย์แผนไทย ที่ใช้ในการรักษา
ผู้ป่วยโรคต่าง ๆ เช่น จับโปง รูมาตอยด์ และโรคกล้ามเนื้อและ
กระดูก ซึ่งถูกก�าหนดแนวทางเวชปฏิบัติการแพทย์แผนไทยและ
การแพทย์ทางเลือก ว่าเป็นวิธีที่ใช้ในการรักษาและบรรเทา
อาการปวดของข้อเข่า โดยจากการศึกษาผลของการใช้ยา
[10]
สมุนไพรพอกเข่า พบว่า ผู้ป่วยที่ได้รับการพอกเข่าเป็นเวลา 15
นาที จ�านวน 3 ครั้งติดต่อกัน โดยประเมินอาการของผู้ป่วยโรค
ข้อเข่าเสื่อม (WOMAC) สามารถลดระดับความปวดของข้อเข่า
[17]
อาการฝืดของข้อเข่า และความสามารถในการใช้งานข้อเข่าได้
และยังมีรายงานเปรียบเทียบผลของการพอกเข่ากับยาแผน
ปัจจุบัน โดยพบว่าการใช้ยาสมุนไพรพอกเข่าสามารถลดอาการ
ปวด (VAS) ได้ใกล้เคียงกับผู้ป่วยที่ใช้ยากลุ่ม NSAIDs และ
[18]
สามารถลดอาการอักเสบได้ดีเทียบเท่ากับยาต้านอาการอักเสบ
ชนิดไดโคฟีแนคได้ และนอกจากนี้ยังมีการศึกษาเปรียบเทียบกับ
การนวดไทย ยังพบว่า การพอกเข่าสามารถลดอาการปวดเข่า
ได้ไม่แตกต่างจากการนวดรักษาอาการปวดเข่า ดังนั้น การ
[19]
พอกเข่าจึงเป็นอีกทางเลือกหนึ่งในการบรรเทาอาการปวดข้อ
เข่าจากภาวะสูงอายุ