Page 204 - วารสารกรมการแพทย์แผนไทยฯ ปีที่ 18 ฉบับที่ 2

426 วารสารการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ ทางเลือก ปีที่ 18 ฉบับที่ 2 พฤษภาคม-สิงหาคม 2563

ตารางที่ 2 (ต่อ) ต้นทุนต่อหน่วยกิจกรรมการส่งเสริมสุขภาพและป้องกันโรคด้านการแพทย์แผนไทย
บาท / จำานวน
กลุ่มวัย กิจกรรม หมายเหตุ
ครั้ง แห่ง

- แนะน�าฝึกสอน สาธิต 17.9 7 - สัปดาห์ละ 1 ครั้ง
ฤาษีดัดตน/โยคะ
ผู้สูงอายุ 60 - การซักประวัติ + การให้ค�าแนะน�า 79.1 8 - อย่างน้อย เดือนละ 1 ครั้ง
ปีขึ้นไป การปฏิบัติตัว ในเรื่องต่าง ๆ
- นวด + ประคบ + อบสมุนไพร 320.1 4 - สัปดาห์ละ 1 ครั้งไม่เกิน 1 เดือน
- นวดส่งเสริมสุขภาพ + แช่เท้า 86.7 5 - เดือนละ 2 ครั้ง
- การสอนและสาธิตโปรแกรม 40 4 - สัปดาห์ละ 1 ครั้งไม่เกิน 1 เดือน
ฤาษีดัดตน + สอนกินอาหารตาม
ธาตุ + สอนสมาธิบ�าบัด + สอน
สมาธิแบบ SKT
การเยี่ยมบ้าน
- การซักประวัติ + ฤาษีดัดตน + 120.9 3 - สัปดาห์ละ 1 ครั้งไม่เกิน 1 เดือน
สันทนาการ +ค�าแนะน�า
- นวด + ประคบ + พอกเข่า 416.8 3 - สัปดาห์ละ 1 ครั้งไม่เกิน 1 เดือน

โปรแกรมภาคบังคับของภาครัฐในการสร้างเสริมสุข ดังนั้น จึงส่งผลให้ต้นทุนต่อหน่วยบริการที่คำานวณ
ภาพและป้องกันโรคที่ศึกษาต้นทุนรายกิจกรรมที่มี ได้ มีความแตกต่างกันในสถานบริการแต่ละแห่ง รูป

ความหลากหลายทั้งจำานวนกิจกรรมการให้บริการ แบบการให้บริการด้านการแพทย์แผนไทยในแต่ละ
และรูปแบบการให้บริการ จำานวนทั้งสิ้น 82 กิจกรรม กิจกรรมไม่เหมือนกัน เนื่องจากการให้บริการขึ้นอยู่
และวิเคราะห์ต้นทุนการบริการสร้างเสริมสุขภาพ กับความชำานาญของผู้ให้บริการโดยอาศัยองค์ความ

และป้องกันโรคในสถานบริการกระทรวงสาธารณสุข รู้ที่ได้รับถ่ายทอดหรือสืบทอดมาจากตำาราต่อกัน
จำานวนทั้งสิ้น 82 กิจกรรม และการศึกษาต้นทุนการ มา ที่มีลักษณะการผสมกลมกลืนระหว่างความเชื่อ
[8]
ให้บริการส่งเสริมสุขภาพตามชุดสิทธิประโยชน์หลัก วัฒนธรรม และภูมิปัญญาของพุทธศาสนาที่มีอัต
ประกันสุขภาพถ้วนหน้าในโรงพยาบาลสังกัดกระทรวง ลักษณ์เฉพาะตัว เป็นทั้งศาสตร์และศิลป์ที่มีความ
สาธารณสุข ที่ทำาการศึกษาในกลุ่มตัวอย่างจำานวน หลากหลายไปในขณะเดียวกัน เช่น การนวดไทยที่
[9]
[11]
มาก เพื่อให้ได้มาด้วยผลลัพธ์ที่น่าเชื่อถือและเป็น ใช้นิ้วมือและมือกดนวดที่บริเวณร่างกายมนุษย์ตาม
การศึกษาต้นทุนรายกิจกรรม (Activity based ศาสตร์และศิลป์ของแพทย์แผนไทยที่ใช้ในการบำาบัด
costing) ก็จะพบความแตกต่างของกิจกรรม รักษา ป้องกัน ฟื้นฟูสมรรถภาพและสร้างเสริมสุขภาพ
[10]
และรูปแบบในการให้บริการไม่เหมือนกัน ถึงแม้ว่า ของผู้ป่วย อีกทั้งเภสัชกรรมไทย และเวชกรรมไทย
จะมีการกำาหนดมาตรฐานการให้บริการแล้วก็ตาม ที่จะได้มาซึ่งยาสมุนไพรปรุงเฉพาะราย ซึ่งเป็นยาที่