Page 207 - วารสารกรมการแพทย์แผนไทยฯ ปีที่ 18 ฉบับที่ 2

J Thai Trad Alt Med Vol. 18 No. 2 May-Aug 2020 429

จัดขึ้นสำาหรับผู้ป่วยเพียงหนึ่งคน ณ ช่วงเวลาหนึ่งที่มา ทั้งสิ้น 10 ขั้นตอน และมีคณะอนุกรรมการและคณะ
[23]
[20]
รักษา ผู้ให้บริการสามารถเลือกใช้องค์ความรู้ ความ ทำางานสอดคล้องกับการดำาเนินงานในแต่ละขั้นตอน
ถนัดและดุลยพินิจในการรักษาของผู้ให้การรักษา ดัง ต้องสรุปความคุ้มค่าทางเศรษฐศาสตร์ ผลกระทบ
นั้น จึงส่งผลให้การบริการด้านการแพทย์แผนไทยบาง และความเป็นไปได้ (Health technology assess-
กิจกรรมมีความหลากหลายในรูปแบบการให้บริการ ment and feasibility) และการเข้าถึง เพื่อประกอบ

การทบทวนวรรณกรรมด้านการศึกษา การพิจารณาตัดสินใจในเบื้องต้น ก่อนที่จะมีการ
ประสิทธิผลการดำาเนินงานด้านการแพทย์แผนไทย ประกาศประเภทและขอบเขตบริการสาธารณสุข และ
ในกิจกรรมการนวดและประคบเต้านม [12-13] การทับ ปรับปรุงการบริหารจัดการเพื่อเพิ่มการเข้าถึงบริการ

หม้อเกลือ [14-15] และการพอกเข่า [14,16-18] พบว่าผลการ สาธารณสุขภายใต้ระบบหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ
ศึกษาด้านประสิทธิผลที่สามารถนำามาใช้เพื่อยืนยัน ในการจัดชุดบริการขั้นพื้นฐาน (Basic health ben-
ประสิทธิผลของการบำาบัดป้องกันและรักษายังมี efit package) ของหลายประเทศ ต่างมีหลักเกณฑ์

[2]
ข้อมูลที่ไม่เพียงพอ ทั้งจากรูปแบบของการศึกษา ประกอบที่แตกต่างกันออกไป โดยส่วนมากในการ
เป็นการวิจัยกึ่งทดลอง [13,15,17] ประกอบกับจำานวนกลุ่ม จัดชุดบริการขั้นพื้นฐานต้องมีการประเมินต้นทุน

ตัวอย่างอยู่ระหว่าง 30 – 80 คน [13,15,17] ที่ยังไม่สามารถนำา และประสิทธิผล (Cost-effectiveness analysis)
ประสิทธิผลของการศึกษามายืนยันว่ามีประสิทธิผล การประเมินประสิทธิผล (Effectiveness) การ
[24]
ในการรักษาในกรณีที่ให้กับผู้ป่วยในกลุ่มเดียวกัน ประเมินผลกระทบทางการเงิน (Budget impact)
[21]
และจำาเป็นต้องมีการจัดบริการ และจากข้อมูล การประเมินภาระโรค (Burden of disease) ความ
ประสิทธิผลดังกล่าว ก็ยังไม่เพียงพอในการประเมิน เป็นธรรม (Equity) และความจำาเป็น (Necessity)

ทางด้านเศรษฐศาสตร์ ซึ่งในการประเมินต้นทุนและ อย่างไรก็ตามในแต่ละประเทศก็ยังคงคำานึงถึงบริบท
ประสิทธิผลนั้นต้องมีประสิทธิผลข้อแตกต่างจาก ของประเทศ เช่น สภาพสังคม วัฒนธรรม และพื้นฐาน
ทั้งกลุ่มที่ได้รับปัจจัยแทรกแซงและกลุ่มที่ไม่ได้รับ ทางเศรษฐกิจ ควบคู่กับทรัพยากรด้านสุขภาพ ร่วม
[25]
ปัจจัยแทรกแซง โดยจะต้องมีการระบุประชากรกลุ่ม ด้วย และควรมีการพิจารณาถึงการบริการแบบเหมา
เป้าหมายที่ชัดเจนทั้งในระดับบุคคลและข้อมูลทาง รวม (Inclusive) หรือการบริการที่เป็นแบบเฉพาะ
ด้านการแพทย์ [22] (Exclusive) [26,27] เพื่อให้เกิดการเข้าถึงบริการอย่าง

เท่าเทียมกัน
3. ข้อเสนอแนะก�รพัฒน�ชุดสิทธิประโยชน์ ทั้งนี้เพื่อให้บริการการแพทย์แผนไทยมีความ

การพัฒนาชุดสิทธิประโยชน์บริการด้านการ ครอบคลุมและได้รับสิทธิประโยชน์บริการด้านการ

แพทย์แผนไทย งานส่งเสริมสุขภาพและป้องกันโรค แพทย์แผนไทยในระบบหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ
[5-6]
เพื่อให้เกิดการเข้าถึงบริการที่เท่าเทียมกันนั้น ควรมีข้อเสนอแนะเชิงนโยบายภายใต้การดำาเนินการ
ควรมีการเสนอให้เป็นไปตามกระบวนการพัฒนาชุด ดังนี้
สิทธิประโยชน์ในระบบหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ 1. จัดทำารายการหรือกิจกรรมบริการด้าน
ที่มีกระบวนการและขั้นตอนการดำาเนินงานที่ชัดเจน การแพทย์แผนไทยที่ผู้มีสิทธิจะได้รับบริการ โดยให้